Megaraptor: Różnice pomiędzy wersjami
m |
m |
||
Linia 25: | Linia 25: | ||
| [[Argentyna]] - prowincja [[Neuquén]] | | [[Argentyna]] - prowincja [[Neuquén]] | ||
− | <small>(formacja [[Portezuelo]])</small> | + | <small>([[formacja]] [[Portezuelo]])</small> |
?prowincja [[Chubut]] | ?prowincja [[Chubut]] | ||
Linia 32: | Linia 32: | ||
|- | |- | ||
! '''[[:Kategoria:Stratygrafia|Czas występowania]]''' | ! '''[[:Kategoria:Stratygrafia|Czas występowania]]''' | ||
− | | ( | + | | ~(?97)91-88 [[Ma]] |
+ | <small>[[późna kreda]] | ||
− | ([[ | + | (środkowy ?[[cenoman]]-)<br>późny [[turon]]-wczesny [[koniak]]</small> |
|- | |- | ||
! '''Systematyka''' | ! '''Systematyka''' | ||
Linia 47: | Linia 48: | ||
[[Avetheropoda]] | [[Avetheropoda]] | ||
− | + | [[Coelurosauria]] | |
− | + | [[Tyrannosauroidea]] | |
[[Megaraptora]] | [[Megaraptora]] | ||
Linia 56: | Linia 57: | ||
|- | |- | ||
| colspan=2 |[[Plik:Megaraptor.jpg|400px]] | | colspan=2 |[[Plik:Megaraptor.jpg|400px]] | ||
− | <small> | + | <small>Hipotetyczna rekonstrukcja szkielet megaraptora.</small> |
+ | |- | ||
+ | ! colspan=2 | Mapa znalezisk: | ||
+ | |- | ||
+ | | colspan=2 | | ||
+ | <display_points type="terrain" zoom=4> | ||
+ | -38.9, -69.55|Sierra del Portezuelo, [[formacja]] [[Portezuelo]]|'''MCF-PVPH 79''' - ''[[Megaraptor]] namunhuaiquii'' - [[holotyp]]. | ||
+ | -38.4532, -68.7246|Futalognko Quarry, [[formacja]] [[Portezuelo]]|'''MUCPv 341''' - ''[[Megaraptor]] namunhuaiquii'' - [[materiał przypisany]]. | ||
+ | -38.3244, -68.5134|Barreales Lake, [[formacja]] [[Portezuelo]]|'''MUCPv 595''' - ''[[Megaraptor]] namunhuaiquii'' - [[materiał przypisany]]. | ||
+ | </display_points> | ||
|} | |} | ||
==Wstęp== | ==Wstęp== | ||
− | ''Megaraptor'' to późnokredowy dinozaur z terenów obecnej Patagonii ([[Argentyna]]). Początkowo opisano go jako prawdopodobnego | + | ''Megaraptor'' to późnokredowy dinozaur z terenów obecnej Patagonii ([[Argentyna]]). Początkowo opisano go jako prawdopodobnego [[celurozaur]]a. Później uważano go za bardziej [[takson bazalny|bazalnego]] tetanura a obecnie wiadomo, że mógł być tyranozauroidem (zob. szerzej [[Megaraptora]]). ''Megaraptor'' miał duże i silne przednie kończyny, a na nich wielkie pazury (największy ok. 40 cm). |
− | == | + | ==Odkrycia== |
− | + | [[Holotyp]] (MCF-PVPH 79) to fragmentaryczny osobnik z [[formacja|formacji]] Portezuelo (późny [[turon]] - wczesny [[koniak]], 90-88 [[Ma]]) z prowincji [[Neuquén]] ([[Novas]], 1998). Składa się on z kości łokciowej, paliczka I-1 i pazura I z „ręki” i dystalnej połowy kości śródstopia III. [[Calvo]] i in. (2004) opisali drugiego osobnika (MUCPv 341) obejmującego bardziej kompletne kości kończyny przedniej, jeden kręg szyjny, dwa proksymalne kręgi ogonowe, kość łopatkowo-kruczą i częściową łonową z formacji Portezuelo. Zwrócili też uwagę, że w tej samej lokalizacji odnaleziono również zęby karcharodontozaurydów – były one jednak wyłącznie izolowane, przez co nie można jednoznacznie przypisać ich do ''Megaraptor''. | |
− | + | Do ''Megaraptor'' zaliczono także kolejne osobniki, które dopiero czekają na oficjalną publikację. W bardzo krótkim sprawozdaniu, zawierającym tylko kilka szczegółów (abstrakt z konferencji SVP), [[Lamanna]] i in. (2004) opisali dwa nowe fragmentaryczne szkielety z dolnych warstw formacji Bajo Barreal (środkowy [[cenoman]]-[[turon]]) z prowincji [[Chubut]]. Mogą one reprezentować inny gatunek. Novas i in. (2013) podali, że to [[megaraptoryd]], lecz nie wskazali, że ''Megaraptor''; od czasu wstępnego opisu skamieniałości opisano nowe, blisko spokrewnione formy (''[[Orkoraptor]]'', ''[[Aerosteon]]''); także z uwagi na wcześniejszy wiek nie jest pewne, czy szczątki należą do omawianego [[rodzaj]]u. | |
− | [[ | ||
− | + | [[Porfiri]] i in. (2007) donieśli o kolejnych szczątkach kończyn z Portezuelo, zaś w 2014 roku opisano skamieniałości młodocianego osobnika (Porfiri i in., 2014). | |
− | [[ | + | ==[[Analiza filogenetyczna]]== |
+ | {{Drzewo}} | ||
+ | [[Drzewo ścisłego konsensusu]] za Porfiri i in., 2014. | ||
+ | {{klad| style=font-size:90%;line-height:85% | ||
+ | |label1='''[[Tyrannosauroidea]]''' | ||
+ | |1={{klad | ||
+ | |label1='''[[Proceratosauridae]]''' | ||
+ | |1={{klad | ||
+ | |1=''[[Dilong]]'' | ||
+ | |2={{klad | ||
+ | |1=''[[Tanycolagreus]]'' | ||
+ | |2={{klad | ||
+ | |1=''[[Guanlong]]'' | ||
+ | |2=''[[Kileskus]]'' | ||
+ | |3=''[[Proceratosaurus]]'' | ||
+ | }} | ||
+ | }} | ||
+ | }} | ||
+ | |2={{klad | ||
+ | |1=''[[Santanaraptor]]'' | ||
+ | |2={{klad | ||
+ | |1={{klad | ||
+ | |1=''[[Xiongguanlong]]'' | ||
+ | |2={{klad | ||
+ | |1=''[[Appalachiosaurus]]'' | ||
+ | |label2='''[[Tyrannosauridae]]''' | ||
+ | |2={{klad | ||
+ | |1=''[[Tyrannosaurus]]'' | ||
+ | |2=''[[Albertosaurus]]'' | ||
+ | }} | ||
+ | }} | ||
+ | }} | ||
+ | |label2='''[[Megaraptora]]''' | ||
+ | |2={{klad | ||
+ | |1=''[[Fukuiraptor]]'' | ||
+ | |label2='''[[Megaraptoridae]]''' | ||
+ | |2={{klad | ||
+ | |1=''[[Australovenator]]'' | ||
+ | |2=''[[Aerosteon]]'' | ||
+ | |3=''[[Orkoraptor]]'' | ||
+ | |4=''[[Eotyrannus]]'' | ||
+ | |5=''[[Megaraptor]]'' | ||
+ | }} | ||
+ | }} | ||
+ | }} | ||
+ | }} | ||
+ | }} | ||
+ | }} | ||
+ | |||
+ | ==Etymologia== | ||
+ | Nazwa ''Megaraptor'' znaczy "duży rabuś" i pochodzi z połączenia gr. ''mega'' i łac. ''raptor''. Epitet gatunkowy (''namunhuaiquii'') odnosi się do wielkiego i ostrego pazura, początkowo umiejscawianego na stopie, i pochodzi z języka Mapuczów: ''namun'' to stopa, a ''huaiqui'' - "lanca"/"kopia" lub "przecinać"/"przekłuwać"). | ||
==Spis gatunków== | ==Spis gatunków== | ||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
! ''Megaraptor'' | ! ''Megaraptor'' | ||
− | | [[Novas]], [[1998]] | + | | {{Kpt|[[Fernando Novas|Novas]]}}, [[1998]] |
|- | |- | ||
! ''M. namunhuaiquii'' | ! ''M. namunhuaiquii'' | ||
− | | | + | | {{Kpt|Novas}}, 1998 |
|} | |} | ||
Linia 93: | Linia 152: | ||
Novas, F.E., Agnolín, F.L., Ezcurra, M.D., Porfiri, J. & Canale, J.I. (2013) "Evolution of the carnivorous dinosaurs during the Cretaceous: The evidence from Patagonia" Cretaceous Research [[doi:10.1016/j.cretres.2013.04.001]] | Novas, F.E., Agnolín, F.L., Ezcurra, M.D., Porfiri, J. & Canale, J.I. (2013) "Evolution of the carnivorous dinosaurs during the Cretaceous: The evidence from Patagonia" Cretaceous Research [[doi:10.1016/j.cretres.2013.04.001]] | ||
+ | |||
+ | Paul, G.S. (2010) "The Princeton Field Guide to Dinosaurs" wyd. Princeton University. | ||
Porfiri, J.D. Dos Santos, D. & Calvo, J.O. (2007) "New information on ''Megaraptor namunhuaiquii'' (Theropoda: Tetanurae), Patagonia: considerations on paleoecological aspects" Arquivos do Museu Nacional, Rio do Janeiro, 65(4), 545-550. | Porfiri, J.D. Dos Santos, D. & Calvo, J.O. (2007) "New information on ''Megaraptor namunhuaiquii'' (Theropoda: Tetanurae), Patagonia: considerations on paleoecological aspects" Arquivos do Museu Nacional, Rio do Janeiro, 65(4), 545-550. | ||
+ | |||
+ | Porfiri J.D., Novas F.E., Calvo J.O., Agnolin F.L., Ezcurra M.D., Cerda I.A. 2014. Juvenile specimen of Megaraptor (Dinosauria, Theropoda) sheds light about tyrannosauroid radiation. Cretaceous Research 51: 35-55. http://dx.doi.org/10.1016/j.cretres.2014.04.007. | ||
Smith, N.D., Makovicky, P.J., Agnolin, F.L., Ezcurra, M.D., Pais, D.F. & Salisbury, S.W. (2008) "A ''Megaraptor''-like theropod (Dinosauria: Tetanurae) in Australia: support for faunal exchange across eastern and western Gondwana in the Mid-Cretaceous" Proceedings of the Royal Society B, 275, 2085-2093. | Smith, N.D., Makovicky, P.J., Agnolin, F.L., Ezcurra, M.D., Pais, D.F. & Salisbury, S.W. (2008) "A ''Megaraptor''-like theropod (Dinosauria: Tetanurae) in Australia: support for faunal exchange across eastern and western Gondwana in the Mid-Cretaceous" Proceedings of the Royal Society B, 275, 2085-2093. | ||
− | |||
− | |||
− | |||
<References/></small> | <References/></small> | ||
Wersja z 15:52, 23 cze 2014
Nowe informacje: http://dx.doi.org/10.1016/j.cretres.2014.04.007
Autor: |
Maciej Ziegler, Marcin Szermański, Dawid Mazurek, Tomasz Skawiński |
Megaraptor (megaraptor) | |
---|---|
Długość: | 8-9 m |
Masa: | ok. 1 t |
Miejsce występowania: | Argentyna - prowincja Neuquén
?prowincja Chubut (formacja ?Bajo Barreal) |
Czas występowania | ~(?97)91-88 Ma |
Systematyka | Dinosauria |
Hipotetyczna rekonstrukcja szkielet megaraptora. | |
Mapa znalezisk: | |
Wczytywanie mapy…
|
Wstęp
Megaraptor to późnokredowy dinozaur z terenów obecnej Patagonii (Argentyna). Początkowo opisano go jako prawdopodobnego celurozaura. Później uważano go za bardziej bazalnego tetanura a obecnie wiadomo, że mógł być tyranozauroidem (zob. szerzej Megaraptora). Megaraptor miał duże i silne przednie kończyny, a na nich wielkie pazury (największy ok. 40 cm).
Odkrycia
Holotyp (MCF-PVPH 79) to fragmentaryczny osobnik z formacji Portezuelo (późny turon - wczesny koniak, 90-88 Ma) z prowincji Neuquén (Novas, 1998). Składa się on z kości łokciowej, paliczka I-1 i pazura I z „ręki” i dystalnej połowy kości śródstopia III. Calvo i in. (2004) opisali drugiego osobnika (MUCPv 341) obejmującego bardziej kompletne kości kończyny przedniej, jeden kręg szyjny, dwa proksymalne kręgi ogonowe, kość łopatkowo-kruczą i częściową łonową z formacji Portezuelo. Zwrócili też uwagę, że w tej samej lokalizacji odnaleziono również zęby karcharodontozaurydów – były one jednak wyłącznie izolowane, przez co nie można jednoznacznie przypisać ich do Megaraptor.
Do Megaraptor zaliczono także kolejne osobniki, które dopiero czekają na oficjalną publikację. W bardzo krótkim sprawozdaniu, zawierającym tylko kilka szczegółów (abstrakt z konferencji SVP), Lamanna i in. (2004) opisali dwa nowe fragmentaryczne szkielety z dolnych warstw formacji Bajo Barreal (środkowy cenoman-turon) z prowincji Chubut. Mogą one reprezentować inny gatunek. Novas i in. (2013) podali, że to megaraptoryd, lecz nie wskazali, że Megaraptor; od czasu wstępnego opisu skamieniałości opisano nowe, blisko spokrewnione formy (Orkoraptor, Aerosteon); także z uwagi na wcześniejszy wiek nie jest pewne, czy szczątki należą do omawianego rodzaju.
Porfiri i in. (2007) donieśli o kolejnych szczątkach kończyn z Portezuelo, zaś w 2014 roku opisano skamieniałości młodocianego osobnika (Porfiri i in., 2014).
Analiza filogenetyczna
Kladogramy są powszechnym sposobem przedstawiania hipotez o pokrewieństwach między organizmami. Ich interpretacja wymaga pewnych umiejętności, dlatego też dowiedz się Jak czytać kladogramy. |
Drzewo ścisłego konsensusu za Porfiri i in., 2014.
Tyrannosauroidea |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Etymologia
Nazwa Megaraptor znaczy "duży rabuś" i pochodzi z połączenia gr. mega i łac. raptor. Epitet gatunkowy (namunhuaiquii) odnosi się do wielkiego i ostrego pazura, początkowo umiejscawianego na stopie, i pochodzi z języka Mapuczów: namun to stopa, a huaiqui - "lanca"/"kopia" lub "przecinać"/"przekłuwać").
Spis gatunków
Megaraptor | Novas, 1998 |
---|---|
M. namunhuaiquii | Novas, 1998 |
Bibliografia
Benson, R.B.J., Carrano, M.T. & Brusatte, S.L. (2010) "A new clade of archaic large-bodied predatory dinosaurs (Theropoda: Allosauroidea) that survived to the latest Mesozoic" Naturwissenschaften, 97, 71-78.
Calvo, J.O. Porfiri, J.D. Veralli, C.D. Novas, F.E. & Poblete, F. (2004) "Phylogenetic status of Megaraptor namunhuaiquii Novas based on a new specimen from Neuquén, Patagonia, Argentina" Ameghiniana, 41(4), 565-575.
Calvo, J.O. Porfiri, J.D. González Riga, B.J. & Kellner, A.W.A. (2007) "A new Cretaceous terrestrial ecosystem from Gondwana with the description of a new sauropod dinosaur" Anais da Academia Brasileira de Ciencias, 79(3), 1-13.
Juárez-Valieri, R.D., Porfiri, J.D. & Calvo, J.O. (2011) "New Information on Ekrixinatosaurus novasi Calvo et al 2004, a giant and massively-constructed Abelisauroid from the "Middle Cretaceous" of Patagonia" Calvo, J.O., Porfiri, J.D., González Riga & Dos Santos [red.] "Paleontologia y dinosaurios desde América Latina" Editorial de la Universidad Nacional de Cuyo, 161-169.
Novas, F. E. (1998) "Megaraptor namunhuaiquii, gen. et sp. nov, a large-clawed, Late Cretaceous theropod from Patagonia" Journal of Vertebrate Paleontology, 18, 4–9.
Novas, F.E., Agnolín, F.L., Ezcurra, M.D., Porfiri, J. & Canale, J.I. (2013) "Evolution of the carnivorous dinosaurs during the Cretaceous: The evidence from Patagonia" Cretaceous Research doi:10.1016/j.cretres.2013.04.001
Paul, G.S. (2010) "The Princeton Field Guide to Dinosaurs" wyd. Princeton University.
Porfiri, J.D. Dos Santos, D. & Calvo, J.O. (2007) "New information on Megaraptor namunhuaiquii (Theropoda: Tetanurae), Patagonia: considerations on paleoecological aspects" Arquivos do Museu Nacional, Rio do Janeiro, 65(4), 545-550.
Porfiri J.D., Novas F.E., Calvo J.O., Agnolin F.L., Ezcurra M.D., Cerda I.A. 2014. Juvenile specimen of Megaraptor (Dinosauria, Theropoda) sheds light about tyrannosauroid radiation. Cretaceous Research 51: 35-55. http://dx.doi.org/10.1016/j.cretres.2014.04.007.
Smith, N.D., Makovicky, P.J., Agnolin, F.L., Ezcurra, M.D., Pais, D.F. & Salisbury, S.W. (2008) "A Megaraptor-like theropod (Dinosauria: Tetanurae) in Australia: support for faunal exchange across eastern and western Gondwana in the Mid-Cretaceous" Proceedings of the Royal Society B, 275, 2085-2093.