Chilantaisaurus: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Dinozaury.com
Skocz do: nawigacja, szukaj
m (→‎C. zheziangensis)
Linia 21: Linia 21:
 
| [[Chiny]] - Mongolia Wewnętrzna
 
| [[Chiny]] - Mongolia Wewnętrzna
  
−
<small>([[formacja Ulansuhai]])</small>
+
<small>([[formacja]] [[Ulansuhai]])</small>
 
|-  
 
|-  
 
! '''[[Czas|Czas występowania]]'''
 
! '''[[Czas|Czas występowania]]'''
Linia 37: Linia 37:
 
[[Tetanurae]]
 
[[Tetanurae]]
  
−
[[Avetheropoda]]  (? [[Spinosauridae]])
+
[[Avetheropoda]]  (?? [[Spinosauridae]])
  
 
[[Carnosauria]] / [[Coelurosauria]]
 
[[Carnosauria]] / [[Coelurosauria]]
  
−
[[Neovenatoridae]] (? [[Carcharodontosauridae]]) / -
+
[[Neovenatoridae]] (??? [[Carcharodontosauridae]]) / -
 
|-
 
|-
 
| colspan=2 |[[Plik:Megaraptor_Andrea_Cau.jpg|400px|]]
 
| colspan=2 |[[Plik:Megaraptor_Andrea_Cau.jpg|400px|]]
Linia 50: Linia 50:
  
 
==Wstęp==
 
==Wstęp==
−
''Chilantaisaurus'' to [[rodzaj]] dużego [[tetanur]]a ze "środkowej" kredy Azji. Charakterystyczna dla gatunku jest budowa kości ramiennej, która mierzyła aż 58 cm.
+
''Chilantaisaurus'' to [[rodzaj]] dużego [[tetanur]]a ze "środkowej" kredy Azji. Charakterystyczna jest budowa kości ramiennej, która mierzyła aż 58 cm.
  
 
==Materiał kopalny==
 
==Materiał kopalny==
Linia 56: Linia 56:
  
 
==Rozmiary==
 
==Rozmiary==
−
Jego szacowana długość wynosi około 10,8 metra (oszacowanie własne - MZ). Jest to średnia obliczona na podstawie długości kości udowej i piszczelowej w porównaniu do ''[[Australovenator]]'', ''[[Fukuiraptor]]'', ''[[Neovenator]]'', ''[[Acrocanthosaurus]]'', ''[[Tyrannotitan]]'', ''[[Giganotosaurus]]'', ''[[Allosaurus]]'' (AMNH 680, AMNH 290) i ''[[Yangchuanosaurus]]''; wymiary za [[Mortimer]], online.
+
Jego szacowana długość wynosi około 10,8 metra (oszacowanie własne - MZ). Jest to średnia obliczona na podstawie długości kości udowej i piszczelowej w porównaniu do ''[[Australovenator]]'', ''[[Fukuiraptor]]'', ''[[Neovenator]]'', ''[[Acrocanthosaurus]]'', ''[[Tyrannotitan]]'', ''[[Giganotosaurus]]'', ''[[Allosaurus]]'' (AMNH 680, AMNH 290) i ''[[Yangchuanosaurus]]''; wymiary za [[Mortimer]]em (online).
  
 
==Etymologia==
 
==Etymologia==
Linia 62: Linia 62:
  
 
==Filogeneza==
 
==Filogeneza==
−
Początkowo klasyfikowano go jako [[megalozauryd]]a ([[Hu]], [[1964]]), [[allozauryd]]a (rozumianego jako [[grad]] - [[Paul]], [[1988]]; [[Molnar]] i in., [[1990]]) i [[torwozauryd]]a ([[Sereno]] i in., [[1994]]). [[Tetanurae#Rauhut.2C_2003|Analiza Rauhuta (2003]]) wykazała, że ''Chilantaisaurus'' to bazalny [[spinozauryd]] - podobnie [[Tetanurae#Allain_i_in..2C_2012|Allain i in., 2012]], lecz [[Benson]] i [[Xu]] ([[2008]]) w redeskrypcji ''Chilantaisaurus'' stwierdzili, że chodzi raczej o [[karnozaur]]a lub bardzo bazalnego [[celurozaur]]a. Tę drugą możliwość potwierdziła [[Tetanurae#Benson.2C_2010_A|analiza Bensona (2010]]) oraz Novasa i in. (2013). Wg późniejszych, obszernych modyfikacji macierzy Bensona ''Chilantaisaurus'' to [[bazalny]] [[neowenatoryd]] ([[Tetanurae#Benson_i_in..2C_2010|Benson i in., 2010]], [[Tetanurae#Carrano_i_in..2C_2012|Carrano i in., 2012]]). Natomiast niektóre analizy na podstawie macierzy Novasa i in. ([[Tetanurae#Bell_i_in..2C_2016_.28IIb.29|Bell i in., 2016]]) wykazały, że ''Chilantaisaurus'' to dość zaawansowany [[karcharodontozauryd]], blisko spokrewniony ze ''[[Shaochilong]]''.
+
Początkowo klasyfikowano go jako [[megalozauryd]]a ([[Hu]], [[1964]]), [[allozauryd]]a (rozumianego jako [[grad]] - [[Paul]], [[1988]]; [[Molnar]] i in., [[1990]]) i [[torwozauryd]]a ([[Sereno]] i in., [[1994]]). [[Tetanurae#Rauhut.2C_2003|Analiza Rauhuta (2003]]) wykazała, że ''Chilantaisaurus'' to bazalny [[spinozauryd]]; podobnie Allain i in. (2012). Lecz [[Benson]] i [[Xu]] ([[2008]]) w redeskrypcji ''Chilantaisaurus'' stwierdzili, że chodzi raczej o [[karnozaur]]a lub bardzo bazalnego [[celurozaur]]a, co potwierdziły kolejne badania. Tę drugą możliwość ujawniły [[Tetanurae#Benson.2C_2010_A|analiza Bensona (2010]]) oraz Novasa i in. (2013) i jej modyfikacje. Wg późniejszych, obszernych modyfikacji macierzy Bensona, ''Chilantaisaurus'' to [[bazalny]] [[neowenatoryd]] ([[Tetanurae#Benson_i_in..2C_2010|Benson i in., 2010]], [[Tetanurae#Carrano_i_in..2C_2012|Carrano i in., 2012]] i ich modyfikacje). Natomiast niektóre analizy na podstawie macierzy Novasa i in. ([[Tetanurae#Bell_i_in..2C_2016_.28IIb.29|Bell i in., 2016]]) wykazały, że ''Chilantaisaurus'' to dość zaawansowany [[karcharodontozauryd]], blisko spokrewniony ze ''[[Shaochilong]]''.
  
 
==''C. sibiricus''==
 
==''C. sibiricus''==
Linia 92: Linia 92:
 
| ''C. maortuensis''
 
| ''C. maortuensis''
 
| {{Kpt|[[Hu]], [[1964]]}}
 
| {{Kpt|[[Hu]], [[1964]]}}
−
| = '''''[[Shaochilong|Shaochilong maortuensis]]'''''
+
| = ''[[Shaochilong]] maortuensis''
 
|-
 
|-
 
| ''"C " zheziangensis''
 
| ''"C " zheziangensis''
 
| {{Kpt|[[Dong]], [[1979]]}}
 
| {{Kpt|[[Dong]], [[1979]]}}
−
| <small>''[[nomen dubium]]''</small>
+
| ''[[nomen dubium]]''
 
|-
 
|-
 
|?''C. sibiricus'' <br> = ''Allosaurus sibiricus'' <br> = ''Antrodemus sibiricus''
 
|?''C. sibiricus'' <br> = ''Allosaurus sibiricus'' <br> = ''Antrodemus sibiricus''
 
| {{Kpt|([[Riabinin]], [[1914]]) [[Molnar]], [[Kurzanov]] & [[Dong]], [[1990]]}} <br> {{Kpt|[[Riabinin]], [[1914]]}} <br> {{Kpt|([[Riabinin]], [[1914]]) [[Steel]], [[1970]]}}
 
| {{Kpt|([[Riabinin]], [[1914]]) [[Molnar]], [[Kurzanov]] & [[Dong]], [[1990]]}} <br> {{Kpt|[[Riabinin]], [[1914]]}} <br> {{Kpt|([[Riabinin]], [[1914]]) [[Steel]], [[1970]]}}
−
| <small>''[[nomen dubium]]''</small> <br>{{pad}}<br>{{pad}}
+
| ''[[nomen dubium]]'' <br>{{pad}}<br>{{pad}}
 
|}
 
|}
  
Linia 130: Linia 130:
 
Weishampel, D.B., Barrett, P.M., Coria, R.A., Le Loeuff, J. Xu, X., Zhao, X., Sahni, A., Gomani, E.M.P. & Noto, C.R. (2004) " Dinosaur Distribution" [w:] Weishampel, D.B., Dodson, P. & Osmólska, H. "The Dinosauria" Berkeley and Los Angeles: University of California Press, 517-606.
 
Weishampel, D.B., Barrett, P.M., Coria, R.A., Le Loeuff, J. Xu, X., Zhao, X., Sahni, A., Gomani, E.M.P. & Noto, C.R. (2004) " Dinosaur Distribution" [w:] Weishampel, D.B., Dodson, P. & Osmólska, H. "The Dinosauria" Berkeley and Los Angeles: University of California Press, 517-606.
  
−
Mortimer, online: http://home.comcast.net/~eoraptor
+
Mortimer, M. (online) http://theropoddatabase.com
  
−
Creisler, online: http://www.dinosauria.com/dml/names/dinoc.htm</small>
+
Creisler, B. (online) http://www.dinosauria.com/dml/names/dinoc.htm</small>
  
 
[[Kategoria:Dinosauria]]  
 
[[Kategoria:Dinosauria]]  

Wersja z 21:53, 19 sty 2017

Autor:
Maciej Ziegler

Sebastian Oziemski

Chilantaisaurus (czilantajzaur)
Długość: ok. 10,8 m
Masa: 2,5-6 t
Miejsce występowania: Chiny - Mongolia Wewnętrzna

(formacja Ulansuhai)

Czas występowania <94 Ma (? 125-100 Ma)

kreda (młodszy niż wczesny turon albo apt-?alb)

Systematyka Dinosauria

Saurischia

Theropoda

Tetanurae

Avetheropoda (?? Spinosauridae)

Carnosauria / Coelurosauria

Neovenatoridae (??? Carcharodontosauridae) / -

Megaraptor Andrea Cau.jpg

Rekonstrukcja Megaraptor - Chilantaisaurus zapewne wyglądał podobnie.

Autor: Andrea Cau [1]

Wstęp

Chilantaisaurus to rodzaj dużego tetanura ze "środkowej" kredy Azji. Charakterystyczna jest budowa kości ramiennej, która mierzyła aż 58 cm.

Materiał kopalny

Chilantaisaurus tashuikouensis znany jest z kości ramiennej (lektotyp IVPP V.2884.1) oraz należących prawdopodobnie do tego samego osobnika paralektotypów: szponu przedniej kończyny, fragmentu kości biodrowej, kości udowej, obu kości strzałkowych i kości śródstopia.

Rozmiary

Jego szacowana długość wynosi około 10,8 metra (oszacowanie własne - MZ). Jest to średnia obliczona na podstawie długości kości udowej i piszczelowej w porównaniu do Australovenator, Fukuiraptor, Neovenator, Acrocanthosaurus, Tyrannotitan, Giganotosaurus, Allosaurus (AMNH 680, AMNH 290) i Yangchuanosaurus; wymiary za Mortimerem (online).

Etymologia

Nazwa Chilantaisaurus pochodzi od miejsca, niedaleko którego znaleziono jego szczątki - Chilantai (= Jilantai) w Alashan (za Creisler, online).

Filogeneza

Początkowo klasyfikowano go jako megalozauryda (Hu, 1964), allozauryda (rozumianego jako grad - Paul, 1988; Molnar i in., 1990) i torwozauryda (Sereno i in., 1994). Analiza Rauhuta (2003) wykazała, że Chilantaisaurus to bazalny spinozauryd; podobnie Allain i in. (2012). Lecz Benson i Xu (2008) w redeskrypcji Chilantaisaurus stwierdzili, że chodzi raczej o karnozaura lub bardzo bazalnego celurozaura, co potwierdziły kolejne badania. Tę drugą możliwość ujawniły analiza Bensona (2010) oraz Novasa i in. (2013) i jej modyfikacje. Wg późniejszych, obszernych modyfikacji macierzy Bensona, Chilantaisaurus to bazalny neowenatoryd (Benson i in., 2010, Carrano i in., 2012 i ich modyfikacje). Natomiast niektóre analizy na podstawie macierzy Novasa i in. (Bell i in., 2016) wykazały, że Chilantaisaurus to dość zaawansowany karcharodontozauryd, blisko spokrewniony ze Shaochilong.

C. sibiricus

Wiek: 145-130 Ma

Lokalizacja: Rosja (Turginskaya Svita)

Materiał kopalny: IV kość śródstopia

Komentarz: ten tetanur został opisany jako gatunek allozaura przez Riabinina (1914), a do omawianego rodzaju przenieśli go z pewną dozą niepewności Molnar i in. (1990). Kształt i proporcje dystalnego kłykcia są "prawie identyczne" z C. tashuikouensis, co odróżnia oba od teropodów znanych w 1990 r. Od tego czasu opisano jednak wiele teropodów - w tym prawie wszystkie neowenatorydy - więc aby uznać oba za taksony siostrzane, trzeba porównać materiał z innymi gatunkami.

C. zheziangensis

Wiek: 101-89 Ma

Lokalizacja: Chiny - Zhejiang (formacja Tangshang)

Materiał kopalny: fragment kości piszczelowej i kości stopy (ZhM V.001).

Komentarz: są to szczątki jakiegoś terizinozaura. Glut (1997) stwierdził, że jest to prawdopodobnie część holotypu Nanshiungosaurus brevispinus, lecz oba okazy pochodzą z różnych formacji i lokalizacji.

Spis gatunków

Chilantaisaurus Hu, 1964
C. tashuikouensis Hu, 1964
C. maortuensis Hu, 1964 = Shaochilong maortuensis
"C " zheziangensis Dong, 1979 nomen dubium
?C. sibiricus
= Allosaurus sibiricus
= Antrodemus sibiricus 		(Riabinin, 1914) Molnar, Kurzanov & Dong, 1990
Riabinin, 1914
(Riabinin, 1914) Steel, 1970 		nomen dubium
 
 

Bibliografia

Allain, R., Xaisanavong, T., Richir, P. & Khentavong, B. (2012) "The first definitive Asian spinosaurid (Dinosauria: Theropoda) from the early cretaceous of Laos" Naturwissenschaften. doi: 10.1007/s00114-012-0911-7

Bell, P.R., Cau, A., Fanti, F., & Smith, E.T. (2016) "A large- clawed theropod (Dinosauria: Tetanurae) from the Lower Cretaceous of Australia and the Gondwanan origin of megaraptorid theropods" Gondwana Research, 36, 473- 487. doi:10.1016/j.gr.2015.08.004

Benson, R.B.J. & Xu, X. (2008) "The anatomy and systematic position of the theropod dinosaur Chilantaisaurus tashuikouensis Hu, 1964 from the Early Cretaceous of Alanshan, People's Republic of China" Geological Magazine, 145, 778-789.

Benson, R.B.J., Carrano, M.T. & Brusatte, S.L. (2010) "A new clade of archaic large-bodied predatory dinosaurs (Theropoda: Allosauroidea) that survived to the latest Mesozoic" Naturwissenschaften, 97, 71-78.

Brusatte, S.L.; Chure, D.J.; Benson, R.B.J.; Xu, X. (2010). "The osteology of Shaochilong maortuensis, a carcharodontosaurid (Dinosauria: Theropoda) from the Late Cretaceous of Asia". Zootaxa 2334: 1–46.

Carrano, M.T., Benson, R.B.J. & Sampson, S.D. (2012) "The phylogeny of Tetanurae (Dinosauria: Theropoda)" Journal of Systematic Palaeontology, 10(2), 211-300. doi:10.1080/ 14772019.2011.630927

Holtz, T.R., Molnar, R.E. & Currie, P.J. (2004) "Basal Tetanurae" [w:] Weishampel, D.B., Dodson, P. & Osmólska, H. "The Dinosauria" Berkeley and Los Angeles: University of California Press, 71-110.

Molnar, R.E., Kurzanov, S.M & Dong, Z. (1990) "Carnosauria".[w:] Weishampel, D.B., Dodson, P. & Osmólska, H. "The Dinosauria" Berkeley: University of California Press, 169-209.

Novas, F.E., Agnolín, F.L., Ezcurra, M.D., Porfiri, J. & Canale, J.I. (2013) "Evolution of the carnivorous dinosaurs during the Cretaceous: The evidence from Patagonia" Cretaceous Research, 45, 174-215. doi:10.1016/j.cretres.2013.04.001

Paul, G.S.P (1988) "Predatory Dinosaurs of the World". Simon & Schuster, New York.

Rauhut, O.W.M. (2003) "The interrelationships and evolution of basal theropod dinosaurs" Special Papers in Palaeontology, 69, 1-213.

Sereno, P.C., Wilson, J.A., Larsson, H.C.E., Dutheil, D.B., & Sues, H-D. (1994) "Early Cretaceous dinosaurs from the Sahara" Science, 266, 267-270.

Weishampel, D.B., Barrett, P.M., Coria, R.A., Le Loeuff, J. Xu, X., Zhao, X., Sahni, A., Gomani, E.M.P. & Noto, C.R. (2004) " Dinosaur Distribution" [w:] Weishampel, D.B., Dodson, P. & Osmólska, H. "The Dinosauria" Berkeley and Los Angeles: University of California Press, 517-606.

Mortimer, M. (online) http://theropoddatabase.com

Creisler, B. (online) http://www.dinosauria.com/dml/names/dinoc.htm

Źródło: „https://encyklopedia.dinozaury.com/index.php?title=Chilantaisaurus&oldid=18718”