Amanzia

Autor:

Kamil Kamiński

---

Amanzia
Długość	ok. 8-10 m
Dieta	roślinożerny
Miejsce	Szwajcaria, kanton Berno formacja Reuchenette
Czas	Trias 252 Jura 201 Kreda 145 66 ok. 157-155 Ma późna jura (wczesny kimeryd)
Systematyka	Dinosauria Saurischia Sauropodomorpha Sauropoda Eusauropoda ?Turiasauria
Sylwetka Amanzia z zaznaczeniem znanych kości (kolor niebieski). Źródło: Schwarz i in., 2020.

Wstęp

Amanzia to rodzaj stosunkowo niedużego zauropoda, który żył w późnej jurze na terenie dzisiejszej Szwajcarii. Przez wiele lat uznawano go za gatunek z rodzaju Cetiosaurus, aż w końcu w 2020 r. doczekał się własnej nazwy.

Etymologia

Nazwa Amanzia honoruje szwajcarskiego geologa nazwiskiem Amanz Gressly (1814-1865), który odkrył szczątki pierwsze szczątki dinozaurów w Szwajcarii.

Materiał kopalny

Syntypy obejmują kręgi szyjne, kręgi ogonowe, żebra, łopatki, kość kruczą, kości miednicy oraz kości przednich i tylnych kończyn, a także niezidentyfikowane fragmenty innych kończyn. Materiał pochodzi od co najmniej czterech osobników.

Materiał przypisany to ząb, kość szczękowa, k. zaoczodołowa, kręg szyjny, kręgi ogonowe, żebra oraz fragmenty bliżej nieokreślonych kości.

Historia taksonu

Szczątki Amanzia odkryto już w 1860 r. Ponieważ były one stowarzyszone z zębem drapieżnego dinozaura, a wiedza o tej grupie zwierząt była jeszcze bardzo uboga, w 1870 r. przypisano go do rodzaju Megalosaurus, jako M. meriani. Dopiero wiele lat później dostrzeżono „zauropodową” naturę szczątków. W 1922 r. von Huene przeniósł omawiany gatunek do rodzaju Ornithopsis (O. greppini). Pięć lat później ten sam naukowiec umieścił go w nowo utworzonym rodzaju Cetiosauriscus. Przez następne lata „Cetiosauriscus” greppini nie wzbudzał większego zainteresowania paleontologów, będąc z reguły uważanym za nomen dubium. Dopiero w 2020 r. materiał kopalny tego zwierzęcia doczekał się ponownego opisu, otrzymując nową nazwę rodzajową - Amanzia.

Kosci kończyn, kręgi i pazur Amanzia. Autor zdjęcia: Ghedoghedo [1].

Budowa

Amanzia znana jest z dosyć licznych i kompletnych szczątków. Była ona stosunkowo niewielkim zauropodem, nieprzekraczającym 10 m długości. Kość szczękowa najbardziej przypominała Camarasaurus, a szpatułkowate zęby były podobne do uzębienia prymitywnych zauropodów, nienależących do Neosauropoda. Amanzia różniła się od innych bazalnych euzauropodów budową kręgów, kości ramiennej, strzałkowej oraz udowej. Jedną z charakterystycznych cech tego dinozaura były wydłużone środkowe kręgi ogonowe.

Spis gatunków

Amanzia	(von Huene, 1922) Schwarz, Mannion, Wings i Meyer, 2020
A. greppini	Schwarz, Mannion, Wings i Meyer, 2020
= Megalosaurus meriani	Greppin, 1870
= Ornithopsis greppini	von Huene, 1922
= Cetiosauriscus greppini	von Huene, 1927

Bibliografia

Schwarz, D., Mannion, P., Wings, O. & Meyer, C. (2020). "Re-description of the sauropod dinosaur Amanzia ("Ornithopsis/Cetiosauriscus") greppini n. gen. and other vertebrate remains from the Kimmeridgian (Late Jurassic) Reuchenette Formation of Moutier, Switzerland". Swiss Journal of Geosciences. doi:10.1186/s00015-020-00355-5