Dineobellator: Różnice pomiędzy wersjami
m |
|||
| Linia 3: | Linia 3: | ||
|Autor = [[Kamil Kamiński]] | |Autor = [[Kamil Kamiński]] | ||
|nazwa = ''Dineobellator'' (dineobellator) | |nazwa = ''Dineobellator'' (dineobellator) | ||
| − | |długość = ok. | + | |długość = ok. 3 m |
|wysokość = | |wysokość = | ||
|dieta = | |dieta = | ||
|miejsce = | |miejsce = | ||
[[USA]] <br><small>USA<br>Nowy Meksyk ([[formacja]] [[Ojo Alamo]] – ogniwo Naashoibito)</small> | [[USA]] <br><small>USA<br>Nowy Meksyk ([[formacja]] [[Ojo Alamo]] – ogniwo Naashoibito)</small> | ||
| − | |czas = {{Występowanie|70| | + | |czas = {{Występowanie|70|68}} |
| − | ok. 70- | + | ok. 70-68 [[Ma]]<br> |
<small>późna [[kreda]] ([[mastrycht]])</small> | <small>późna [[kreda]] ([[mastrycht]])</small> | ||
|systematyka = | |systematyka = | ||
| Linia 45: | Linia 45: | ||
==Budowa i paleobiologia== | ==Budowa i paleobiologia== | ||
[[Plik: Dineobellator_Sergey_Krasovskiy.png|300px|thumb|right|Stadko dineobellatorów w naturalnym środowisku w towarzystwie ''[[Ojoceratops]]'', ''[[Alamosaurus]]'' i [[Tyrannosauridae|tyranozauryda]]. Autor: Sergey Krasovskiy. Źródło: Jasinski i in., 2020 [[DOI:10.1038/s41598-020-61480-7]].]] | [[Plik: Dineobellator_Sergey_Krasovskiy.png|300px|thumb|right|Stadko dineobellatorów w naturalnym środowisku w towarzystwie ''[[Ojoceratops]]'', ''[[Alamosaurus]]'' i [[Tyrannosauridae|tyranozauryda]]. Autor: Sergey Krasovskiy. Źródło: Jasinski i in., 2020 [[DOI:10.1038/s41598-020-61480-7]].]] | ||
| − | ''Dineobellator'' był średniej wielkości dromeozaurydem. Jasinski i współpracownicy piszą, że osiągał rozmiary zbliżone do ''[[Velociraptor]]'' czy ''[[Saurornitholestes]]'', a więc ok. 2 m długości. Jednak rys. 2 w ich publikacji sugeruje, że było to ok. 3 m. Budowa przednich kończyn wskazuje na ich dużą wytrzymałość i znaczną siłę chwytu, większą niż u innych dromeozaurydów. Podobnie wyglądała budowa stóp. Inna wyróżniająca cecha ''Dineobellator'' to duża ruchomość ogona u jego podstawy. Te niezwykłe aspekty jego budowy zapewniały mu znaczną zwinność i były prawdopodobnie przystosowaniem do drapieżnictwa. Jeden z pazurów dłoni holotypu nosi ślady uszkodzeń, powstałych prawdopodobnie w walce z innym teropodem lub osobnikiem własnego gatunku. Na kości łokciowej dineobellatora znaleziono ślady piór, podobnie jak u kilku innych dromeozaurydów. | + | ''Dineobellator'' był średniej wielkości dromeozaurydem. Jasinski i współpracownicy (2020) piszą, że osiągał rozmiary zbliżone do ''[[Velociraptor]]'' czy ''[[Saurornitholestes]]'', a więc ok. 2 m długości. Jednak rys. 2 w ich publikacji sugeruje, że było to ok. 3 m. Jasinski i in. (2022) podają, że ''Dineobellator'' miał podobne rozmiary, co ''[[Deinonychus]]'', był jednak lżej zbudowany. |
| + | |||
| + | Budowa przednich kończyn wskazuje na ich dużą wytrzymałość i znaczną siłę chwytu, większą niż u innych dromeozaurydów. Podobnie wyglądała budowa stóp. Inna wyróżniająca cecha ''Dineobellator'' to duża ruchomość ogona u jego podstawy. Te niezwykłe aspekty jego budowy zapewniały mu znaczną zwinność i były prawdopodobnie przystosowaniem do drapieżnictwa. Jeden z pazurów dłoni holotypu nosi ślady uszkodzeń, powstałych prawdopodobnie w walce z innym teropodem lub osobnikiem własnego gatunku. Na kości łokciowej dineobellatora znaleziono ślady piór, podobnie jak u kilku innych dromeozaurydów. | ||
==Spis gatunków== | ==Spis gatunków== | ||
Wersja z 21:13, 9 lis 2022
| Autor: | Kamil Kamiński |
| Dineobellator (dineobellator) | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Długość | ok. 3 m | ||||
| Miejsce | USA USA Nowy Meksyk (formacja Ojo Alamo – ogniwo Naashoibito) | ||||
| Czas | |||||
| Systematyka | Dinosauria | ||||
 Rekonstrukcja z zaznaczonymi na biało znanymi elementami szkieletu. Autor: Scott Hartman. Źródło: Jasinski i in., 2020. [1]
Porównanie wielkości Dineobellator i człowieka. | |||||
Wstęp
Dineobellator to rodzaj stosunkowo niewielkiego teropoda z rodziny Dromaeosauridae, żyjącego na terenie dzisiejszego Nowego Meksyku w późnej kredzie. Jak na przedstawiciela tej rodziny, był raczej zwierzęciem średniej wielkości. Dineobellator to jeden z najbardziej kompletnych (w sensie ilości materiału kopalnego) dromeozaurydów z mastrychtu Ameryki Północnej.
Materiał kopalny
Holotyp oznaczony jako SMP VP-2430 to rozczłonkowany szkielet obejmujący fragmenty czaszki, kilka kręgów ogonowych, żebro i fragmenty innych, część prawej kończyny przedniej, kilka kości kończyn tylnych oraz inne fragmenty (zob. rysunek). Szczątki te zostały odkryte w 2008 r., a zebrane w latach 2008-2016.
Etymologia
Nazwa Dineobellator pochodzi od słowa Diné, które w języku Indian z plemienia Navajo oznacza ludzi z tegoż plemienia, oraz łacińskiego bellator („wojownik”). Epitet gatunkowy nawiązuje do Amerykańskiego Południowego Zachodu oraz greckiego boga Hesperusa, będącego personifikacją wieczornej gwiazdy.
Budowa i paleobiologia
Dineobellator był średniej wielkości dromeozaurydem. Jasinski i współpracownicy (2020) piszą, że osiągał rozmiary zbliżone do Velociraptor czy Saurornitholestes, a więc ok. 2 m długości. Jednak rys. 2 w ich publikacji sugeruje, że było to ok. 3 m. Jasinski i in. (2022) podają, że Dineobellator miał podobne rozmiary, co Deinonychus, był jednak lżej zbudowany.
Budowa przednich kończyn wskazuje na ich dużą wytrzymałość i znaczną siłę chwytu, większą niż u innych dromeozaurydów. Podobnie wyglądała budowa stóp. Inna wyróżniająca cecha Dineobellator to duża ruchomość ogona u jego podstawy. Te niezwykłe aspekty jego budowy zapewniały mu znaczną zwinność i były prawdopodobnie przystosowaniem do drapieżnictwa. Jeden z pazurów dłoni holotypu nosi ślady uszkodzeń, powstałych prawdopodobnie w walce z innym teropodem lub osobnikiem własnego gatunku. Na kości łokciowej dineobellatora znaleziono ślady piór, podobnie jak u kilku innych dromeozaurydów.
Spis gatunków
| Dineobellator | Jasinski, Sullivan i Dodson, 2020 |
| D. notohesperus | Jasinski, Sullivan i Dodson, 2020 |
Bibliografia
Jasinski, S.E., Sullivan, R.M. & Dodson, P. (2020). "New Dromaeosaurid Dinosaur (Theropoda, Dromaeosauridae) from New Mexico and Biodiversity of Dromaeosaurids at the end of the Cretaceous". Scientific Reports. 10 (1). doi:10.1038/s41598-020-61480-7.
![[1]](https://en.wikipedia.org/wiki/Halszkaraptor#/media/File:Halszkaraptor_reconstruction_by_Tom_Parker.png){kind=link}