Vouivria: Różnice pomiędzy wersjami
m |
|||
Linia 33: | Linia 33: | ||
</display_points> | </display_points> | ||
}} | }} | ||
− | |||
==Wstęp== | ==Wstęp== | ||
''Vouivria'' to rodzaj wczesnego przedstawiciela [[Brachiosauridae|brachiozauryda]] żyjącego na terenie dzisiejszej Francji na początku drugiej połowy okresu jurajskiego | ''Vouivria'' to rodzaj wczesnego przedstawiciela [[Brachiosauridae|brachiozauryda]] żyjącego na terenie dzisiejszej Francji na początku drugiej połowy okresu jurajskiego |
Aktualna wersja na dzień 19:34, 29 mar 2024
Autor: | Marcin Szermański |
Korekta: | Maciej Ziegler, Michał Siedlecki |
Vouivria (wuiwria) | |||||
---|---|---|---|---|---|
Długość | 14,6 m (osobnik młodociany) [1] | ||||
Wysokość | 4,4 m (w ramionach; osobnik młodociany) [1] | ||||
Masa | 9,2 t (osobnik młodociany) [1] | ||||
Dieta | roślinożerny | ||||
Miejsce | Francja - Franche-Comté
(formacja Calcaires de Clerval - ogniwo ?Tidalites de Mouchard) | ||||
Czas |
ok. 163,5-157,3 Ma | ||||
Systematyka | Dinosauria | ||||
Rekonstrukcja przyżyciowa. Autor: Nobu Tamura. [[5]]
Porównanie wielkości Vouivria i człowieka. | |||||
Mapa znalezisk | |||||
Wczytywanie mapy…
|
Wstęp
Vouivria to rodzaj wczesnego przedstawiciela brachiozauryda żyjącego na terenie dzisiejszej Francji na początku drugiej połowy okresu jurajskiego
Lokalizacja i historia odkryć
Szczątki spoczywały w Damparis, pobliżu Dôle, w rejonie Franche-Comté. Dokładna lokalizacja skamieniałości znanych nauce od ponad 70 lat to 47°3′59.63′′N, 5°25′9.01′′E. Szkielet należący do Vouivria był pierwotnie przypisany do Bothriospondylus madagascariensis. W literaturze znany był później pod nieformalną nazwą "francuski Bothriospondylus" czy "zauropod z Damparis". Okaz znacznie różni się od typowego Bothriospondylus suffossus. Dinozaur ten dostał własną nazwę w 2017 roku.
Materiał kopalny
Holotyp MNHN.F.1934.6 DAM 1 - DAM 42 to szkielet pochodzący od pojedynczego osobnika, na którego składa się: 5 zębów, środkowo-tylny kręg szyjny, tylna połowa trzonu środkowo-tylnego kręgu szyjnego, tylny kręg szyjny, środkowy kręg grzbietowy, środkowo-tylny kręg grzbietowy, wiele żeber, niekompletna k. krzyżowa, przedni kręg ogonowy, obie łopatki, prawa k. łopatkowo-krucza (coracoid), prawa k. ramienna, obie k. łokciowe, prawa k. nadgarstka, proksymalny koniec lewej k. śródręcza I, lewa k. śródręcza II, III i IV, prawa k. śródręcza III, lewy paliczek I-1, II-1, III-1, IV-1, kolejne 2 paliczki "dłoni"(?), lewa k. biodrowa, dystalny koniec lewej k. łonowej, obie k. kulszowe, prawa k. udowa, proksymalna i niekompletna część lewej k. udowej, lewa i dystalna część prawej k. piszczelowej, obie k. strzałkowe, lewa k. skokowa, lewa i prawa k. śródstopia I, dystalny koniec lewej k. śródstopia II, prawa k. śródstopia III. Należał on do osobnika, który jeszcze nie osiągnął dojrzałości anatomicznej.
Budowa, paleobiologia i systematyka
Wuiwria była stosunkowo podobna do innych przedstawicieli makronarów, szczególnie brachiozaurydów. Odróżniała się od nich szczegółami w budowie kręgów oraz kości kończyn. Jest obecnie prawdopodobnie najszybszym znanym zauropodem znalezionym na terenie Europy, osiągając prędkość 27,4 km/h (7,5 m/s) (Molina-Pérez i Larramendi, 2020). Trzeba jednak pamiętać, że została ona zmierzona dla osobnika niedojrzałego, więc dorosłe osobniki raczej były wolniejsze od młodocianych.
Analiza filogenetyczna umieściła wuiwrię jako bazalnego członka brachiozaurydów, nieco bardziej zaawansowanego niż europazaur. Czyni ją to jedną z najwcześniejszych przedstawicieli kladu Titanosauriformes. Nowsze analizy filogenetyczne zdają się potwierdzać jej pozycje systematyczną (np: Liao i in., 2021)
Etymologia
Nazwa rodzajowa Vouivria pochodzi ze starofrancuskiego słowa vuivre, którego łacińskim odpowiednikiem jest vipera, co znaczy żmija. Wg lokalnych legend regionu Franche-Comté (gdzie odnaleziono holotyp), la vouivre, czyli wiwerna, to uskrzydlony gad podobny do smoków. Nazwa Vouivria upamiętnia również zarazem wielkiego francuskiego autora powieści Marcela Aymé, u którego La Vouivre była piękną kobietą żyjącą na bagnach w pobliżu Dôle (Franche-Comté) i chroniącą piękny rubin.Epitet gatunkowy damparisensis pochodzi od Damparis - lokalizacji, gdzie spoczywały skamieniałe szczątki tego zwierzęcia.
Spis gatunków
Vouivria | Mannion, Allain i Moine, 2017 |
V. damparisensis | Mannion, Allain i Moine, 2017 |
Bibliografia
D'Emic, M. (2012) "The early evolution of titanosauriform sauropod dinosaurs" Zoological Journal of the Linnean Society, 166, 624-671. doi:10.1111/j.1096-3642.2012.00853.x
Liao, C., Moore, A., Jin, C., Yang, T., Shibata, M., Jin, F., Wang, B., Jin, D., Guo, Y., Xu, X. (2021). "A possible brachiosaurid (Dinosauria, Sauropoda) from the mid-Cretaceous of northeastern China". PeerJ. 9: e11957. [6]
Mannion, P.D., Allain, R., Moine, O. (2017) The earliest known titanosauriform sauropod dinosaur and the evolution of Brachiosauridae. PeerJ 5: e3217. https://doi.org/10.7717/peerj.3217
Naish, D., Martill, D.M. (2007) Dinosaurs of Great Britain and the role of the Geological Society of London in their discovery: Ornithischia. „Journal of the Geological Society”. 165 (3), s. 613–623. doi:10.1144/0016-76492007-154 [Supplementary information]