Leshansaurus: Różnice pomiędzy wersjami
m |
m |
||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | + | {{DISPLAYTITLE:''Leshansaurus''}} | |
| − | + | {{Opis | |
| − | { | + | |Autor = [Maciej Ziegler]] |
| − | | Autor | + | |Korekta = [[Marcin Szermański]], [[Tomasz Skawiński]], [[Michał Siedlecki]] |
| − | + | |nazwa = ''Leshansaurus'' (leszanzaur) | |
| − | + | |długość = 5,4 m <ref name="Molina-Larramendi">Molina-Pérez, R. & Larramendi, A. (2019). "Dinosaur Facts and Figures: The Theropods and Other Dinosauriformes". wyd. Princeton University Press. </ref> | |
| − | + | |wysokość = 1,45 m (w biodrach) <ref name="Molina-Larramendi"></ref> | |
| − | | [[Marcin Szermański]] | + | |masa = 390 kg <ref name="Molina-Larramendi"></ref> |
| − | + | |dieta = mięsożerny | |
| − | [[Tomasz Skawiński]] | + | |miejsce = [[Chiny]] - Syczuan |
| − | | | + | <small>([[formacja]] [[Shaximiao]] - dolna część [Xiashaximiao])</small> |
| − | + | |czas = {{Występowanie|170|159}} | |
| − | + | <small>[[środkowa jura]] - [[późna jura]] ([[bajos]]-[[oksford]]) <ref>Najwcześniejsze warstwy dolnej części formacji Shaximiao (dolna część nazywana jest również formacją Xiashaximiao) zostały wydatowane na 160-159 Ma (Wang i in., 2018; Moore i in., 2020), jednak pojawiają się sugestie, że mogą liczyć ok. 170-166 Ma (Dai i in., 2022a; Dai i in., 2022b; Ren i in., 2023) lub 167,5-164,5 Ma (Zhou i in., 2022). W haśle przyjęto 159 Ma jako górną granicę występowania dolnej części formacji Shaximiao. </ref></small> | |
| − | + | |systematyka = | |
| − | + | [[Dinosauria]] | |
| − | |||
| − | |||
| − | | | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |- | ||
| − | |||
| − | | [[Chiny]] - Syczuan | ||
| − | |||
| − | <small>( | ||
| − | | | ||
| − | |||
| − | | | ||
| − | |||
| − | <small>środkowa | ||
| − | | | ||
| − | |||
| − | |||
[[Saurischia]] | [[Saurischia]] | ||
| Linia 50: | Linia 26: | ||
[[Afrovenatorinae]] | [[Afrovenatorinae]] | ||
| − | | | + | |
| − | | | + | |grafika = Leshansaurus reconstructed skull.png |
| − | + | |podpis = Rekonstrukcja czaszki. Na biało oznaczone są znane kości czaszki. Autor: IJReid. [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Leshansaurus_reconstructed_skull.png] | |
| − | |} | + | |PorówanieGrupa = Megalosauridae |
| + | |PorównanieDługość = 5.4 | ||
| + | |mapa = | ||
| + | }} | ||
==Wstęp== | ==Wstęp== | ||
| − | ''Leshansaurus'' to [[ | + | ''Leshansaurus'' to rodzaj dość dużego teropoda z grupy [[Megalosauridae|megalozaurydów]] żyjącego na terenie dzisiejszych Chin na przełomie środkowej i późnej jury. |
| + | |||
| + | ==Materiał kopalny== | ||
| + | [[Plik:Leshansaurus.jpg|thumb|Wybrany materiał kopalny leszanzaura. Źródło: Li i in., 2009.]] | ||
| + | [[Holotyp]] (QW200701) jest dość kompletny i zawiera kości czaszki (m. in. artykułowaną puszkę mózgową i górę czaszki, kość szczękową, trzy zęby oraz kość gnykową), kręgi ([[atlas|dźwigacz]], [[axis|obrotnik]], kilkanaście kręgów szyjnych, grzbietowych, krzyżowych (jako kość krzyżowa) i ogonowych, większość żeber grzbietowych, [[łuk hemalny|szewron]] i kości kończyn przednich i tylnych (prawą biodrową, lewe: łonową, udową, piszczel i strzałkę, III kość śródstopia, paliczki oraz pazury). Li i współpracownicy początkowo uznali, iż szkielet ten pochodzi z osadów tworzących górną część [[formacja|formacji]] [[Shaximiao]] (tzw. Shangshaximiao). Dwa lata później, zespół paleontologów prowadzony przez Li uznał, że pochodzi on jednak z dolnej części tej formacji (Xiashaximiao). | ||
| + | |||
| + | Z tego samego miejsca pochodzi również [[paratyp]] (QW200702) - prawa kość udowa należąca do młodocianego osobnika. | ||
==Systematyka== | ==Systematyka== | ||
| − | [[Li]] i | + | [[Li]] i współautorzy ([[2009]]) uważają, że ''Leshansaurus'' to [[sinraptoryd]] i najpóźniejszy znany karnozaur z Basenu Syczuańskiego. Jednak wiek formacji, w której go odnaleziono, jest niepewny (zob. [[Rauhut]] i [[Lopez-Arbarello]], [[2008]] oraz przypis do czasu w tabelce). Natomiast zilustrowany materiał kopalny zdaniem [[Cau]] (online) ma cechy nietypowe dla sinraptorydów, lecz znane u bardziej [[bazalny]]ch [[tetanur]]ów - jego nieoficjalna analiza wskazuje, że to [[megalozauryd]]. Wynik ten potwierdziła [[analiza kladystyczna]] przeprowadzona przez Carrano i współpracowników (2012), w której ''Leshansaurus'' jest przedstawicielem [[Megalosauridae]] należącym do kladu [[Afrovenatorinae]]. |
| + | |||
| + | Paul (2024) podejrzewa iż jest to ten sam teropod co ''[[Yangchuanosaurus|Yangchuanosaurus shangyouensis]]'', lecz nie wyklucza, że należał do [[Afrovenatorinae|afrowenatorynów]] | ||
==Etymologia== | ==Etymologia== | ||
| − | + | Zarówno nazwa rodzajowa jak i gatunkowa tego teropoda została nadana zapewne ze względu na miejsce znalezienia jego szczątków - jednostek podziału administracyjnego Leshan i Qianwei. | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
==Spis gatunków== | ==Spis gatunków== | ||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
| − | + | |{{V|''Leshansaurus''}} | |
| − | | [[Li]], [[Peng]], [[Ye]], [[Jiang]] i [[Huang]], | + | |{{Kpt|[[Li]], [[Peng]], [[Ye]], [[Jiang]]}} i {{Kpt|[[Huang]]}}, 2009 |
|- | |- | ||
| − | + | |{{V|''L. qianweiensis''}} | |
| − | | | + | {{Kpt|Li, Peng, Ye, Jiang}} i {{Kpt|Huang}}, 2009 |
|} | |} | ||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
<small> | <small> | ||
| + | Carrano, M.T., Benson, R.B.J., Sampson, S.D. (2012) "The phylogeny of Tetanurae (Dinosauria: Theropoda)" Journal of Systematic Palaeontology 10(2): 211–300. [[doi:10.1080/14772019.2011.630927]]. | ||
| + | |||
Li F., Peng G., Ye Y., Jiang S., & Huang, D. (2009). "A new carnosaur from the Late Jurassic of Qianwei, Sichuan, China" Acta Geologica Sinica 83(9): 1203–1213. | Li F., Peng G., Ye Y., Jiang S., & Huang, D. (2009). "A new carnosaur from the Late Jurassic of Qianwei, Sichuan, China" Acta Geologica Sinica 83(9): 1203–1213. | ||
Li, K., Liu, J., Yang, C. & Hu, F. (2011) "Dinosaur assemblages from the Middle Jurassic Shaximiao Formation and Chuanjie Formation in the Sichuan-Yunnan Basin, China". Volumina Jurassica 9: 21–42. | Li, K., Liu, J., Yang, C. & Hu, F. (2011) "Dinosaur assemblages from the Middle Jurassic Shaximiao Formation and Chuanjie Formation in the Sichuan-Yunnan Basin, China". Volumina Jurassica 9: 21–42. | ||
| − | Rauhut, O. W. M. & Lopez-Arbarello, A. (2008) "Archosaur evolution during the Jurassic: a southern perspective" Revista de la Asociación Geológica Argentina 63: 557–585 | + | Rauhut, O.W.M. & Lopez-Arbarello, A. (2008) "Archosaur evolution during the Jurassic: a southern perspective" Revista de la Asociación Geológica Argentina 63: 557–585. |
| − | |||
| − | |||
http://theropoda.blogspot.com/2009/12/leshansaurus-li-et-al-2009-sinraptoride.html | http://theropoda.blogspot.com/2009/12/leshansaurus-li-et-al-2009-sinraptoride.html | ||
| Linia 92: | Linia 74: | ||
http://www.dinodata.org/index.php?option=com_content&task=view&id=10228&Itemid=67 | http://www.dinodata.org/index.php?option=com_content&task=view&id=10228&Itemid=67 | ||
| − | Paul, G.S. ( | + | Paul, G.S. (2024) "The Princeton Field Guide to Dinosaurs" (3. edycja). wyd. Princeton University, Princeton i Oxford. |
| + | <references/></small> | ||
[[Kategoria:Dinosauria]] | [[Kategoria:Dinosauria]] | ||
| Linia 103: | Linia 86: | ||
[[Kategoria:Mezozoik]] | [[Kategoria:Mezozoik]] | ||
[[Kategoria:Jura]] | [[Kategoria:Jura]] | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
Wersja z 16:05, 9 lip 2024
| Autor: | [Maciej Ziegler]] |
| Korekta: | Marcin Szermański, Tomasz Skawiński, Michał Siedlecki |
| Leshansaurus (leszanzaur) | |
|---|---|
| Długość | 5,4 m [1] |
| Wysokość | 1,45 m (w biodrach) [1] |
| Masa | 390 kg [1] |
| Dieta | mięsożerny |
| Miejsce | Chiny - Syczuan |
| Czas | |
| Systematyka | Dinosauria |
 Rekonstrukcja czaszki. Na biało oznaczone są znane kości czaszki. Autor: IJReid. [1] | |
Wstęp
Leshansaurus to rodzaj dość dużego teropoda z grupy megalozaurydów żyjącego na terenie dzisiejszych Chin na przełomie środkowej i późnej jury.
Materiał kopalny
Holotyp (QW200701) jest dość kompletny i zawiera kości czaszki (m. in. artykułowaną puszkę mózgową i górę czaszki, kość szczękową, trzy zęby oraz kość gnykową), kręgi (dźwigacz, obrotnik, kilkanaście kręgów szyjnych, grzbietowych, krzyżowych (jako kość krzyżowa) i ogonowych, większość żeber grzbietowych, szewron i kości kończyn przednich i tylnych (prawą biodrową, lewe: łonową, udową, piszczel i strzałkę, III kość śródstopia, paliczki oraz pazury). Li i współpracownicy początkowo uznali, iż szkielet ten pochodzi z osadów tworzących górną część formacji Shaximiao (tzw. Shangshaximiao). Dwa lata później, zespół paleontologów prowadzony przez Li uznał, że pochodzi on jednak z dolnej części tej formacji (Xiashaximiao).
Z tego samego miejsca pochodzi również paratyp (QW200702) - prawa kość udowa należąca do młodocianego osobnika.
Systematyka
Li i współautorzy (2009) uważają, że Leshansaurus to sinraptoryd i najpóźniejszy znany karnozaur z Basenu Syczuańskiego. Jednak wiek formacji, w której go odnaleziono, jest niepewny (zob. Rauhut i Lopez-Arbarello, 2008 oraz przypis do czasu w tabelce). Natomiast zilustrowany materiał kopalny zdaniem Cau (online) ma cechy nietypowe dla sinraptorydów, lecz znane u bardziej bazalnych tetanurów - jego nieoficjalna analiza wskazuje, że to megalozauryd. Wynik ten potwierdziła analiza kladystyczna przeprowadzona przez Carrano i współpracowników (2012), w której Leshansaurus jest przedstawicielem Megalosauridae należącym do kladu Afrovenatorinae.
Paul (2024) podejrzewa iż jest to ten sam teropod co Yangchuanosaurus shangyouensis, lecz nie wyklucza, że należał do afrowenatorynów
Etymologia
Zarówno nazwa rodzajowa jak i gatunkowa tego teropoda została nadana zapewne ze względu na miejsce znalezienia jego szczątków - jednostek podziału administracyjnego Leshan i Qianwei.
Spis gatunków
| Leshansaurus | Li, Peng, Ye, Jiang i Huang, 2009 |
| L. qianweiensis
Li, Peng, Ye, Jiang i Huang, 2009 |
Bibliografia
Carrano, M.T., Benson, R.B.J., Sampson, S.D. (2012) "The phylogeny of Tetanurae (Dinosauria: Theropoda)" Journal of Systematic Palaeontology 10(2): 211–300. doi:10.1080/14772019.2011.630927.
Li F., Peng G., Ye Y., Jiang S., & Huang, D. (2009). "A new carnosaur from the Late Jurassic of Qianwei, Sichuan, China" Acta Geologica Sinica 83(9): 1203–1213.
Li, K., Liu, J., Yang, C. & Hu, F. (2011) "Dinosaur assemblages from the Middle Jurassic Shaximiao Formation and Chuanjie Formation in the Sichuan-Yunnan Basin, China". Volumina Jurassica 9: 21–42.
Rauhut, O.W.M. & Lopez-Arbarello, A. (2008) "Archosaur evolution during the Jurassic: a southern perspective" Revista de la Asociación Geológica Argentina 63: 557–585.
http://theropoda.blogspot.com/2009/12/leshansaurus-li-et-al-2009-sinraptoride.html
http://www.dinodata.org/index.php?option=com_content&task=view&id=10228&Itemid=67
Paul, G.S. (2024) "The Princeton Field Guide to Dinosaurs" (3. edycja). wyd. Princeton University, Princeton i Oxford.
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Molina-Pérez, R. & Larramendi, A. (2019). "Dinosaur Facts and Figures: The Theropods and Other Dinosauriformes". wyd. Princeton University Press.
- ↑ Najwcześniejsze warstwy dolnej części formacji Shaximiao (dolna część nazywana jest również formacją Xiashaximiao) zostały wydatowane na 160-159 Ma (Wang i in., 2018; Moore i in., 2020), jednak pojawiają się sugestie, że mogą liczyć ok. 170-166 Ma (Dai i in., 2022a; Dai i in., 2022b; Ren i in., 2023) lub 167,5-164,5 Ma (Zhou i in., 2022). W haśle przyjęto 159 Ma jako górną granicę występowania dolnej części formacji Shaximiao.
![[1]](https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Leshansaurus_reconstructed_skull.png){kind=link}