Australodocus: Różnice pomiędzy wersjami
m (→Wstęp) |
|||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| + | {{DISPLAYTITLE:''Australodocus''}} | ||
<small> | <small> | ||
{| class="wikitable" style="background-color:CornSilk" | {| class="wikitable" style="background-color:CornSilk" | ||
| Linia 20: | Linia 21: | ||
|- | |- | ||
! '''Długość''': | ! '''Długość''': | ||
| − | | | + | | 17-21 m (??) |
|- | |- | ||
! '''Masa''': | ! '''Masa''': | ||
| − | | 10 | + | | ok. 4-10 t (??) |
| − | + | ||
|- | |- | ||
! '''[[Lokacje|Miejsce występowania]]''': | ! '''[[Lokacje|Miejsce występowania]]''': | ||
| [[Tanzania]] | | [[Tanzania]] | ||
| − | <small>([[ | + | <small>(formacja [[Tendaguru]] - ogniwo Upper Dinosaur)</small> |
|- | |- | ||
! '''[[Czas|Czas występowania]]''' | ! '''[[Czas|Czas występowania]]''' | ||
| − | | | + | | <small>późna [[jura]] ([[tyton]])</small> |
| − | |||
| − | <small>późna [[jura]] ([[tyton]])</small> | ||
|- | |- | ||
! '''Systematyka''' | ! '''Systematyka''' | ||
| Linia 66: | Linia 65: | ||
MB.R. 2455 ([[holotyp]]) i 2454 ([[paratyp]]). | MB.R. 2455 ([[holotyp]]) i 2454 ([[paratyp]]). | ||
| − | Na dzień dzisiejszy znamy jedynie 2 | + | Na dzień dzisiejszy znamy jedynie 2 [[kręg]]i szyjne o dość unikalnej budowie tego zauropoda. Istniały jeszcze 2 kręgi, które jednak zostały zniszczone podczas II Wojny Światowej. |
==Historia odkryć== | ==Historia odkryć== | ||
| − | Skamieniałości australodoka zostały odnalezione już w [[1909]] roku podczas niemieckiej wyprawy prowadzonej przez Wernera Janenscha w Tanzanii (warstwy Tendaguru). Były to 4 kręgi, z których do dzisiejszych czasów ocalały 2 egzemplarze, które nie są tak ekstremalnie wydłużone jak u ''[[Tornieria]]''. | + | Skamieniałości australodoka zostały odnalezione już w [[1909]] roku podczas niemieckiej wyprawy prowadzonej przez [[Werner Janensch|Wernera Janenscha]] w Tanzanii (warstwy Tendaguru). Były to 4 kręgi, z których do dzisiejszych czasów ocalały 2 egzemplarze, które nie są tak ekstremalnie wydłużone jak u ''[[Tornieria]]''. |
==Paleoekologia== | ==Paleoekologia== | ||
| − | W późnej jurze ówczesny superkontynent [[Gondwana]] nie był daleko oddalony od innego superkontynentu mieszczącego się bardziej na północ, Laurazji, co pozwalało na migrację różnych organizmów. Dlatego też fauna [[formacja Tendaguru|Tendaguru]] (dzisiejsza [[Tanzania]], [[Afryka]]) jest bardzo zbliżona do niektórych innych późnojurajskich formacji, jak. np. [[ | + | W późnej jurze ówczesny superkontynent [[Gondwana]] nie był daleko oddalony od innego superkontynentu mieszczącego się bardziej na północ, Laurazji, co pozwalało na migrację różnych organizmów. Dlatego też fauna [[formacja Tendaguru|Tendaguru]] (dzisiejsza [[Tanzania]], [[Afryka]]) jest bardzo zbliżona do niektórych innych późnojurajskich formacji, jak. np. formacja [[Morrison]] (dzisiejsza [[Ameryka Północna]]). Widać tu pewną analogię wśród składu [[takson]]omicznego, jak np.: ''[[Brachiosaurus]]'' i ''[[Dryosaurus]]'' w Laurazji oraz ''[[Giraffatitan]]'' i ''[[Dyslatosaurus]]'' w Gondwanie. Klimat był – jak na późną jurę przystało – ciepły i wilgotny, co sprzyjało bujnemu rozwijaniu się roślinności. ''Australodocus'' koegzystował na tych terenach wraz z innymi zauropodami, takimi jak ''[[Dicraeosaurus]]'', ''[[Giraffatitan]]'', ''[[Janenschia]]'', ''[[Tendaguria]]'', ''[[Tornieria]]'', innymi roślinożercami, jak np. [[ornitopod]] ''[[Dysalotosaurus]]'' czy [[stegozauryd]] ''[[Kentrosaurus]]'', a także z przedstawicielem [[teropod]]ów ''[[Elaphrosaurus]]''. Zob. też [[Elaphrosaurus#Paleoekologia]]). |
==Pozycja systematyczna== | ==Pozycja systematyczna== | ||
| Linia 79: | Linia 78: | ||
- [[pneumatyzacja]] wewnętrznej struktury kości w kręgu przedkrzyżowym | - [[pneumatyzacja]] wewnętrznej struktury kości w kręgu przedkrzyżowym | ||
| − | - zredukowane | + | - zredukowane pleurocele |
- wskaźnik wydłużenia (ang. ''EI'') środkowego kręgu szyjnego 4 lub większy | - wskaźnik wydłużenia (ang. ''EI'') środkowego kręgu szyjnego 4 lub większy | ||
| − | Zachowane szczątki tego dinozaura zostały nazwane i opisane formalnie dopiero w [[2007]] roku przez Remesa. Zaliczył go do [[Diplodocidae]] sugerując, że ''Australodocus'' jest blisko spokrewniony z ''[[Barosaurus]]'', ''[[Diplodocus]]'' i ''[[Tornieria]]''. Ten ostatni został zresztą odnaleziony rok wcześniej w tych samych pokładach skalny co austrolodok, bo w [[1908]] roku. Co za tym idzie, ''Australodocus'' jest wg niego drugim znanym przedstawicielem Diplodocidae po ''Tornieria'' żyjącym na ówczesnym kontynencie Gondwanie. Australodok ma 4 autapomorfie niespotykane u innych diplodokidów, mianowicie: | + | {{Szablon: diagnoza}} |
| + | Zachowane szczątki tego dinozaura zostały nazwane i opisane formalnie dopiero w [[2007]] roku przez Remesa. Zaliczył go do [[Diplodocidae]] sugerując, że ''Australodocus'' jest blisko spokrewniony z ''[[Barosaurus]]'', ''[[Diplodocus]]'' i ''[[Tornieria]]''. Ten ostatni został zresztą odnaleziony rok wcześniej w tych samych pokładach skalny co austrolodok, bo w [[1908]] roku. Co za tym idzie, ''Australodocus'' jest wg niego drugim znanym przedstawicielem [[Diplodocidae]] po ''[[Tornieria]]'' żyjącym na ówczesnym kontynencie Gondwanie. Australodok ma 4 autapomorfie niespotykane u innych diplodokidów, mianowicie: | ||
| − | - słabo rozwinięte | + | - słabo rozwinięte pleurocele |
- grzbiet tylnoboczny zorientowany silnie tylnobrzusznie do przedniej części kłykcia | - grzbiet tylnoboczny zorientowany silnie tylnobrzusznie do przedniej części kłykcia | ||
| Linia 93: | Linia 93: | ||
- sterczące, spiczaste wyrostki prezygapofyzalne i przerastające przednio wyrostek stawowy przedni | - sterczące, spiczaste wyrostki prezygapofyzalne i przerastające przednio wyrostek stawowy przedni | ||
| − | Ze względu na sugestie Remesa na bliskie pokrewieństwo australodoka z ''[[Barosaurus]]'', ''[[Diplodocus]]'' i ''[[Tornieria]]'' najczęściej klasyfikuje się go do podrodziny [[Diplodocinae]]. Jednak [[Whitlock]] ([[2011]]A) podważa spostrzeżenia Remesa i zalicza go do [[Macronaria]] tak, jak było to pierwotnie. Na podstawie bardzo skąpego materiału kopalnego (zaledwie 2 kręgi) trudno jednak o pewną co do wyniku analizę filogenetyczną. Whitlock analizuje problem ''Australodocus'' też w osobnej publikacji i na podstawie porównań i [[analiza filogenetyczna|analizy filogenetycznej]], w której są diplodokoidy oraz z [[Macronaria]] ''[[Brachiosaurus]]'' (razem z ''[[ | + | Ze względu na sugestie Remesa na bliskie pokrewieństwo australodoka z ''[[Barosaurus]]'', ''[[Diplodocus]]'' i ''[[Tornieria]]'' najczęściej klasyfikuje się go do podrodziny [[Diplodocinae]]. Jednak [[John Whitlock|Whitlock]] ([[2011]]A) podważa spostrzeżenia Remesa i zalicza go do [[Macronaria]] tak, jak było to pierwotnie. Na podstawie bardzo skąpego materiału kopalnego (zaledwie 2 kręgi) trudno jednak o pewną co do wyniku analizę filogenetyczną. Whitlock analizuje problem ''Australodocus'' też w osobnej publikacji i na podstawie porównań i [[analiza filogenetyczna|analizy filogenetycznej]], w której są diplodokoidy oraz z [[Macronaria]], ''[[Brachiosaurus]]'' (razem z ''[[Giraffatitan]]''), ''[[Sauroposeidon]]'' i ''[[Camarasaurus]]'' stwierdza, że ''Australodocus'' należy do [[Titanosauriformes]] i jest bliższy ''Brachiosaurus'' niż ''Sauroposeidon''. Niestety w analizie brak niebrachiozaurydowych tytanozaurokształtnych, więc wynik jest raczej tymczasowy. Z Whitlockiem zgadza się [[Michael D'Emic|D'Emic]] ([[2012]]), uważając go za przedstawiciela [[Titanosauriformes]]. |
==Morfologia== | ==Morfologia== | ||
| − | Ponieważ | + | Ponieważ Remes opierał się jedynie na dwu kręgach opisując [[gatunek typowy]] ''A. bohetii'', nie posiadamy pełnego obrazu tego zwierzęcia. Na podstawie zachowanych kręgów niewiele możemy powiedzieć. Faktem jest jednak, gdyby był przedstawicielem [[Diplodocidae]], to powinien być zbudowany dość lekko i najprawdopodobniej posiadać bardzo długi, biczowaty ogon. |
==Etymologia== | ==Etymologia== | ||
| − | Nazwa | + | Nazwa [[rodzaj]]owa ''Australodocus'' pochodzi od dwu słów: łacińskiego ''australis'' (południowy) i greckiego ''dokos''/δοκоς (belka), więc jej wolne tłumaczenie znaczy "południowa belka" i odnosi się zapewne do ''[[Diplodocus]]'' ("podwójnej belki"), z którym rzekomo ma być blisko spokrewniony. Z kolei epitet gatunkowy ''bohetii'' został nadany, aby uczcić pamięcią tubylczej grupy nadzorczej Boheti bin Amrani. |
==Spis gatunków== | ==Spis gatunków== | ||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
! ''Australodocus'' | ! ''Australodocus'' | ||
| − | | [[Remes]], [[2007]] | + | | {{Kpt|[[Kristian Remes|Remes]]}}, [[2007]] |
|- | |- | ||
! ''A. bohetii'' | ! ''A. bohetii'' | ||
| − | | | + | | {{Kpt|Remes}}, 2007 |
|} | |} | ||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
| − | <small>Whitlock, J.A. (2011A) "A phylogenetic analysis of Diplodocoidea (Saurischia: Sauropoda)" Zoological Journal of the Linnean Society, 161(4), 872–915. DOI: 10.1111/j.1096-3642.2010.00665.x | + | <small> |
| + | Źródła naukowe: | ||
| + | |||
| + | D'Emic, M. (2012) "The early evolution of titanosauriform sauropod dinosaurs" Zoological Journal of the Linnean Society, 166, 624-671. [[doi:10.1111/j.1096-3642.2012.00853.x]] | ||
| + | |||
| + | Whitlock, J.A. (2011A) "A phylogenetic analysis of Diplodocoidea (Saurischia: Sauropoda)" Zoological Journal of the Linnean Society, 161(4), 872–915. DOI: 10.1111/j.1096-3642.2010.00665.x | ||
Whitlock J.A. (2011B) "Re-evaluation of Australodocus bohetii, a putative diplodocoid sauropod from the Tendaguru Formation of Tanzania, with comment on Late Jurassic sauropod faunal diversity and palaeoecology" Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology | Whitlock J.A. (2011B) "Re-evaluation of Australodocus bohetii, a putative diplodocoid sauropod from the Tendaguru Formation of Tanzania, with comment on Late Jurassic sauropod faunal diversity and palaeoecology" Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology | ||
Volume 309, Issues 3-4, 1 September 2011, Pages 333-341 | Volume 309, Issues 3-4, 1 September 2011, Pages 333-341 | ||
| − | + | Inne: | |
| − | http:// | + | Holtz, T.R. Jr. (2012) "Dinosaurs: The Most Complete, Up-to-Date Encyclopedia for Dinosaur Lovers of All Ages Supplementary Information" [http://www.geol.umd.edu/~tholtz/dinoappendix/HoltzappendixWinter2011.pdf] |
| − | + | Paul, G.S. (2010) "The Princeton Field Guide To Dinosaurs" | |
http://www.paleodb.org/cgi-bin/bridge.pl?a=checkTaxonInfo&taxon_no=100783&is_real_user=1 | http://www.paleodb.org/cgi-bin/bridge.pl?a=checkTaxonInfo&taxon_no=100783&is_real_user=1 | ||
| + | |||
| + | http://en.wikipedia.org/wiki/Tendaguru#Excavations_in_the_Tendaguru_Beds | ||
</small> | </small> | ||
Wersja z 09:32, 6 lis 2012
| Autor: | Korekta: |
| Marcin Szermański |
| Australodocus (australodok) | |
|---|---|
| Długość: | 17-21 m (??) |
| Masa: | ok. 4-10 t (??) |
| Miejsce występowania: | Tanzania
(formacja Tendaguru - ogniwo Upper Dinosaur) |
| Czas występowania | późna jura (tyton) |
| Systematyka | Dinosauria
?? Diplodocidae / Titanosauriformes ??? Diplodocinae |
Rekonstrukcja australodoka (jako diplodokid) [1] | |
Wstęp
Australodocus to rodzaj zauropoda o nie do końca pewnej systematyce, żyjącego na terenie Afryki (Tanzania) pod koniec okresu jurajskiego.
Materiał kopalny
MB.R. 2455 (holotyp) i 2454 (paratyp).
Na dzień dzisiejszy znamy jedynie 2 kręgi szyjne o dość unikalnej budowie tego zauropoda. Istniały jeszcze 2 kręgi, które jednak zostały zniszczone podczas II Wojny Światowej.
Historia odkryć
Skamieniałości australodoka zostały odnalezione już w 1909 roku podczas niemieckiej wyprawy prowadzonej przez Wernera Janenscha w Tanzanii (warstwy Tendaguru). Były to 4 kręgi, z których do dzisiejszych czasów ocalały 2 egzemplarze, które nie są tak ekstremalnie wydłużone jak u Tornieria.
Paleoekologia
W późnej jurze ówczesny superkontynent Gondwana nie był daleko oddalony od innego superkontynentu mieszczącego się bardziej na północ, Laurazji, co pozwalało na migrację różnych organizmów. Dlatego też fauna Tendaguru (dzisiejsza Tanzania, Afryka) jest bardzo zbliżona do niektórych innych późnojurajskich formacji, jak. np. formacja Morrison (dzisiejsza Ameryka Północna). Widać tu pewną analogię wśród składu taksonomicznego, jak np.: Brachiosaurus i Dryosaurus w Laurazji oraz Giraffatitan i Dyslatosaurus w Gondwanie. Klimat był – jak na późną jurę przystało – ciepły i wilgotny, co sprzyjało bujnemu rozwijaniu się roślinności. Australodocus koegzystował na tych terenach wraz z innymi zauropodami, takimi jak Dicraeosaurus, Giraffatitan, Janenschia, Tendaguria, Tornieria, innymi roślinożercami, jak np. ornitopod Dysalotosaurus czy stegozauryd Kentrosaurus, a także z przedstawicielem teropodów Elaphrosaurus. Zob. też Elaphrosaurus#Paleoekologia).
Pozycja systematyczna
Początkowo jego skamieniałości były łączone z kladem Macronaria, ze względu na podobieństwo kręgów szyjnych z kręgami makronariów odnalezionych w tych samych warstwach, takich jak Giraffatitan brancai (ówcześnie znany jako Brachiosaurus brancai). Po dokładniejszych badaniach okazało się jednak, że różni się od niego wyrostkami nauralnymi, a także od przedstawicieli Titanosauriformes następującymi synapomorfiami:
- pneumatyzacja wewnętrznej struktury kości w kręgu przedkrzyżowym
- zredukowane pleurocele
- wskaźnik wydłużenia (ang. EI) środkowego kręgu szyjnego 4 lub większy
| Uwaga! Poniższy fragment przedstawia szczegółowe dane i może wymagać od Czytelnika znajomości fachowych pojęć anatomicznych. |
Zachowane szczątki tego dinozaura zostały nazwane i opisane formalnie dopiero w 2007 roku przez Remesa. Zaliczył go do Diplodocidae sugerując, że Australodocus jest blisko spokrewniony z Barosaurus, Diplodocus i Tornieria. Ten ostatni został zresztą odnaleziony rok wcześniej w tych samych pokładach skalny co austrolodok, bo w 1908 roku. Co za tym idzie, Australodocus jest wg niego drugim znanym przedstawicielem Diplodocidae po Tornieria żyjącym na ówczesnym kontynencie Gondwanie. Australodok ma 4 autapomorfie niespotykane u innych diplodokidów, mianowicie:
- słabo rozwinięte pleurocele
- grzbiet tylnoboczny zorientowany silnie tylnobrzusznie do przedniej części kłykcia
- otwór brzuszny trójkątny ograniczony przez boczną gałąź powierzchni centralnieprezygapofyzalnej do wyrostku stawowego bocznego i przednie rozszerzona powierzchnia prezygapofyzalna
- sterczące, spiczaste wyrostki prezygapofyzalne i przerastające przednio wyrostek stawowy przedni
Ze względu na sugestie Remesa na bliskie pokrewieństwo australodoka z Barosaurus, Diplodocus i Tornieria najczęściej klasyfikuje się go do podrodziny Diplodocinae. Jednak Whitlock (2011A) podważa spostrzeżenia Remesa i zalicza go do Macronaria tak, jak było to pierwotnie. Na podstawie bardzo skąpego materiału kopalnego (zaledwie 2 kręgi) trudno jednak o pewną co do wyniku analizę filogenetyczną. Whitlock analizuje problem Australodocus też w osobnej publikacji i na podstawie porównań i analizy filogenetycznej, w której są diplodokoidy oraz z Macronaria, Brachiosaurus (razem z Giraffatitan), Sauroposeidon i Camarasaurus stwierdza, że Australodocus należy do Titanosauriformes i jest bliższy Brachiosaurus niż Sauroposeidon. Niestety w analizie brak niebrachiozaurydowych tytanozaurokształtnych, więc wynik jest raczej tymczasowy. Z Whitlockiem zgadza się D'Emic (2012), uważając go za przedstawiciela Titanosauriformes.
Morfologia
Ponieważ Remes opierał się jedynie na dwu kręgach opisując gatunek typowy A. bohetii, nie posiadamy pełnego obrazu tego zwierzęcia. Na podstawie zachowanych kręgów niewiele możemy powiedzieć. Faktem jest jednak, gdyby był przedstawicielem Diplodocidae, to powinien być zbudowany dość lekko i najprawdopodobniej posiadać bardzo długi, biczowaty ogon.
Etymologia
Nazwa rodzajowa Australodocus pochodzi od dwu słów: łacińskiego australis (południowy) i greckiego dokos/δοκоς (belka), więc jej wolne tłumaczenie znaczy "południowa belka" i odnosi się zapewne do Diplodocus ("podwójnej belki"), z którym rzekomo ma być blisko spokrewniony. Z kolei epitet gatunkowy bohetii został nadany, aby uczcić pamięcią tubylczej grupy nadzorczej Boheti bin Amrani.
Spis gatunków
| Australodocus | Remes, 2007 |
|---|---|
| A. bohetii | Remes, 2007 |
Bibliografia
Źródła naukowe:
D'Emic, M. (2012) "The early evolution of titanosauriform sauropod dinosaurs" Zoological Journal of the Linnean Society, 166, 624-671. doi:10.1111/j.1096-3642.2012.00853.x
Whitlock, J.A. (2011A) "A phylogenetic analysis of Diplodocoidea (Saurischia: Sauropoda)" Zoological Journal of the Linnean Society, 161(4), 872–915. DOI: 10.1111/j.1096-3642.2010.00665.x
Whitlock J.A. (2011B) "Re-evaluation of Australodocus bohetii, a putative diplodocoid sauropod from the Tendaguru Formation of Tanzania, with comment on Late Jurassic sauropod faunal diversity and palaeoecology" Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology Volume 309, Issues 3-4, 1 September 2011, Pages 333-341
Inne:
Holtz, T.R. Jr. (2012) "Dinosaurs: The Most Complete, Up-to-Date Encyclopedia for Dinosaur Lovers of All Ages Supplementary Information" [2]
Paul, G.S. (2010) "The Princeton Field Guide To Dinosaurs"
http://www.paleodb.org/cgi-bin/bridge.pl?a=checkTaxonInfo&taxon_no=100783&is_real_user=1
http://en.wikipedia.org/wiki/Tendaguru#Excavations_in_the_Tendaguru_Beds
![[1]](http://www.wikidino.com/wp-content/uploads/Australodocus-karkemish00-600x262.jpg){kind=link}