Tonganosaurus

Autor:	Korekta:
Marcin Szermański	Maciej Ziegler

---

Tonganosaurus (tonganozaur)
Długość:	? m
Masa:	? t
Miejsce występowania:	Chiny - prowincja Syczuan (formacja Yimen)
Czas występowania	183-175,6 Ma wczesna jura (toark)
Systematyka	Dinosauria Saurischia Sauropodomorpha Sauropoda Eusauropoda Mamenchisauridae
Rekonstrukcja Mamenchisaurus, kuzyna tonganozaura. Autor: Stephen O'Connor [1]

Wstęp

Tonganosaurus to wczesnojurajski zauropod, którego szczątki zostały odnalezione na południu prowincji Syczuan, w skałach formacji Yimen(Chiny).

Budowa i ważność odkrycia

To kolejny, tak jak Mamenchisaurus i Omeisaurus chiński zauropod o jeszcze bardziej wydłużonej szyi niż u innych (i tak długoszyich) zauropodów. Został zaklasyfikowany do mamenchizaurydów na podstawie budowy trzeciego kręgu szyjnego i przednich kręgów ogonowych, a także pozostałych kręgów i kości kończyn. Ich morfologia najbardziej przypominała późniejszego – bo środkowojurajskiego – Omeisaurus.

Tonganosaurus to pierwszy wczesnojurajski przedstawiciel Sauropoda z Chin rozpoznany od 1998 roku, kiedy to opisano rodzaj Gongxianosaurus'. Odkrycie tonganozaura jest bardzo ważne dla zrozumienia filogenezy wczesnych zauropodów. Jedyny gatunek, T. hei, został opisany wraz z rodzajem przez zespół chińskich paleontologów w 2010 roku.

Materiał kopalny

Holotyp o numerze katalogowym MCDUT 14454 to niekompletny szkielet na którego składają się następujące szczątki: ok. 20 kręgów z całej długości kręgosłupa, kompletna prawa obręcz barkowa i prawa przednia kończyna, dystalny koniec lewej łopatki, obie całe kości kulszowe, kompletna prawa tylna kończyna, proksymalne i dystalne końce lewej kości udowej, kości śródstopia prawej kończyny (I, II, III, V), pazur tylnej kończyny, wyrostki neuralne i fragmenty żeber.

"Diagnoza" wg Li i in. (2010)

Uwaga! Poniższy fragment przedstawia szczegółowe dane i może wymagać od Czytelnika znajomości fachowych pojęć anatomicznych.

Li i in. (2010) wyróżnili następujące cechy: pleurocele duże i głębokie, rozwinięte we wszystkich kręgach przedkrzyżowych, struktura kości jest mocna. Trzony kręgów szyjnych smukłe. Brzuszny kil (długi, wąski wyrostek) obecny na każdym trzonie kręgu szyjnego. Trzony tylnych kręgów szyjnych mają bardzo dobrze rozwinięte blaszki i wgłębienia. Zarówno blaszki i pleurocele są bardzo dobrze rozwinięte w kręgach grzbietowych. Trzony kręgów szyjnych i przednich grzbietowych są opistoceliczne; środkowych grzbietowych platyceliczne; tylne grzbietowe i przednie ogonowe amficeliczne. Trzony nie posiadają gąbczastej struktury. Długość kończyny przedniej stanowi 80% długości kończyny tylnej. Zarówno kość ramienna, jak i udowa jest prosta i ma mocną budowę. Grzebień deltapektoralny (na kości ramiennej) i czwarty krętarz (na kości udowej) są dobrze rozwinięte.

Etymologia

Nazwa rodzajowa Tonganosaurus wywodzi się z miejsca, gdzie odnaleziono jego szczątki – Tong’an. Epitet gatunkowy hei honoruje naukowca He Xinlu, m.in. współautora opisu wczesnego pterozaura Angustinaripterus.

Spis gatunków

Tonganosaurus	Li, Yang, Liu i Wang, 2010
T. hei	Li, Yang, Liu i Wang, 2010

Bibliografia

Li K., Yang C-Y., Liu J. & Wang Z-X. (2010) "A new sauropod dinosaur from the Lower Jurassic of Huili, Sichuan, China". Vertebrata PalAsiatica 48 (3): 185-202

Li, K., Liu, J., Yang, C. & Hu, F. (2011) "Dinosaur assemblages from the Middle Jurassic Shaximiao Formation and Chuanjie Formation in the Sichuan-Yunnan Basin, China". Volumina Jurassica, 21-42