Shunosaurus

Autor:	Korekta:
Maciej Ziegler	Marcin Szermański Tomasz Sokołowski Adrian Tkocz

---

Shunosaurus (szunozaur)
Długość:	9-12 m (do 14?)
Masa:	3 t
Miejsce występowania:	Chiny - prowincja Syczuan formacja Xiashaximiao = dolne warstwy formacji Shaximiao)
Czas występowania	(?171,6-) 168-161 Ma środkowa jura (?bajos i/lub baton - kelowej)
Systematyka	Dinosauria Saurischia Sauropodomorpha Sauropoda Gravisauria ? Eusauropoda
Rekonstrukcja Shunosaurus. Autor: Brian Franczak [1].

Wstęp

Shunosaurus to dość prymitywny zauropod żyjący w środkowej jurze na terenie obecnych Chin. Najbardziej wyjątkową cechą tego dinozaura był ogon zakończony niezwykłą maczugą. Szunozaur dzielił swoje środowisko z wieloma dinozaurami. Był w nim na tyle charakterystycznym zwierzęciem, że nazywa się czasem ten ekosystem "fauną Shunosaurus". Najbardziej znani przedstawiciele tej fauny to zauropody Omeisaurus, stegozaury Huayangosaurus i drapieżne tetanury Gasosaurus.

Li i in. (2011) twierdzą, że szunozaur (jak i "takson worek" Omeisaurus) są starsi, niż dotąd sądzono. Wg nich Shunosaurus pochodzi z bajosu - batonu, a więc jest starszy o kilka milionów lat, niż dotychczas sądzono.

Etymologia

Shunosaurus znaczy "jaszczur z Shu". Słowo "Shu" to dawne określenie prowincji Syczuan, gdzie znaleziono szczątki tego zauropoda. Epitet gatunkowy nadano na cześć hydrologa Li Binga, który rządził Syczuanem w III wieku p.n.e.

Materiał kopalny i budowa

Dzięki znalezieniu ponad 20-tu szkieletów, w tym praktycznie kompletnych, szunozaur jest jednym z najlepiej poznanych zauropodów. Nozdrza znajdowały się z przodu czaszki, a nie jak u wielu późniejszych zauropodów na górze. Zęby były dość małe i miały kształt pośredni między łyżkowatymi zębami Camarasaurus a kołkowatymi Diplodocus.

Najbardziej niezwykłą cechą tego dinozaura było kolczaste zgrubienie na końcu ogona. Przywodzi one na myśl buławy ankylozaurów. Prawdopodobnie także pełniło funkcję obronną.

"Shunosaurus ziliujingensis"

Obecnie rodzaj Shunosaurus jest monotypowy - gatunek S. lii pozostaje jedynym ważnym taksonem. Jednak w Museum Zigong wydano książeczkę-przewodnik, w której znajdują się informacje o wystawionym tam niedorosłym osobniku "Shunosaurus ziliujingensis". Prawdopodobnie okaz pochodzi z formacji Ziliujing z basenu Syczuan. Jeżeli rzeczywiście zebrano jego szczątki w tej lokalizacji, to jest to takson starszy od S. lii. "S. ziliujingensis" jest lżej zbudowany od typowego gatunku szunozaura. Jego zęby są dłuższe. Powierzchnia tnąca tych zębów jest ząbkowana, co wskazuje na zdolność do efektywnego ścinania roślin. Struktura zębów wskazuje na możliwą wszystkożerność tego gada. Długość szacuje się na 9 metrów.

Spis gatunków

Shunosaurus	Dong, Zhou i Zhang, 1983
S. lii	Dong, Zhou i Zhang, 1983
"S. ziliujingensis"	(nieznany autor), 1986	nomen nudum

Wybrana bibliografia

Li, K., Liu, J., Yang, C. & Hu, F. (2011) "Dinosaur assemblages from the Middle Jurassic Shaximiao Formation and Chuanjie Formation in the Sichuan-Yunnan Basin, China". Volumina Jurassica, 21-42

Upchurch P., Barrett P.M., Dodson P. (2004) Sauropoda. [w:] David B. Weishampel, Peter Dodson, Halszka Osmólska (red.): "The Dinosauria". Wyd. drugie. Berkeley: University of California Press

Paul, G.S. (2010) "The Princeton Field Guide to Dinosaurs" wyd. Princeton University - Princeton i Oxford