Podokesaurus

Autor:	Marcin Szermański
Korekta:	Tomasz Skawiński, Dawid Mika, Maciej Ziegler, Michał Siedlecki, Kamil Kamiński

---

Podokesaurus (podokezaur)
Długość	ok. 2,7 m
Masa	ok. 4 kg
Dieta	mięsożerny
Miejsce	Holotyp USA Massachusets (formacja ?Portland) Materiał przypisany USA Connecticut (formacja Portland)
Czas	Trias 252 Jura 201 Kreda 145 66 ok. 201-181 Ma wczesna jura (hettang-toark)
Systematyka	Dinosauria Saurischia Theropoda Neotheropoda Coelophysoidea ?Coelophysidae
Holotyp P. holyokensis. Autor: Talbot M. https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Podokesaurus_holyokensis.jpg 3 m Porównanie wielkości Podokesaurus i człowieka. Sylwetki: Phylopic.org
Mapa znalezisk
P. holyokensis Wczytywanie mapy… {"minzoom":false,"maxzoom":false,"mappingservice":"leaflet","width":"auto","height":"350px","centre":false,"title":"","label":"","icon":"","visitedicon":"","lines":[],"polygons":[],"circles":[],"rectangles":[],"wmsoverlay":false,"copycoords":false,"static":false,"zoom":4,"defzoom":14,"layers":["OpenStreetMap"],"overlaylayers":[],"resizable":false,"enablefullscreen":false,"scrollwheelzoom":true,"markercluster":false,"clustermaxzoom":20,"clusterzoomonclick":true,"clustermaxradius":80,"clusterspiderfy":true,"geojson":"","locations":[{"text":"\u003Cb\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003Cp\u003EUSA, formacja Portland\n\u003C/p\u003E\u003C/div\u003E\u003C/b\u003E\u003Chr /\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003C/div\u003E","title":"USA, formacja Portland\n","link":"","lat":42.11999999999999744204615126363933086395263671875,"lon":-73.3700000000000045474735088646411895751953125,"icon":""}],"imageoverlays":null}

Wstęp

Podokesaurus to rodzaj potencjalnego członka rodziny Coelophysidae z wczesnej jury znanego z fragmentarycznych pozostałości. Odnaleziono dwa okazy, z czego jeden (holotyp) uległ zniszczeniu podczas pożaru Mount Holyoke College w 1911 roku. Jego odlew znajduje się w Amerykańskim Muzeum Historii Naturalnej. W 1958 roku opisano nowy materiał, należący do znacznie większego osobnika.

Materiał kopalny

Holotyp (zniszczony)- elementy czaszki, cztery kręgi szyjne (12-13 mm), żebra szyjne, trzynaście kręgów grzbietowych (drugi 15 mm), żebra, jedenaście rzędów żeber brzusznych (gastralii), trzynaście kręgów ogonowych (17 mm), kość krucza, kość ramienna (42 mm), kości dłoni, fragment kości biodrowej, kość łonowa (95 mm), kość kulszowa (50 mm), kość udowa (86 mm), kość piszczelowa (104 mm), kość skokowa, kość śródstopia (65 mm), trzy fragmenty śródstopia, palec stopy (20 mm), prawdopodobnie również gastrolit. Osobnik młodociany o długości 0,9 m.

Materiał przypisany (BSNH 13656) - żebro, fragmenty innego żebra, kość łonowa (248 mm) oraz kość piszczelowa ( ok. 230-270 mm). Został znaleziony w młodszych warstwach formacji. Jego wielkość jest trzykrotnie większa od holotypu. Prawdopodobnie był to osobnik dorosły.

Budowa i paleobiologia

Podokesaurus był średniej wielkości, lekko zbudowanym teropodem, który prawdopodobnie polował na zwierzęta mniejsze od siebie, aczkolwiek mógł również polować w grupach na zauropodomorfy z rodzaju Anchisaurus. Brak jednak solidnych dowodów na takie zachowania.

Klasyfikacja

Podokesaurus prawdopodobnie należy do rodziny Coelophysidae i razem z rodzajami Segisaurus, Panguraptor oraz Megapnosaurus i wątpliwego Kayentavenator jest jej jurajskim przedstawicielem. Z powodu złego zachowania szczątków, Podokesaurus często był utożsamiany z lepiej poznanym celofyzem. Colbert (1964) opisał go jako Coelophysis holyokensis. Pomimo tego Podokesaurus odróżnia się od Coelophysis bauri tym, że jego wyrostki kolczyste kręgów grzbietowych są przednio-tylnie krótsze (Colbert [1964]). Inną różnicą dzielącą oba rodzaje jest kształt miednicy (również Colbert [1964]), ale kwestia ta wymaga doprecyzowania. Wg Mortimera (online) Podokesaurus może być synonimem celofyza albo pozostawać bliżej nieokreślonym członkiem Coelophysidae. Jego przynależność do tej rodziny opiera się na wydłużonych trzonach kręgów grzbietowych. Tykoski i Rowe (2004) uznali podokezaura za odrębnego od Coelophysis przedstawiciela Coelophysoidea incertae sedis

Etymologia

Nazwa rodzajowa oznacza "jaszczur o szybkich stopach", natomiast epitet gatunkowy odnosi się do miasta Holyoke, położonego w dolinie rzeki Massachussets.

Spis gatunków

Podokesaurus	Talbot 1911
P. holyokensis	Talbot, 1911
= Coelophysis holyokensis	(Talbot, 1911) Colbert, 1964

Bibliografia

Colbert E.H., Baird, D. (1958). "Coelurosaur bone casts from the Connecticut Valley Triassic", American Museum Novitates 1901: 1-11.

Colbert, E.H. (1964). The Triassic dinosaur genera Podokesaurus and Coelophysis. American Museum Novitates 2168: 1-12.

Mortimer, M. (online 2007). [theropoddatabase.com/Coelophysoidea.htm#Podokesaurusholyokensis].

Tykoski, R.S. & Rowe, T. (2004). "Ceratosauria" [w:] Weishampel, D.B., Dodson, P. & Osmólska, H. "The Dinosauria" Berkeley and Los Angeles: University of California Press, 151-168.