Qiaowanlong

Autor:	Marcin Szermański
Korekta:	Maciej Ziegler, Tomasz Skawiński, Łukasz Czepiński, Michał Siedlecki

---

Qiaowanlong (siaowanlong)
Długość	20,7 m
Wysokość	4,3 m ( w ramionach)
Masa	13 t
Dieta	roślinożerny
Miejsce	Chiny - Gansu (formacja Xiagou)
Czas	Trias 252 Jura 201 Kreda 145 66 ok. 121,4-113 Ma wczesna kreda (apt)
Systematyka	Dinosauria Saurischia Sauropodomorpha Sauropoda Macronaria Titanosauriformes Somphospondyli / ??Brachiosauridae ? Euhelopodidae
Rekonstrukcja szkieletu siaowanlonga. Autor zdjęcia: SSR2000. [1]
Mapa znalezisk
Wczytywanie mapy… {"minzoom":false,"maxzoom":false,"mappingservice":"leaflet","width":"auto","height":"350px","centre":false,"title":"","label":"","icon":"","visitedicon":"","lines":[],"polygons":[],"circles":[],"rectangles":[],"wmsoverlay":false,"copycoords":false,"static":false,"zoom":3,"defzoom":14,"layers":["OpenStreetMap"],"overlaylayers":[],"resizable":false,"enablefullscreen":false,"scrollwheelzoom":true,"markercluster":false,"clustermaxzoom":20,"clusterzoomonclick":true,"clustermaxradius":80,"clusterspiderfy":true,"geojson":"","locations":[{"text":"\u003Cb\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003Cp\u003Eosady grupy Xinminpu, prowincja Gansu, \u003Ca href=\"/wiki/Chiny\" class=\"mw-redirect\" title=\"Chiny\"\u003EChiny\u003C/a\u003E\n\u003C/p\u003E\u003C/div\u003E\u003C/b\u003E\u003Chr /\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003Cp\u003E\u003Csmall\u003E\u003Ci\u003EQiaowanlong kangxii \u003C/i\u003E.\n\u003C/p\u003E\u003C/div\u003E","title":"osady grupy Xinminpu, prowincja Gansu, Chiny\n","link":"","lat":40.7000000000000028421709430404007434844970703125,"lon":95.099999999999994315658113919198513031005859375,"icon":""}],"imageoverlays":null}

Wstęp

Qiaowanlong to rodzaj wczesnokredowego zauropoda żyjącego na terenie dzisiejszych Chin. Rodzaj z jedynym gatunkiem został opisany przez chińskich paleontologów You i Li w 2009 roku.

Materiał kopalny

Holotyp (FRDC GJ 07-14) to częściowy szkielet pozaczaszkowy, który tworzą: kolumna ośmiu środkowych kręgów szyjnych (od czwartego do jedenastego), dwa częściowe żebra szyjne, obręcz miedniczna prawej kończyny i kilka niezidentyfikowanych kości.

Budowa i systematyka

Pierwotnie, omawiany zauropod został zaliczony do rodziny brachiozaurydów - na podstawie budowy kręgów szyjnych (m.in. wyrostków kolczystych, które w przeciwieństwie do Brachiosaurus są dwudzielne). Natomiast na podstawie braku blaszki kręgu cranial centrodiapophyseal (związanej z diapofyzami) stwierdzono, że przypomina Sauroposeidon. Byłby wówczas pierwszym dobrze zachowanym przedstawicielem Brachiosauridae jakiego udało się odkryć w Azji, w dodatku niewielkim – jego długość szacuje się na 12 m, a masę na 6 t(Paul, 2024;), podczas gdy późnojurajskie Brachiosaurus i Giraffatitan przekraczały 22 m długości a ich masa nierzadko przekraczała 30 t. Z drugiej strony, jako przedstawiciel Somphospondyli, przy nieco odmiennych proporcjach ciała, rozmiary omawianego dinozaura oszacowano na zdecydowanie większe (patrz Tabela). Jego kość kulszowa była bardzo mała, natomiast łonowa duża. Prawdopodobnie, przypominał on nieco tangwajozaura.

Analiza filogenetyczna przeprowadzona przez Ksepkę i Norella (2010) zaliczyła go do Somphospondyli, a analiza D'Emica (2012) także do Euhelopodidae, jako najbardziej bazalnego przedstawiciela tej grupy. Wg Lü i współpracowników (2013) siaowanlong był taksonem siostrzanym junmenglonga w obrębie somfospondyli bardziej zaawansowanych niż euhelop. Natomiast, wg Wanga i współautorów (2021) omawiany rodzaj był stosunkowo bazalnym członkiem Euhelopodidae. Tą pozycję systematyczną potwierdzają najnowsze analizy filogenetyczne (np: Han i in., 2024).

Etymologia

Nazwa rodzajowa Qiaowanlong to zbitek chińskich słów: qiao ("most"), wan ("zakole strumienia") oraz long ("smok"); można ją przetłumaczyć jako "smok z mostu nad zakolem strumienia". Epitet gatunkowy kangxii upamiętnia cesarza Kangxi z dynastii Qing.

Spis gatunków

Qiaowanlong	You i Li, 2009
Q. kangxii	You i Li, 2009

Bibliografia

D'Emic, M. (2012) "The early evolution of titanosauriform sauropod dinosaurs" Zoological Journal of the Linnean Society, 166, 624-671. doi:10.1111/j.1096-3642.2012.00853.x

Han, F., Yang, L., Lou, F., Sullivan, C., Xu, X., Qiu, W., Liu, H., Yu, J., Wu, R., Ke, Y., Xu, M., Hu, J. & Lu, P. (2024). "A new titanosaurian sauropod, Gandititan cavocaudatus gen. et sp. nov., from the Late Cretaceous of southern China". Journal of Systematic Palaeontology. 22 (1). 2293038. [2]

Ksepka, D.T., Norel, M.A. (2010). "The Illusory Evidence for Asian Brachiosauridae: New Material of Erketu ellisoni and a Phylogenetic Reappraisal of Basal Titanosauriformes". American Museum Novitates, 3700: 1–27.

Lü, J., Xu, L., Pu, H., Zhang, X., Zhang, Y., Jia, S., Chang, H., Zhang, J., Wei, X. (2013). "A new sauropod dinosaur (Dinosauria, Sauropoda) from the late Early Cretaceous of the Ruyang Basin (central China)". Cretaceous Research. 44: 202.

Paul, G.S. (2024) "Princeton Field Guide to Dinosaurs" (3. wydanie). Princeton i Oksford

Wang, X., Bandeira, K.L.N., Qiu, R., Shunxing, J., Cheng, X., Ma., Y. & Kellner, A.W.A. (2021). “The first dinosaurs from the Early Cretaceous Hami Pterosaur Fauna, China.” Scientific Report 11, 14962. [3]

You, H.-L., Li, D.-Q. (2009). "The first well-preserved Early Cretaceous brachiosaurid dinosaur in Asia". Proc. R. Soc. B, 276: 4077–4082. doi:10.1098/rspb.2009.1278.