Wendiceratops: Różnice pomiędzy wersjami
m |
(Poprawa opisu) |
||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | |||
| − | |||
{{DISPLAYTITLE:''Wendiceratops''}} | {{DISPLAYTITLE:''Wendiceratops''}} | ||
<small> | <small> | ||
{| class="wikitable" style="background-color:CornSilk" | {| class="wikitable" style="background-color:CornSilk" | ||
| − | | Autor: | + | | Autor: |
| − | + | [[Marcin Szermański]]<br>[[Paweł Konarzewski]] | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
|} | |} | ||
</small> | </small> | ||
| Linia 18: | Linia 13: | ||
|- | |- | ||
! '''Długość''': | ! '''Długość''': | ||
| − | | | + | | 4,5 m |
|- | |- | ||
! '''Masa''': | ! '''Masa''': | ||
| − | | | + | | 1,5 t |
|- | |- | ||
| Linia 31: | Linia 26: | ||
|- | |- | ||
! '''[[Czas|Czas występowania]]''' | ! '''[[Czas|Czas występowania]]''' | ||
| − | | | + | | 79,5-79,2 [[Ma]] |
| − | <small>[[późna kreda]] ( | + | <small>[[późna kreda]] ([[kampan]])</small> |
|- | |- | ||
! '''Systematyka''' | ! '''Systematyka''' | ||
| Linia 39: | Linia 34: | ||
[[Ornithischia]] | [[Ornithischia]] | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
[[Ceratopsia]] | [[Ceratopsia]] | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
[[Ceratopsoidea]] | [[Ceratopsoidea]] | ||
| Linia 64: | Linia 49: | ||
|- | |- | ||
| colspan=2 | | | colspan=2 | | ||
| − | <display_points type="terrain" zoom= | + | <display_points type="terrain" zoom=3> |
| − | 49. | + | 49.1209,-110.863~ Wendiceratops pinhornensis |
</display_points> | </display_points> | ||
|} | |} | ||
==Wstęp== | ==Wstęp== | ||
| − | ''Wendiceratops'' to | + | ''Wendiceratops'' to rodzaj [[Ceratopsidae|ceratopsyd]]a z [[późna kreda|późnej kredy]]. Jest czwartym znanym [[rodzaj]]em należącym do [[Centrosaurinae]], którego szczątki odnaleziono w pokładach [[formacja|formacji]] [[Oldman]] ([[Kanada]], Alberta), datowanej na środkowy [[kampan]] - przedostatnie piętro kredy, jak i całej ery dinozaurów. |
==Materiał kopalny== | ==Materiał kopalny== | ||
| − | [[Plik:Wendiceratops skeletal reconstruction.PNG| | + | [[Plik:Wendiceratops skeletal reconstruction.PNG|300px|thumb|right|Rekonstrukcja szkieletu wendyceratopsa. Na niebiesko znane kości. Źródło: Evans i Ryan, 2015. [https://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0130007]]] |
| + | [[Holotyp]] (TMP 2011.051.0009) to niekompletna kość ciemieniowa i lewa gałąź (łac. ''ramus''). Ponadto odnaleziono wiele innych skamieniałości (łącznie ponad 200 kości - patrz rysunek). Należą one do osobników zarówno dorosłych, jak i młodocianych. | ||
| + | |||
| + | ==Budowa== | ||
| + | ''Wendiceratops'' charakteryzował się bogatą ornamentacją kryzy, która upodobniła go wyglądem do azjatyckiego kuzyna ''[[Sinoceratops]]''. Nie posiadał kolczastych różków na czaszce jak ''[[Styracosaurus]]'' i przedstawiciele [[Pachyrhinosaurini]]. Wyrostki ciemieniowe (''[[epiparietale]] '' 1-4) były zakrzywione do środka kryzy, druga i trzecia para (ep2 i ep3) zachodziła na tylne i zewnętrzne ramiona ciemieniowe. Znad oczu wyrastała para długich i ostrych rogów. Od ''[[Diabloceratops]]'', ''[[Nasutoceratops]]'' i ''[[Albertaceratops]]'' różnił się rogiem nosowym ustawionym pionowo, lecz nie jest znana dokładna jego budowa ze względu na niekompletne zachowanie. Cechą różniącą go od innych [[Ceratopsidae|ceratopsyd]]ów była kość kulszowa z poszerzonym i prostokątnym końcem dystalnym (Evans i Ryan, 2015). | ||
| − | [[ | + | ==Paleośrodowisko== |
| + | [[Plik:Oldman formation herbivores.jpg|thumb|300px| Roślinożerne dinozaury z formacji Oldman. ''Wendiceratops'' znajduje się w środku po lewej stronie. Autor: Abelov2014. [https://en.wikipedia.org/wiki/Wendiceratops#/media/File:Oldman_formation_herbivores.jpg]]] | ||
| + | ''Wendiceratops'' zamieszkiwał tereny z dużą ilością wody jak zalesionie równiny zalewowe z przybrzeżnymi bagnami i torfowiskami (Paul, 2016). W [[formacji]] [[Oldman]] odnaleziono również innego [[centrozauryn]]a ''[[Albertaceratops]]'', w niedalekiej [[Judith River]] w podobnym czasie żyły [[Ceratopsidae|ceratopsyd]]ów jak ''[[Medusaceratops]]'', ''[[Judiceratops]]'', z niższych warstw pochodził ''[[Avaceratops]]''. Różnorodność ceratopsów z tego czasu sugeruje, że każdy zajmował inną niszę ekologiczną (Evans i Ryan, 2015). | ||
==Etymologia== | ==Etymologia== | ||
| Linia 85: | Linia 76: | ||
| {{Kpt|[[David Evans|Evans]]}} i {{Kpt|[[Michael Ryan|Ryan]]}}, [[2015]] | | {{Kpt|[[David Evans|Evans]]}} i {{Kpt|[[Michael Ryan|Ryan]]}}, [[2015]] | ||
|- | |- | ||
| − | | {{V|'' | + | | {{V|''W.pinhornensis''}} |
| {{Kpt|[[David Evans|Evans]]}} i {{Kpt|[[Michael Ryan|Ryan]]}}, [[2015]] | | {{Kpt|[[David Evans|Evans]]}} i {{Kpt|[[Michael Ryan|Ryan]]}}, [[2015]] | ||
|} | |} | ||
| Linia 93: | Linia 84: | ||
Plik:Parietal_of_Wendiceratops.PNG|Odnaleziona kość ciemieniowa. Źródło: [https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/34/Parietal_of_Wendiceratops.PNG] | Plik:Parietal_of_Wendiceratops.PNG|Odnaleziona kość ciemieniowa. Źródło: [https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/34/Parietal_of_Wendiceratops.PNG] | ||
| + | Plik:Wendiceratops_parietal_01.png|Zrekonstruowana kość ciemieniowa. Źródło: [https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/64/Wendiceratops_parietal_01.png] | ||
| − | Plik: | + | Plik:Wendiceratops mount.jpg|Zrekonstruowany szkielet ''Wendiceratops''. Żródło: [https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/c4/Wendiceratops_mount.jpg] |
</gallery> | </gallery> | ||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
<small> | <small> | ||
| − | Evans, D.E. & Ryan, M.J. (2015) Cranial Anatomy of ''Wendiceratops pinhornensis'' gen. et sp. nov., a Centrosaurine Ceratopsid (Dinosauria: Ornithischia) from the Oldman Formation (Campanian), Alberta, Canada, and the Evolution of Ceratopsid Nasal Ornamentation. PloS One. [[ | + | Evans, D.E. & Ryan, M.J. (2015) Cranial Anatomy of ''Wendiceratops pinhornensis'' gen. et sp. nov., a Centrosaurine Ceratopsid (Dinosauria: Ornithischia) from the Oldman Formation (Campanian), Alberta, Canada, and the Evolution of Ceratopsid Nasal Ornamentation. PloS One. [[doi:10.1371/journal.pone.0130007]] |
| + | |||
| + | Fowler, D.W. (2017). "Revised geochronology, correlation, and dinosaur stratigraphic ranges of the Santonian-Maastrichtian (Late Cretaceous) formations of the Western Interior of North America" PLoS ONE, 12(11), e0188426. [[doi:10.1371/journal.pone.0188426]] | ||
| + | |||
| + | Paul, G.S. (2016). "''The Princeton Field Guide to Dinosaurs: 2nd Edition''" wyd. Princeton University. | ||
</small> | </small> | ||
| Linia 111: | Linia 107: | ||
[[Kategoria:Kreda]] | [[Kategoria:Kreda]] | ||
[[Kategoria:Kampan]] | [[Kategoria:Kampan]] | ||
| − | |||
Wersja z 13:45, 27 cze 2022
| Autor: |
| Wendiceratops (wendyceratops) | |
|---|---|
| Długość: | 4,5 m |
| Masa: | 1,5 t |
| Miejsce występowania: | Kanada - Alberta |
| Czas występowania | 79,5-79,2 Ma |
| Systematyka | Dinosauria |
Rekonstrukcja głowy. Autor: Danielle Dufault. Źródło: [6] | |
| Mapa znalezisk: | |
|
Wczytywanie mapy…
| |
Wstęp
Wendiceratops to rodzaj ceratopsyda z późnej kredy. Jest czwartym znanym rodzajem należącym do Centrosaurinae, którego szczątki odnaleziono w pokładach formacji Oldman (Kanada, Alberta), datowanej na środkowy kampan - przedostatnie piętro kredy, jak i całej ery dinozaurów.
Materiał kopalny
Holotyp (TMP 2011.051.0009) to niekompletna kość ciemieniowa i lewa gałąź (łac. ramus). Ponadto odnaleziono wiele innych skamieniałości (łącznie ponad 200 kości - patrz rysunek). Należą one do osobników zarówno dorosłych, jak i młodocianych.
Budowa
Wendiceratops charakteryzował się bogatą ornamentacją kryzy, która upodobniła go wyglądem do azjatyckiego kuzyna Sinoceratops. Nie posiadał kolczastych różków na czaszce jak Styracosaurus i przedstawiciele Pachyrhinosaurini. Wyrostki ciemieniowe (epiparietale 1-4) były zakrzywione do środka kryzy, druga i trzecia para (ep2 i ep3) zachodziła na tylne i zewnętrzne ramiona ciemieniowe. Znad oczu wyrastała para długich i ostrych rogów. Od Diabloceratops, Nasutoceratops i Albertaceratops różnił się rogiem nosowym ustawionym pionowo, lecz nie jest znana dokładna jego budowa ze względu na niekompletne zachowanie. Cechą różniącą go od innych ceratopsydów była kość kulszowa z poszerzonym i prostokątnym końcem dystalnym (Evans i Ryan, 2015).
Paleośrodowisko
Wendiceratops zamieszkiwał tereny z dużą ilością wody jak zalesionie równiny zalewowe z przybrzeżnymi bagnami i torfowiskami (Paul, 2016). W formacji Oldman odnaleziono również innego centrozauryna Albertaceratops, w niedalekiej Judith River w podobnym czasie żyły ceratopsydów jak Medusaceratops, Judiceratops, z niższych warstw pochodził Avaceratops. Różnorodność ceratopsów z tego czasu sugeruje, że każdy zajmował inną niszę ekologiczną (Evans i Ryan, 2015).
Etymologia
Nazwa rodzajowa honoruje Wendy Slobodę, odkrywczyni miejsca (w 2010 roku), gdzie odnaleziono szczątki wendyceratopsa. Drugi człon nazwy - gr. ceratops - znaczy "rogate oblicze", więc możemy swobodnie ją tłumaczyć na "rogate oblicze Wendy". Z kolei epitet gatunkowy (pinhornensis) wziął się z nazwy rezerwatu w Albercie - z ang. Pinhorn Provincial Grazing Reserve in Alberta.
Spis gatunków
| Wendiceratops | Evans i Ryan, 2015 |
| W.pinhornensis | Evans i Ryan, 2015 |
Galeria
Odnaleziona kość ciemieniowa. Źródło: [1]
Zrekonstruowana kość ciemieniowa. Źródło: [2]
Zrekonstruowany szkielet Wendiceratops. Żródło: [3]
Bibliografia
Evans, D.E. & Ryan, M.J. (2015) Cranial Anatomy of Wendiceratops pinhornensis gen. et sp. nov., a Centrosaurine Ceratopsid (Dinosauria: Ornithischia) from the Oldman Formation (Campanian), Alberta, Canada, and the Evolution of Ceratopsid Nasal Ornamentation. PloS One. doi:10.1371/journal.pone.0130007
Fowler, D.W. (2017). "Revised geochronology, correlation, and dinosaur stratigraphic ranges of the Santonian-Maastrichtian (Late Cretaceous) formations of the Western Interior of North America" PLoS ONE, 12(11), e0188426. doi:10.1371/journal.pone.0188426
Paul, G.S. (2016). "The Princeton Field Guide to Dinosaurs: 2nd Edition" wyd. Princeton University.
![[6]](https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/2/2d/Wendiceratops_restoration.PNG){kind=link}
![[5]](https://en.wikipedia.org/wiki/Wendiceratops#/media/File:Oldman_formation_herbivores.jpg){kind=link}
![[1]](https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/34/Parietal_of_Wendiceratops.PNG){kind=link}
![[2]](https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/64/Wendiceratops_parietal_01.png){kind=link}
![[3]](https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/c4/Wendiceratops_mount.jpg){kind=link}