Uteodon

Autor:	Korekta:
Marcin Szermański	Jakub Starzyński Łukasz Czepiński

---

Uteodon (uteodont)
Długość:	? m
Masa:	? t
Miejsce występowania:	USA - stan Utah (formacja Morrison)
Czas występowania	150,8-147 Ma późna jura (tyton)
Systematyka	Dinosauria Ornithischia Genasauria Neornithischia Cerapoda Ornithopoda Iguanodontia Ankylopollexia Styracosterna
Autor: "Daderot" [1]

Wstęp

Uteodon to rodzaj bazalnego iguanodonta, żyjącego w późnej jurze na terenie stanu Utah w Stanach Zjednoczonych. Jego szczątki pochodzą ze słynnej formacji Morrison, znanej przede wszystkim z wielu odkrytych w jej pokładach skamieniałości późnojurajskich zauropodów, takich jak Apatosaurus czy Camarasaurus. Uteodont z pewnością musiał obawiać się teropodów koegzystujących z nim na tych terenach: Marshosaurus i Stokesosaurus.

Materiał kopalny

Holotyp CM 11337 to niekompletny, artykułowany szkielet zawierający: kręgi szyjne (8), kręgi grzbietowe (16), kręgi krzyżowe (4) i ogonowe (14), obie łopatki, lewa kość kruczą, obie ramienne, lewą promieniową, łokciową, śródręcza i dłoni, kompletną miednicę (obie biodrowe, łonowe i kulszowe), obie kości udowe i piszczelowe, kompletną i częściową strzałkę, żebra szyjne (6) i piersiowe (31) i skostniałe ścięgno.

Paratyp CM 15780 – prawa k. udowa, piszczelowa, strzałkowa, skokowa, śródstopia; CM 41689 – prawa(?) niekompletna płyta mostkowa; CM 79050 – lewa k. łonowa i kulszowa; DINO 556 – prawa k. zębowa; DINO 1030 – lewe artykułowane k. krucza i łopatka; DINO 1032 – prawa łopatka.

Materiał przypisany: CM21707 – lewa k. piszczelowa; CM 21723 – prawa kość udowa; CM 21724 – lewa częściowa k. udowa; CM 21725 – dwie k. śródstopia, CM 21778 – dystalny koniec k. kulszowej; DINO 499 – częściowa żuchwa z kilkoma/kilkunastoma zębami; DINO 1021 – niekompletna prawa k. łonowa; DINO 1091 – lewa k. udowa; DINO 2457 – lewa k. śródstopia III, DINO 2461 – lewa k. śródstopia II; DINO 2558 – prawa k. piszczelowa i prawa k. piszczelowa (może należeć do Camptosaurus).

Taksonomia

Uteodont został pierwotnie opisany jako kolejny gatunek kamptozaura - Camptosaurus aphanoecetes przez Carpentera i Wilson w 2008 roku. Jednak dokładniejsze badania McDonalda wykazały, że dinozaur ten wykazuje inne cechy niż Camptosaurus, więc należy przydzielić go do innego, nowego rodzaju. McDonald dokonał tego formalnie w 2011 roku. W 2015 roku Carpenter i Lamanna wykazali, że uteodont nie różni się od kamptozaura na poziomie rodzajowym, stąd przywrócili gatunek Camptosaurus aphanoecetes. Również Sánchez-Fenollosa i współpracownicy (2023) zsynonimizowali Uteodon z Camptosaurus.

Etymologia

Nazwa rodzajowa Uteodon składa się z dwóch wyrazów: Ute to nazwa rdzennych Amerykanów mieszkających w północno-wschodniej części stanu Utah (dzisiejsze hrabstwo Uintah) w pobliżu Dinosaur National Monument – amerykańskiego pomnika narodowego. Odon z kolei znaczy z greckiego "ząb", a więc nazwę tę można przetłumaczyć na "ząb z Ute". Epitet gatunkowy aphanoecetes to zbitka gr. aphanoe (ukryty) i gr. cetes (mieszkać).

Spis gatunków

Uteodon	McDonald, 2011	= Camptosaurus	Marsh, 1885
U. aphanoecetes	(Carpenter & Wilson, 2008) McDonald, 2011	= Camptosaurus aphanoecetes	Carpenter & Wilson, 2008

Bibliografia

Carpenter, K., & Lamanna, M.C., 2015. The Braincase Assigned to the Ornithopod Dinosaur Uteodon McDonald, 2011, Reassigned to Dryosaurus Marsh, 1894: Implications for Iguanodontian Morphology and Taxonomy. Annals of Carnegie Museum 83(2): 149-165

McDonald A.T., 2011. The taxonomy of species assigned to Camptosaurus (Dinosauria: Ornithopoda). Zootaxa, 2783, nr 52–68.

Sánchez-Fenollosa, Sergio; Verdú, Francisco; Cobos, Alberto. "The largest ornithopod (Dinosauria: Ornithischia) from the Upper Jurassic of Europe sheds light on the evolutionary history of basal ankylopollexians". Zoological Journal of the Linnean Society. [[2]]