Planicoxa: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Dinozaury.com
Skocz do: nawigacja, szukaj
(Utworzył nową stronę „<small> {| class="wikitable" style="background-color:CornSilk" | Autor: | Korekta: |- | Maciej Ziegler | Marcin Szermański |} </small> ---- {| class="wikitab...”)
 
 
(Nie pokazano 6 wersji utworzonych przez 3 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
 +
{{DISPLAYTITLE:''Planicoxa''}}
 
<small>
 
<small>
 
{| class="wikitable" style="background-color:CornSilk"
 
{| class="wikitable" style="background-color:CornSilk"
Linia 12: Linia 13:
  
 
{| class="wikitable" style="text-align:left" align="left"
 
{| class="wikitable" style="text-align:left" align="left"
−
! colspan=2 | ''Pplanicoxa'' (planikoksa)
+
! colspan=2 | ''Planicoxa'' (planikoksa)
 
|-
 
|-
 
! '''Długość''':
 
! '''Długość''':
Linia 22: Linia 23:
 
|-
 
|-
 
! '''[[Lokacje|Miejsce występowania]]''':
 
! '''[[Lokacje|Miejsce występowania]]''':
−
| [[USA]] – [[Utah]]
+
| [[USA]] – Utah
  
−
<small>([[formacja Cedar Mountain]] - ogniwo Poison Strip)</small>
+
<small>([[formacja]] [[Cedar Mountain]] - ogniwo Poison Strip)</small>
 
|-
 
|-
 
! '''[[Czas|Czas występowania]]'''
 
! '''[[Czas|Czas występowania]]'''
−
| 130-115 Ma  
+
| 130-115 [[Ma ]]
  
−
<small>wczesna [[kreda]]</small>
+
<small>[[wczesna kreda]] ([[barrem]]-[[apt]])</small>
 
|-
 
|-
 
! '''Systematyka'''
 
! '''Systematyka'''
Linia 37: Linia 38:
  
 
[[Ornithopoda]]
 
[[Ornithopoda]]
−
 
−
[[Genasauria]]
 
−
 
−
[[Neornithischia]]
 
−
 
−
[[Cerapoda]]
 
  
 
[[Ornithopoda]]
 
[[Ornithopoda]]
Linia 51: Linia 46:
  
 
[[Styracosterna]]
 
[[Styracosterna]]
−
|-
 
−
| colspan=2 |[[Plik:Planicoxa.gif|400px|]]
 
−
<small>Kości ''Planicoxa venenica''. [http://www.dinoweb.narod.ru/planicoxa1.gif]</small>
 
 
|}
 
|}
  
Linia 60: Linia 52:
  
 
==Etymologia==
 
==Etymologia==
−
Nazwa rodzajowa tego dinozaura oznacza "płaskie biodro" i odnosi się do charakterystycznej budowy kości biodrowej (łac. ''plani'' = płaskie i łac. ''coxa'' = biodro). Nazwa gatunkowa znaczy po łacinie "trucizna" i odnosi się do miejsca znalezienia - ogniwa Poison (=ang. trucizna) Strip.
+
Nazwa [[rodzaj]]owa tego dinozaura oznacza "płaskie biodro" i odnosi się do charakterystycznej budowy kości biodrowej (łac. ''plani'' = płaskie i łac. ''coxa'' = biodro). Nazwa gatunkowa znaczy po łacinie "trucizna" i odnosi się do miejsca znalezienia - ogniwa Poison (=ang. trucizna) Strip.
  
 
==Materiał kopalny==
 
==Materiał kopalny==
−
Nieartykułowane szczątki dwóch osobników. [[Holotyp]] (DMNH 24504) to lewa kość biodrowa należąca do młodego zwierzęcia. Paratypy to: część kręgu szyjnego, kilka kręgów grzbietowych i żeber, kręg krzyżowy i dwa ogonowe (tylko trzony), niekompletna kość ramienna, kość łokciowa, kość udowa, dwie prawe piszczele i niekompletny lewy, druga lewa kość śródstopia i pazur ze stopy. Szczątki znajdują się w Muzeum Historii Naturalnej w Denver (Denver Museum of Natural History - DMNH).
+
Nieartykułowane szczątki dwóch osobników. [[Holotyp]] (DMNH 24504) to lewa kość biodrowa należąca do młodego zwierzęcia. [[Paratyp]]y to: część [[kręg]]u szyjnego, kilka kręgów grzbietowych i żeber, kręg krzyżowy i dwa ogonowe (tylko [[trzon]]y), niekompletna kość ramienna, kość łokciowa, kość udowa, dwie prawe piszczele i niekompletny lewy, druga lewa kość śródstopia i pazur ze stopy. Szczątki znajdują się w Muzeum Historii Naturalnej w Denver (Denver Museum of Natural History - DMNH).
  
 
==Taksonomia==
 
==Taksonomia==
−
''P. venenica'' to typowy i obecnie jedyny gatunek rodzaju ''Planicoxa'', opisany przez Carpentera i DiCroce w [[2001]] roku na podstawie znalezisk z ogniwa Poison Strip w formacji Cedar Mountain. Drugi gatunek - ''P. depressus'' (początkowo ''[[Camptosaurus]] depressus'') - został przeniesiony do nowego rodzaju - ''[[Osmakasaurus]]'' - przez McDonalda w [[2011]] roku.
+
''P. venenica'' to typowy i obecnie jedyny [[gatunek]] [[rodzaj]]u ''Planicoxa'', opisany przez DiCroce'a i [[Kenneth Carpenter|Carpenterem]] w [[2001]] roku na podstawie znalezisk z ogniwa Poison Strip w formacji [[Cedar Mountain]]. Drugi [[gatunek]] - ''P. depressus'' (początkowo ''[[Camptosaurus]] depressus'') - został przeniesiony do nowego [[rodzaj]]u - ''[[Osmakasaurus]]'' - przez [[Andrew McDonald|McDonalda]] w [[2011]] roku.
−
[[Kirkland]] i [[Madsen]] ([[2007]]) uznali ''[[Cedrorestes]]'' (w artykule nazwanym ''[[Cedroestes]]'', bez "r") za młodszy synonim ''Planicoxa''. Wskazali na cechę budowy kości biodrowej, która jest lepiej rozwinięta u cedroesta, a słabiej u młodego osobnika (holotypu) planikoksy. Ich zdaniem inne różnice można wyjaśnić fazą rozwoju osobniczego i zniekształceniami. Zostało to odrzucone w [[2008]] roku, ponieważ poziomy zapanewkowy wyrostek stawu biodrowego nie powstał przez zniekształcenie, gdyż oba osobniki ''P. venenica'' miały tą cechę, która jest normalna u tego rodzaju, a nie występuje u ''[[Cedrorestes]]''.
+
 
 +
Kirkland i Madsen ([[2007]]) uznali ''[[Cedrorestes]]'' (w artykule nazwanym ''[[Cedroestes]]'', bez "r") za [[młodszy synonim]] ''Planicoxa''. Wskazali na cechę budowy kości biodrowej, która jest lepiej rozwinięta u cedroesta, a słabiej u młodego osobnika ([[holotyp]]u) planikoksy. Ich zdaniem inne różnice można wyjaśnić fazą rozwoju osobniczego i zniekształceniami. Zostało to odrzucone w [[2008]] roku, ponieważ poziomy zapanewkowy wyrostek stawu biodrowego nie powstał przez zniekształcenie, gdyż oba osobniki ''P. venenica'' miały tą cechę, która jest normalna u tego [[rodzaj]]u, a nie występuje u ''[[Cedrorestes]]''.
  
 
==Paleoekologia==
 
==Paleoekologia==
−
''Planicoxa'' to nieduży przedstawiciel iguanodontów, żywiący się tak jak jego krewni roślinnością zrywaną mocnym, bezzębnym dziobem. Następnie pokarm był rozdrabniany przez wiele zębów tkwiących w dalszej części szczęk.
+
''Planicoxa'' to nieduży(?) przedstawiciel iguanodontów, żywiący się tak jak jego krewni roślinnością zrywaną mocnym, bezzębnym dziobem. Następnie pokarm był rozdrabniany przez wiele zębów tkwiących w dalszej części szczęk.
  
−
Inne roślinożerne dinozaury znane z tego stanowiska to tytanozaurokształtny zauropod ''[[Venenosaurus]]'' oraz nieopisany duży nodozauryd (początkowo cf. ''[[Hoplitosaurus]]''; być może ''[[Sauropelta]]''). Głównym wrogiem planikoksy był zapewne ''[[Utahraptor]]'', którego szczątki, nie przypisane do żadnego gatunku także zostały znalezione w Poison Strip.  
+
Inne roślinożerne dinozaury znane z tego stanowiska to [[titanosauriformes|tytanozaurokształtny]] zauropod ''[[Venenosaurus]]'' oraz nieopisany duży [[nodozauryd]] (początkowo cf. ''[[Hoplitosaurus]]''; być może ''[[Sauropelta]]''). Głównym wrogiem planikoksy był zapewne ''[[Utahraptor]]'', którego szczątki, nie przypisane do żadnego gatunku także zostały znalezione w Poison Strip.  
  
 
==Spis gatunków==
 
==Spis gatunków==
 
{| class="wikitable"
 
{| class="wikitable"
 
! ''Planicoxa ''
 
! ''Planicoxa ''
−
| [[DiCroce]] i [[Carpenter]], [[2001]]
+
| {{Kpt|DiCroce}} i {{Kpt|[[Kenneth Carpenter|Carpenter]]}}, [[2001]]
 
|-
 
|-
 
! ''P. venenica''
 
! ''P. venenica''
−
| [[DiCroce]] i [[Carpenter]], [[2001]]
+
| {{Kpt|DiCroce}} i {{Kpt|Carpenter}}, 2001
 
|-
 
|-
 
| ''P. depressus''
 
| ''P. depressus''
−
| ([[Gilmore]], [[1909]]) [[Carpenter]] i [[Wilson]], [[2008]]
+
| ({{Kpt|[[Charles Gilmore|Gilmore]]}}, [[1909]]) {{Kpt|Carpenter}} i {{Kpt|[[Yvonne Wilson|Wilson]]}}, [[2008]]
 
| = ''[[Osmakasaurus]] depressus''
 
| = ''[[Osmakasaurus]] depressus''
−
| [[McDonald]], [[2011]]
 
−
|-
 
−
| = ''[[Camptosaurus]] depressus''
 
−
| [[Gilmore]], [[1909]]
 
 
|}
 
|}
  
 
==Bibliografia==
 
==Bibliografia==
−
<small>
+
<small>Carpenter, K. & Ishida, Y. 2010. Early and “Middle” Cretaceous Iguanodonts in Time and Space. Journal of Iberian Geology 36 (2), 145-164
−
Carpenter, K. & Ishida, Y. 2010. Early and “Middle” Cretaceous Iguanodonts in Time and Space. Journal of Iberian Geology 36 (2), 145-164
 
  
 
Carpenter, K. & Wilson, Y. 2008. A new species of Camptosaurus (Ornithopoda: Dinosauria) from the Morrison Formation (Upper Jurassic) of Dinosaur National Moument, Utah, and a biomechanical analysis of its forelimb. Annals of the Carnegie Museum 76:227-263.
 
Carpenter, K. & Wilson, Y. 2008. A new species of Camptosaurus (Ornithopoda: Dinosauria) from the Morrison Formation (Upper Jurassic) of Dinosaur National Moument, Utah, and a biomechanical analysis of its forelimb. Annals of the Carnegie Museum 76:227-263.
Linia 111: Linia 99:
 
http://en.wikipedia.org/wiki/Cedar_Mountain_Formation
 
http://en.wikipedia.org/wiki/Cedar_Mountain_Formation
  
−
http://www.dinosauria.com/dml/names/dinop.htm
+
http://www.dinosauria.com/dml/names/dinop.htm</small>
−
</small>
 
  
 
[[Kategoria:Dinosauria]]
 
[[Kategoria:Dinosauria]]
 
[[Kategoria:Ornithischia]]
 
[[Kategoria:Ornithischia]]
 +
[[Kategoria:Ornithopoda]]
 
[[Kategoria:Iguanodontia]]
 
[[Kategoria:Iguanodontia]]
 
[[Kategoria:Iguanodontia bazalne]]
 
[[Kategoria:Iguanodontia bazalne]]
Linia 122: Linia 110:
 
[[Kategoria:Mezozoik]]
 
[[Kategoria:Mezozoik]]
 
[[Kategoria:Kreda]]
 
[[Kategoria:Kreda]]
 +
[[Kategoria:Barrem]]
 +
[[Kategoria:Apt]]

Aktualna wersja na dzień 17:14, 5 kwi 2014

Autor: Korekta:
Maciej Ziegler Marcin Szermański

Planicoxa (planikoksa)
Długość: 4-5 m (młody osobnik?)
Masa: 300-500 kg ? (młody osobnik?)
Miejsce występowania: USA – Utah

(formacja Cedar Mountain - ogniwo Poison Strip)

Czas występowania 130-115 Ma

wczesna kreda (barrem-apt)

Systematyka Dinosauria

Ornithischia

Ornithopoda

Ornithopoda

Iguanodontia

Ankylopollexia

Styracosterna

Wstęp

Planicoxa to rodzaj iguanodonta żyjącego we wczesnej kredzie na terenach obecnych Stanów Zjednoczonych.

Etymologia

Nazwa rodzajowa tego dinozaura oznacza "płaskie biodro" i odnosi się do charakterystycznej budowy kości biodrowej (łac. plani = płaskie i łac. coxa = biodro). Nazwa gatunkowa znaczy po łacinie "trucizna" i odnosi się do miejsca znalezienia - ogniwa Poison (=ang. trucizna) Strip.

Materiał kopalny

Nieartykułowane szczątki dwóch osobników. Holotyp (DMNH 24504) to lewa kość biodrowa należąca do młodego zwierzęcia. Paratypy to: część kręgu szyjnego, kilka kręgów grzbietowych i żeber, kręg krzyżowy i dwa ogonowe (tylko trzony), niekompletna kość ramienna, kość łokciowa, kość udowa, dwie prawe piszczele i niekompletny lewy, druga lewa kość śródstopia i pazur ze stopy. Szczątki znajdują się w Muzeum Historii Naturalnej w Denver (Denver Museum of Natural History - DMNH).

Taksonomia

P. venenica to typowy i obecnie jedyny gatunek rodzaju Planicoxa, opisany przez DiCroce'a i Carpenterem w 2001 roku na podstawie znalezisk z ogniwa Poison Strip w formacji Cedar Mountain. Drugi gatunek - P. depressus (początkowo Camptosaurus depressus) - został przeniesiony do nowego rodzaju - Osmakasaurus - przez McDonalda w 2011 roku.

Kirkland i Madsen (2007) uznali Cedrorestes (w artykule nazwanym Cedroestes, bez "r") za młodszy synonim Planicoxa. Wskazali na cechę budowy kości biodrowej, która jest lepiej rozwinięta u cedroesta, a słabiej u młodego osobnika (holotypu) planikoksy. Ich zdaniem inne różnice można wyjaśnić fazą rozwoju osobniczego i zniekształceniami. Zostało to odrzucone w 2008 roku, ponieważ poziomy zapanewkowy wyrostek stawu biodrowego nie powstał przez zniekształcenie, gdyż oba osobniki P. venenica miały tą cechę, która jest normalna u tego rodzaju, a nie występuje u Cedrorestes.

Paleoekologia

Planicoxa to nieduży(?) przedstawiciel iguanodontów, żywiący się tak jak jego krewni roślinnością zrywaną mocnym, bezzębnym dziobem. Następnie pokarm był rozdrabniany przez wiele zębów tkwiących w dalszej części szczęk.

Inne roślinożerne dinozaury znane z tego stanowiska to tytanozaurokształtny zauropod Venenosaurus oraz nieopisany duży nodozauryd (początkowo cf. Hoplitosaurus; być może Sauropelta). Głównym wrogiem planikoksy był zapewne Utahraptor, którego szczątki, nie przypisane do żadnego gatunku także zostały znalezione w Poison Strip.

Spis gatunków

Planicoxa DiCroce i Carpenter, 2001
P. venenica DiCroce i Carpenter, 2001
P. depressus (Gilmore, 1909) Carpenter i Wilson, 2008 = Osmakasaurus depressus

Bibliografia

Carpenter, K. & Ishida, Y. 2010. Early and “Middle” Cretaceous Iguanodonts in Time and Space. Journal of Iberian Geology 36 (2), 145-164

Carpenter, K. & Wilson, Y. 2008. A new species of Camptosaurus (Ornithopoda: Dinosauria) from the Morrison Formation (Upper Jurassic) of Dinosaur National Moument, Utah, and a biomechanical analysis of its forelimb. Annals of the Carnegie Museum 76:227-263.

DiCroce, K. & Carpenter, K. 2001. New ornithopod from the Cedar Mountain Formation (Lower Cretaceous) of Eastern Utah. P. 183-196 [w:] Tanke, D. & K. Carpenter (eds.) Mesozoic Vertebrate Life. Indiana University Press, Bloomington.

Kirkland, J.I. & Madsen, S. K. 2007. The Lower Cretaceous Cedar Mountain Formation, eastern Utah: the view up an always interesting learning curve. Geological Society of America Field Trip Guidebook. Utah Geological Association Publication, 35

McDonald, A.T., Barrett, P.M. & Chapman, S.D. 2010. A new basal iguanodont (Dinosauria: Ornithischia) from the Wealden (Lower Cretaceous) of England. Zootaxa 2569: 1–43.

McDonald, A.T. 2011. The taxonomy of species assigned to Camptosaurus (Dinosauria: Ornithopoda). Zootaxa, 2783: 52–68.

http://dml.cmnh.org/2003Dec/msg00327.html

http://en.wikipedia.org/wiki/Planicoxa

http://en.wikipedia.org/wiki/Cedar_Mountain_Formation

http://www.dinosauria.com/dml/names/dinop.htm

Źródło: „https://encyklopedia.dinozaury.com/index.php?title=Planicoxa&oldid=12736”