Xinjiangtitan: Różnice pomiędzy wersjami
m (Zhang i in., 2022) |
(uzupełnienia) |
||
(Nie pokazano 3 wersji utworzonych przez 2 użytkowników) | |||
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{DISPLAYTITLE:''Xinjiangtitan''}} | {{DISPLAYTITLE:''Xinjiangtitan''}} | ||
− | + | {{Opis | |
− | { | + | |Autor = [[Mateusz Tałanda]] |
− | | Autor | + | |Korekta = [[Kamil Kamiński]], [[Paweł Konarzewski]] |
− | + | |nazwa = ''Xinjiangtitan'' (sinciangtytan) | |
− | + | |długość = 27-32 m | |
− | + | |wysokość = | |
− | | [[Kamil Kamiński]] | + | |masa = ok. 25 t |
− | | | + | |dieta = roślinożerny |
− | + | |miejsce = [[Chiny]] - region autonomiczny Sinciang | |
− | + | <small>([[formacja]] [[Qigu]])</small> | |
− | + | |czas = {{Występowanie|166|163}} | |
− | + | 166-163 [[Ma]]<br> | |
− | + | <small>[[środkowa jura]] ([[kelowej]])</small> | |
− | + | |systematyka = | |
− | |- | + | [[Dinosauria]] |
− | |||
− | | | ||
− | |||
− | |- | ||
− | |||
− | | | ||
− | |||
− | |||
− | |||
− | | [[ | ||
− | + | [[Saurischia]] | |
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
[[Sauropodomorpha]] | [[Sauropodomorpha]] | ||
Linia 41: | Linia 23: | ||
[[Mamenchisauridae]] | [[Mamenchisauridae]] | ||
− | | | + | |grafika = Xinjiangtitan shanshanesis Skeletal.png |
− | | | + | |podpis = Rekonstrukcja szkieletu ''Xinjiangtitan''. Na biało odnalezione elementy. Autor: Gunnar Bivens. [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Xinjiangtitan_shanshanesis_Skeletal.png] |
− | + | |PorównanieGrupa = | |
− | | | + | |PorównanieDługość = |
− | + | |mapa = <display_points type="terrain" zoom=2> | |
− | | | + | 42°57′47′′N, 90°34′26′′E~ miejsce znalezienia sinciangtytana |
− | | | ||
− | <display_points type="terrain" zoom= | ||
− | |||
</display_points> | </display_points> | ||
− | | | + | }} |
+ | == Wstęp == | ||
+ | '''''Xinjiangtitan shanshanesis'' (sinciangtytan)''' to [[jura]]jski [[Sauropoda|zauropod]] blisko spokrewniony z [[Mamenchisaurus|mamenchizaurem]], który również został znaleziony na terenie [[Chiny|Chin]]. | ||
+ | |||
+ | == Materiał kopalny== | ||
+ | [[Holotyp]] (SSV12001) obejmuje fragmentaryczną czaszkę, 18 kręgów szyjnych, 12 prawie kompletnych kręgów grzbietowych, 5 artykułowanych kręgów krzyżowych, 39 kręgów ogonowych, częściowe szyjne i grzbietowe żebra, 18 szewronów, lewą kość biodrową, obydwie kości łonowe i kulszowe, lewą kość udową, piszczelową, strzałkową, lewą kość skokową i fragmentaryczną kość lewej stopy. [[Holotyp|Okaz typowy]] znajduje się w Muzeum Geologicznym w Shanshan (Zhang i in., 2020). | ||
− | == | + | ==Budowa i rozmiary== |
− | + | ''Xinjiangtitan'' charakteryzował się bardzo długą szyją stanowiącą ok. 55% długości całego ciała, dzięki czemu mógł sięgać do niedostępnego pokarmu dla współczesnych mu roślinożerców (Wu i in., 2013). | |
− | + | Długość całego zwierzęcia szacuje się na około 30-32 metry (Wu i in., 2013). Molina-Pérez i Larramendi (2020) przedstawili nieco mniejsze wyliczenia: 27 m długości przy masie 25 t. Wysokość sinciangtytana mogła sięgać aż 17 m. | |
− | |||
== Klasyfikacja == | == Klasyfikacja == | ||
− | Badacze zaliczyli sinciangtytana do [[Mamenchisauridae]]. Do tej grupy, oprócz [[Mamenchisaurus|mamenchizaura]], należały prawdopodobnie [[Yuanmousaurus|juanmouzaur]], [[Chuanjiesaurus|chuanjiezaur]], [[Eomamenchisaurus|eomamenchizaur]] oraz [[Huangshanlong|huangszanlong]]. Przynależność do Mamenchisauridae potwierdziła analiza Zhanga i współpracowników (2022), wykazując bliskie pokrewieństwo sinciangtytana z ''Mamenchisaurus'' i ''Hudiesaurus''. | + | Badacze zaliczyli sinciangtytana do [[Mamenchisauridae]]. Do tej grupy, oprócz [[Mamenchisaurus|mamenchizaura]], należały prawdopodobnie [[Yuanmousaurus|juanmouzaur]], [[Chuanjiesaurus|chuanjiezaur]], [[Eomamenchisaurus|eomamenchizaur]] oraz [[Huangshanlong|huangszanlong]]. Przynależność do [[Mamenchisauridae]] potwierdziła analiza Zhanga i współpracowników (2022), wykazując bliskie pokrewieństwo sinciangtytana z ''[[Mamenchisaurus]]'' i ''[[Hudiesaurus]]''. Według Moore'a i in. (2023) najbliższym kuzynem omawianego zauropoda jest gatunek ''[[Mamenchisaurus#M. sinocanadorum|M. sinocanadorum]]''. |
+ | |||
+ | ==Etymologia== | ||
+ | Pełna nazwa zauropoda pochodzi od regionu autonomicznego Sinciang i powiatu Shanshan, gdzie został znaleziony. Oznacza dosłownie "sinciangowego tytana z Shanshan". | ||
== Spis gatunków == | == Spis gatunków == | ||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
− | + | |{{V| ''Xinjiangtitan''}} | |
| {{Kpt|[[Wu Wen-hao|Wu]], [[Zhou Chang-Fu|Zhou]], [[Oliver Wings|Wings]], [[Toru Sekiya|Toru]]}} i {{Kpt|[[Dong Zhi-ming|Dong]]}}, [[2013]] | | {{Kpt|[[Wu Wen-hao|Wu]], [[Zhou Chang-Fu|Zhou]], [[Oliver Wings|Wings]], [[Toru Sekiya|Toru]]}} i {{Kpt|[[Dong Zhi-ming|Dong]]}}, [[2013]] | ||
|- | |- | ||
− | + | |{{V| ''X. shanshanesis''}} | |
| {{Kpt|Wu, Zhou, Wings, Toru}} i {{Kpt|Dong}}, 2013 | | {{Kpt|Wu, Zhou, Wings, Toru}} i {{Kpt|Dong}}, 2013 | ||
|} | |} | ||
== Literatura == | == Literatura == | ||
− | <small> | + | <small>Molina-Pérez, R. & Larramendi, A. (2020) "Dinosaur Facts and Figures: The Sauropods and Other Sauropodomorphs" wyd. Princeton University Press. |
+ | |||
+ | Moore, A. J., Barrett, P. M., Upchurch, P., Liao, C. C., Ye, Y., Hao, B., & Xu, X. (2023). "Re-assessment of the Late Jurassic eusauropod ''Mamenchisaurus sinocanadorum'' Russell and Zheng, 1993, and the evolution of exceptionally long necks in mamenchisaurids". Journal of Systematic Palaeontology, 21(1), 2171818. [doi:10.1080/14772019.2023.2171818] | ||
+ | |||
Wu, W., Zhou, C., Wings, O., Toru, S., Dong, Z. (2013). A new gigantic sauropod dinosaur from the Middle Jurassic of Shanshan, Xinjiang. Global Geology, t. 32, nr 3, str. 437–446. [[doi:10.3969/j.issn.1004-5589.2013.03.002]]. | Wu, W., Zhou, C., Wings, O., Toru, S., Dong, Z. (2013). A new gigantic sauropod dinosaur from the Middle Jurassic of Shanshan, Xinjiang. Global Geology, t. 32, nr 3, str. 437–446. [[doi:10.3969/j.issn.1004-5589.2013.03.002]]. | ||
− | Zhang, X.-Q., Li, N., Xie, Y., Li, D. | + | Zhang, X. Q., Li, D. Q., Xie, Y., & You, H. L. (2020). "Redescription of the cervical vertebrae of the mamenchisaurid sauropod ''Xinjiangtitan shanshanesis'' Wu et al. 2013". Historical Biology, 32(6), 803-822. [[doi:]] |
+ | |||
+ | Zhang, X. Q., Li, N., Xie, Y., Li, D. Q., & You, H. L. (2022). "Redescription of the dorsal vertebrae of the mamenchisaurid sauropod ''Xinjiangtitan shanshanesis'' Wu et al. 2013". Historical Biology, [[doi:10.1080/08912963.2022.2147428]]. | ||
</small> | </small> |
Aktualna wersja na dzień 20:41, 17 mar 2023
Autor: | Mateusz Tałanda |
Korekta: | Kamil Kamiński, Paweł Konarzewski |
Xinjiangtitan (sinciangtytan) | |
---|---|
Długość | 27-32 m |
Masa | ok. 25 t |
Dieta | roślinożerny |
Miejsce | Chiny - region autonomiczny Sinciang |
Czas |
166-163 Ma |
Systematyka | Dinosauria |
Rekonstrukcja szkieletu Xinjiangtitan. Na biało odnalezione elementy. Autor: Gunnar Bivens. [1] | |
Mapa znalezisk | |
Wczytywanie mapy…
|
Wstęp
Xinjiangtitan shanshanesis (sinciangtytan) to jurajski zauropod blisko spokrewniony z mamenchizaurem, który również został znaleziony na terenie Chin.
Materiał kopalny
Holotyp (SSV12001) obejmuje fragmentaryczną czaszkę, 18 kręgów szyjnych, 12 prawie kompletnych kręgów grzbietowych, 5 artykułowanych kręgów krzyżowych, 39 kręgów ogonowych, częściowe szyjne i grzbietowe żebra, 18 szewronów, lewą kość biodrową, obydwie kości łonowe i kulszowe, lewą kość udową, piszczelową, strzałkową, lewą kość skokową i fragmentaryczną kość lewej stopy. Okaz typowy znajduje się w Muzeum Geologicznym w Shanshan (Zhang i in., 2020).
Budowa i rozmiary
Xinjiangtitan charakteryzował się bardzo długą szyją stanowiącą ok. 55% długości całego ciała, dzięki czemu mógł sięgać do niedostępnego pokarmu dla współczesnych mu roślinożerców (Wu i in., 2013).
Długość całego zwierzęcia szacuje się na około 30-32 metry (Wu i in., 2013). Molina-Pérez i Larramendi (2020) przedstawili nieco mniejsze wyliczenia: 27 m długości przy masie 25 t. Wysokość sinciangtytana mogła sięgać aż 17 m.
Klasyfikacja
Badacze zaliczyli sinciangtytana do Mamenchisauridae. Do tej grupy, oprócz mamenchizaura, należały prawdopodobnie juanmouzaur, chuanjiezaur, eomamenchizaur oraz huangszanlong. Przynależność do Mamenchisauridae potwierdziła analiza Zhanga i współpracowników (2022), wykazując bliskie pokrewieństwo sinciangtytana z Mamenchisaurus i Hudiesaurus. Według Moore'a i in. (2023) najbliższym kuzynem omawianego zauropoda jest gatunek M. sinocanadorum.
Etymologia
Pełna nazwa zauropoda pochodzi od regionu autonomicznego Sinciang i powiatu Shanshan, gdzie został znaleziony. Oznacza dosłownie "sinciangowego tytana z Shanshan".
Spis gatunków
Xinjiangtitan | Wu, Zhou, Wings, Toru i Dong, 2013 |
X. shanshanesis | Wu, Zhou, Wings, Toru i Dong, 2013 |
Literatura
Molina-Pérez, R. & Larramendi, A. (2020) "Dinosaur Facts and Figures: The Sauropods and Other Sauropodomorphs" wyd. Princeton University Press.
Moore, A. J., Barrett, P. M., Upchurch, P., Liao, C. C., Ye, Y., Hao, B., & Xu, X. (2023). "Re-assessment of the Late Jurassic eusauropod Mamenchisaurus sinocanadorum Russell and Zheng, 1993, and the evolution of exceptionally long necks in mamenchisaurids". Journal of Systematic Palaeontology, 21(1), 2171818. [doi:10.1080/14772019.2023.2171818]
Wu, W., Zhou, C., Wings, O., Toru, S., Dong, Z. (2013). A new gigantic sauropod dinosaur from the Middle Jurassic of Shanshan, Xinjiang. Global Geology, t. 32, nr 3, str. 437–446. doi:10.3969/j.issn.1004-5589.2013.03.002.
Zhang, X. Q., Li, D. Q., Xie, Y., & You, H. L. (2020). "Redescription of the cervical vertebrae of the mamenchisaurid sauropod Xinjiangtitan shanshanesis Wu et al. 2013". Historical Biology, 32(6), 803-822. doi:
Zhang, X. Q., Li, N., Xie, Y., Li, D. Q., & You, H. L. (2022). "Redescription of the dorsal vertebrae of the mamenchisaurid sauropod Xinjiangtitan shanshanesis Wu et al. 2013". Historical Biology, doi:10.1080/08912963.2022.2147428.