Xinjiangtitan: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Dinozaury.com
Skocz do: nawigacja, szukaj
m (Zhang i in., 2022)
(uzupełnienia)
 
(Nie pokazano 3 wersji utworzonych przez 2 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
 
{{DISPLAYTITLE:''Xinjiangtitan''}}
 
{{DISPLAYTITLE:''Xinjiangtitan''}}
<small>
+
{{Opis
{| class="wikitable" style="background-color:CornSilk"
+
|Autor                 = [[Mateusz Tałanda]]
| Autor:
+
|Korekta                = [[Kamil Kamiński]], [[Paweł Konarzewski]]
| Korekta:
+
|nazwa                  = ''Xinjiangtitan'' (sinciangtytan)
|-
+
|długość                = 27-32 m
| [[Mateusz Tałanda]]
+
|wysokość              =
| [[Kamil Kamiński]]
+
|masa                  = ok. 25 t
|}
+
|dieta                  = roślinożerny
</small>
+
|miejsce                = [[Chiny]] - region autonomiczny Sinciang
 
+
<small>([[formacja]] [[Qigu]])</small>
----
+
|czas                  = {{Występowanie|166|163}}
 
+
166-163 [[Ma]]<br>
{| class="wikitable" style="text-align:left" align="left"
+
<small>[[środkowa jura]] ([[kelowej]])</small>
! colspan=2 | ''Xinjiangtitan'' (sinciangtytan)
+
|systematyka            =
|-
+
[[Dinosauria]]
! '''Długość''':
 
| 30-32 m
 
 
 
|-
 
! '''Masa''':
 
| ?
 
 
 
|-
 
! '''[[Lokacje|Miejsce występowania]]''':
 
| [[Chiny]] - region autonomiczny Sinciang,
 
  
<small>([[formacja]] [[Qigu]])
+
[[Saurischia]]
|-
 
! '''[[Czas|Czas występowania]]'''
 
| 163-166 [[Ma]]
 
 
 
<small>środkowa [[jura]] ([[kelowej]])</small>
 
|-
 
! '''Systematyka'''
 
| [[Dinosauria]]
 
  
 
[[Sauropodomorpha]]
 
[[Sauropodomorpha]]
Linia 41: Linia 23:
  
 
[[Mamenchisauridae]]
 
[[Mamenchisauridae]]
|-
+
|grafika                = Xinjiangtitan shanshanesis Skeletal.png
| colspan=2 |[[Plik:Xinjiangtitan (adjusted).jpg|400px|]]
+
|podpis                = Rekonstrukcja szkieletu ''Xinjiangtitan''. Na biało odnalezione elementy. Autor: Gunnar Bivens. [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Xinjiangtitan_shanshanesis_Skeletal.png]
<small>Rekonstrukcja sinciangtytana. Autor: [http://en.wikipedia.org/wiki/File:Xinjiangtitan_(adjusted).jpg Danny Cicchetti].</small>
+
|PorównanieGrupa        =  
|-
+
|PorównanieDługość      =
! colspan=2 | Mapa znalezisk:
+
|mapa                  = <display_points type="terrain" zoom=2>
|-
+
42°57′47′′N, 90°34′26′′E~ miejsce znalezienia sinciangtytana
| colspan=2 |
 
<display_points type="terrain" zoom=3>
 
90°34'26''E, 42°57'47'' N~miejsce znalezienia sinciangtytana
 
 
</display_points>
 
</display_points>
|}
+
}}
 +
== Wstęp ==
 +
'''''Xinjiangtitan shanshanesis'' (sinciangtytan)''' to [[jura]]jski [[Sauropoda|zauropod]] blisko spokrewniony z [[Mamenchisaurus|mamenchizaurem]], który również został znaleziony na terenie [[Chiny|Chin]].
 +
 
 +
== Materiał kopalny==
 +
[[Holotyp]] (SSV12001) obejmuje fragmentaryczną czaszkę, 18 kręgów szyjnych, 12 prawie kompletnych kręgów grzbietowych, 5 artykułowanych kręgów krzyżowych, 39 kręgów ogonowych, częściowe szyjne i grzbietowe żebra, 18 szewronów, lewą kość biodrową, obydwie kości łonowe i kulszowe, lewą kość udową, piszczelową, strzałkową, lewą kość skokową i fragmentaryczną kość lewej stopy. [[Holotyp|Okaz typowy]] znajduje się w Muzeum Geologicznym w Shanshan (Zhang i in., 2020).
  
== Wstęp ==
+
==Budowa i rozmiary==
'''''Xinjiangtitan shanshanesis'' (sinciangtytan)''' to [[jura]]jski [[Sauropoda|zauropod]] blisko spokrewniony z [[Mamenchisaurus|mamenchizaurem]], który również został znaleziony na terenie [[Chiny|Chin]]. Jego nazwa pochodzi od regionu autonomicznego Sinciang i powiatu Shanshan, gdzie został znaleziony. Oznacza dosłownie "sinciangowego tytana z Shanshan".
+
''Xinjiangtitan'' charakteryzował się bardzo długą szyją stanowiącą ok. 55% długości całego ciała, dzięki czemu mógł sięgać do niedostępnego pokarmu dla współczesnych mu roślinożerców (Wu i in., 2013).  
  
== Materiał kopalny ==
+
Długość całego zwierzęcia szacuje się na około 30-32 metry (Wu i in., 2013). Molina-Pérez i Larramendi (2020) przedstawili nieco mniejsze wyliczenia: 27 m długości przy masie 25 t. Wysokość sinciangtytana mogła sięgać aż 17 m.
[[Holotyp]] (SSV12001) obejmuje kompletny szkielet osiowy, obręcz barkową, miednicę i kończynę tylną (Zhang i in., 2022). Długość całego zwierzęcia szacuje się na około 30-32 metry.
 
  
 
== Klasyfikacja ==
 
== Klasyfikacja ==
Badacze zaliczyli sinciangtytana do [[Mamenchisauridae]]. Do tej grupy, oprócz [[Mamenchisaurus|mamenchizaura]], należały prawdopodobnie [[Yuanmousaurus|juanmouzaur]], [[Chuanjiesaurus|chuanjiezaur]], [[Eomamenchisaurus|eomamenchizaur]] oraz [[Huangshanlong|huangszanlong]]. Przynależność do Mamenchisauridae potwierdziła analiza Zhanga i współpracowników (2022), wykazując bliskie pokrewieństwo sinciangtytana z ''Mamenchisaurus'' i ''Hudiesaurus''.  
+
Badacze zaliczyli sinciangtytana do [[Mamenchisauridae]]. Do tej grupy, oprócz [[Mamenchisaurus|mamenchizaura]], należały prawdopodobnie [[Yuanmousaurus|juanmouzaur]], [[Chuanjiesaurus|chuanjiezaur]], [[Eomamenchisaurus|eomamenchizaur]] oraz [[Huangshanlong|huangszanlong]]. Przynależność do [[Mamenchisauridae]] potwierdziła analiza Zhanga i współpracowników (2022), wykazując bliskie pokrewieństwo sinciangtytana z ''[[Mamenchisaurus]]'' i ''[[Hudiesaurus]]''. Według Moore'a i in. (2023) najbliższym kuzynem omawianego zauropoda jest gatunek ''[[Mamenchisaurus#M. sinocanadorum|M. sinocanadorum]]''.
 +
 
 +
==Etymologia==
 +
Pełna nazwa zauropoda pochodzi od regionu autonomicznego Sinciang i powiatu Shanshan, gdzie został znaleziony. Oznacza dosłownie "sinciangowego tytana z Shanshan".
  
 
== Spis gatunków ==
 
== Spis gatunków ==
 
{| class="wikitable"
 
{| class="wikitable"
! ''Xinjiangtitan''
+
|{{V| ''Xinjiangtitan''}}
 
| {{Kpt|[[Wu Wen-hao|Wu]], [[Zhou Chang-Fu|Zhou]], [[Oliver Wings|Wings]], [[Toru Sekiya|Toru]]}} i {{Kpt|[[Dong Zhi-ming|Dong]]}}, [[2013]]
 
| {{Kpt|[[Wu Wen-hao|Wu]], [[Zhou Chang-Fu|Zhou]], [[Oliver Wings|Wings]], [[Toru Sekiya|Toru]]}} i {{Kpt|[[Dong Zhi-ming|Dong]]}}, [[2013]]
 
|-
 
|-
! ''H. shanshanesis''
+
|{{V| ''X. shanshanesis''}}
 
| {{Kpt|Wu, Zhou, Wings, Toru}} i {{Kpt|Dong}}, 2013
 
| {{Kpt|Wu, Zhou, Wings, Toru}} i {{Kpt|Dong}}, 2013
 
|}
 
|}
  
 
== Literatura ==
 
== Literatura ==
<small>
+
<small>Molina-Pérez, R. & Larramendi, A. (2020) "Dinosaur Facts and Figures: The Sauropods and Other Sauropodomorphs" wyd. Princeton University Press.
 +
 
 +
Moore, A. J., Barrett, P. M., Upchurch, P., Liao, C. C., Ye, Y., Hao, B., & Xu, X. (2023). "Re-assessment of the Late Jurassic eusauropod ''Mamenchisaurus sinocanadorum'' Russell and Zheng, 1993, and the evolution of exceptionally long necks in mamenchisaurids". Journal of Systematic Palaeontology, 21(1), 2171818. [doi:10.1080/14772019.2023.2171818]
 +
 
 
Wu, W., Zhou, C., Wings, O., Toru, S., Dong, Z. (2013). A new gigantic sauropod dinosaur from the Middle Jurassic of Shanshan, Xinjiang. Global Geology, t. 32, nr 3, str. 437–446. [[doi:10.3969/j.issn.1004-5589.2013.03.002]].
 
Wu, W., Zhou, C., Wings, O., Toru, S., Dong, Z. (2013). A new gigantic sauropod dinosaur from the Middle Jurassic of Shanshan, Xinjiang. Global Geology, t. 32, nr 3, str. 437–446. [[doi:10.3969/j.issn.1004-5589.2013.03.002]].
  
Zhang, X.-Q., Li, N., Xie, Y., Li, D.-Q. & You, H.-L. (2022). Redescription of the dorsal vertebrae of the mamenchisaurid sauropod ''Xinjiangtitan shanshanesis'' Wu et al. 2013. Historical Biology, [[DOI: 10.1080/08912963.2022.2147428]].
+
Zhang, X. Q., Li, D. Q., Xie, Y., & You, H. L. (2020). "Redescription of the cervical vertebrae of the mamenchisaurid sauropod ''Xinjiangtitan shanshanesis'' Wu et al. 2013". Historical Biology, 32(6), 803-822. [[doi:]]
 +
 
 +
Zhang, X. Q., Li, N., Xie, Y., Li, D. Q., & You, H. L. (2022). "Redescription of the dorsal vertebrae of the mamenchisaurid sauropod ''Xinjiangtitan shanshanesis'' Wu et al. 2013". Historical Biology, [[doi:10.1080/08912963.2022.2147428]].
  
 
</small>
 
</small>

Aktualna wersja na dzień 20:41, 17 mar 2023

Autor: Mateusz Tałanda
Korekta: Kamil Kamiński, Paweł Konarzewski


Xinjiangtitan (sinciangtytan)
Długość 27-32 m
Masa ok. 25 t
Dieta roślinożerny
Miejsce Chiny - region autonomiczny Sinciang

(formacja Qigu)

Czas
252 201 145
66

166-163 Ma
środkowa jura (kelowej)

Systematyka Dinosauria

Saurischia

Sauropodomorpha

Sauropoda

Mamenchisauridae

Xinjiangtitan shanshanesis Skeletal.png
Rekonstrukcja szkieletu Xinjiangtitan. Na biało odnalezione elementy. Autor: Gunnar Bivens. [1]
Mapa znalezisk
Wczytywanie mapy…

Wstęp

Xinjiangtitan shanshanesis (sinciangtytan) to jurajski zauropod blisko spokrewniony z mamenchizaurem, który również został znaleziony na terenie Chin.

Materiał kopalny

Holotyp (SSV12001) obejmuje fragmentaryczną czaszkę, 18 kręgów szyjnych, 12 prawie kompletnych kręgów grzbietowych, 5 artykułowanych kręgów krzyżowych, 39 kręgów ogonowych, częściowe szyjne i grzbietowe żebra, 18 szewronów, lewą kość biodrową, obydwie kości łonowe i kulszowe, lewą kość udową, piszczelową, strzałkową, lewą kość skokową i fragmentaryczną kość lewej stopy. Okaz typowy znajduje się w Muzeum Geologicznym w Shanshan (Zhang i in., 2020).

Budowa i rozmiary

Xinjiangtitan charakteryzował się bardzo długą szyją stanowiącą ok. 55% długości całego ciała, dzięki czemu mógł sięgać do niedostępnego pokarmu dla współczesnych mu roślinożerców (Wu i in., 2013).

Długość całego zwierzęcia szacuje się na około 30-32 metry (Wu i in., 2013). Molina-Pérez i Larramendi (2020) przedstawili nieco mniejsze wyliczenia: 27 m długości przy masie 25 t. Wysokość sinciangtytana mogła sięgać aż 17 m.

Klasyfikacja

Badacze zaliczyli sinciangtytana do Mamenchisauridae. Do tej grupy, oprócz mamenchizaura, należały prawdopodobnie juanmouzaur, chuanjiezaur, eomamenchizaur oraz huangszanlong. Przynależność do Mamenchisauridae potwierdziła analiza Zhanga i współpracowników (2022), wykazując bliskie pokrewieństwo sinciangtytana z Mamenchisaurus i Hudiesaurus. Według Moore'a i in. (2023) najbliższym kuzynem omawianego zauropoda jest gatunek M. sinocanadorum.

Etymologia

Pełna nazwa zauropoda pochodzi od regionu autonomicznego Sinciang i powiatu Shanshan, gdzie został znaleziony. Oznacza dosłownie "sinciangowego tytana z Shanshan".

Spis gatunków

Xinjiangtitan Wu, Zhou, Wings, Toru i Dong, 2013
X. shanshanesis Wu, Zhou, Wings, Toru i Dong, 2013

Literatura

Molina-Pérez, R. & Larramendi, A. (2020) "Dinosaur Facts and Figures: The Sauropods and Other Sauropodomorphs" wyd. Princeton University Press.

Moore, A. J., Barrett, P. M., Upchurch, P., Liao, C. C., Ye, Y., Hao, B., & Xu, X. (2023). "Re-assessment of the Late Jurassic eusauropod Mamenchisaurus sinocanadorum Russell and Zheng, 1993, and the evolution of exceptionally long necks in mamenchisaurids". Journal of Systematic Palaeontology, 21(1), 2171818. [doi:10.1080/14772019.2023.2171818]

Wu, W., Zhou, C., Wings, O., Toru, S., Dong, Z. (2013). A new gigantic sauropod dinosaur from the Middle Jurassic of Shanshan, Xinjiang. Global Geology, t. 32, nr 3, str. 437–446. doi:10.3969/j.issn.1004-5589.2013.03.002.

Zhang, X. Q., Li, D. Q., Xie, Y., & You, H. L. (2020). "Redescription of the cervical vertebrae of the mamenchisaurid sauropod Xinjiangtitan shanshanesis Wu et al. 2013". Historical Biology, 32(6), 803-822. doi:

Zhang, X. Q., Li, N., Xie, Y., Li, D. Q., & You, H. L. (2022). "Redescription of the dorsal vertebrae of the mamenchisaurid sauropod Xinjiangtitan shanshanesis Wu et al. 2013". Historical Biology, doi:10.1080/08912963.2022.2147428.