Uteodon: Różnice pomiędzy wersjami
m |
|||
(Nie pokazano 17 wersji utworzonych przez 5 użytkowników) | |||
Linia 1: | Linia 1: | ||
+ | {{DISPLAYTITLE:''Uteodon''}} | ||
<small> | <small> | ||
{| class="wikitable" style="background-color:CornSilk" | {| class="wikitable" style="background-color:CornSilk" | ||
Linia 5: | Linia 6: | ||
|- | |- | ||
| [[Marcin Szermański]] | | [[Marcin Szermański]] | ||
− | | [[Jakub | + | | [[Jakub Starzyński]] |
+ | [[Łukasz Czepiński]] | ||
|} | |} | ||
</small> | </small> | ||
Linia 23: | Linia 25: | ||
|- | |- | ||
! '''[[Lokacje|Miejsce występowania]]''': | ! '''[[Lokacje|Miejsce występowania]]''': | ||
− | | [[ | + | | [[USA]] - stan Utah |
− | [[ | + | <small>([[formacja]] [[Morrison]])</small> |
|- | |- | ||
! '''[[Czas|Czas występowania]]''' | ! '''[[Czas|Czas występowania]]''' | ||
− | | 150,8- | + | | 150,8-147 Ma |
− | późna [[jura]] ([[tyton]]) | + | <small>późna [[jura]] ([[tyton]])</small> |
|- | |- | ||
! '''Systematyka''' | ! '''Systematyka''' | ||
Linia 51: | Linia 53: | ||
[[Styracosterna]] | [[Styracosterna]] | ||
|- | |- | ||
− | | colspan=2 |[[Plik: | + | | colspan=2 |[[Plik:Camptosaurus_aphanoecetes_-_IMG_0673.jpg|400px]] |
+ | <small> Autor: "Daderot" [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Camptosaurus_aphanoecetes_-_IMG_0673.jpg]</small> | ||
|} | |} | ||
− | == | + | ==Wstęp== |
− | ''Uteodon'' to rodzaj bazalnego iguanodonta, żyjącego w późnej jurze na terenie stanu | + | ''Uteodon'' to [[rodzaj]] bazalnego iguanodonta, żyjącego w późnej jurze na terenie stanu Utah w Stanach Zjednoczonych. |
+ | Jego szczątki pochodzą ze słynnej formacji Morrison, znanej przede wszystkim z wielu odkrytych w jej pokładach skamieniałości późnojurajskich zauropodów, takich jak ''[[Apatosaurus]]'' czy ''[[Camarasaurus]]''. Uteodont z pewnością musiał obawiać się teropodów koegzystujących z nim na tych terenach: ''[[Marshosaurus]]'' i ''[[Stokesosaurus]]''. | ||
==Materiał kopalny== | ==Materiał kopalny== | ||
− | [[Holotyp]] CM 11337 to niekompletny, | + | [[Holotyp]] CM 11337 to niekompletny, [[szkielet artykułowany|artykułowany]] szkielet zawierający: kręgi szyjne (8), kręgi grzbietowe (16), kręgi krzyżowe (4) i ogonowe (14), obie łopatki, lewa kość kruczą, obie ramienne, lewą promieniową, łokciową, śródręcza i dłoni, kompletną miednicę (obie biodrowe, łonowe i kulszowe), obie kości udowe i piszczelowe, kompletną i częściową strzałkę, żebra szyjne (6) i piersiowe (31) i skostniałe ścięgno. |
− | [[Paratyp]] CM 15780 – prawa k. udowa, piszczelowa, strzałkowa, skokowa, śródstopia; CM 41689 – prawa(?) niekompletna płyta mostkowa; CM 79050 – lewa k. łonowa i kulszowa; DINO 556 – prawa k. zębowa; DINO 1030 – lewe | + | [[Paratyp]] CM 15780 – prawa k. udowa, piszczelowa, strzałkowa, skokowa, śródstopia; CM 41689 – prawa(?) niekompletna płyta mostkowa; CM 79050 – lewa k. łonowa i kulszowa; DINO 556 – prawa k. zębowa; DINO 1030 – lewe artykułowane k. krucza i łopatka; DINO 1032 – prawa łopatka. |
− | Materiał przypisany: CM21707 – lewa k. piszczelowa; CM 21723 – prawa kość udowa; CM 21724 – lewa częściowa k. udowa; CM 21725 – dwie k. śródstopia, CM 21778 – dystalny koniec k. kulszowej; DINO 499 – częściowa żuchwa z kilkoma/kilkunastoma zębami; DINO 1021 – niekompletna prawa k. łonowa; DINO 1091 – lewa k. udowa; DINO 2457 – lewa k. śródstopia III, DINO 2461 – lewa k. śródstopia II; DINO 2558 – prawa k. piszczelowa i prawa k. piszczelowa (może należeć do Camptosaurus). | + | Materiał przypisany: CM21707 – lewa k. piszczelowa; CM 21723 – prawa kość udowa; CM 21724 – lewa częściowa k. udowa; CM 21725 – dwie k. śródstopia, CM 21778 – dystalny koniec k. kulszowej; DINO 499 – częściowa żuchwa z kilkoma/kilkunastoma zębami; DINO 1021 – niekompletna prawa k. łonowa; DINO 1091 – lewa k. udowa; DINO 2457 – lewa k. śródstopia III, DINO 2461 – lewa k. śródstopia II; DINO 2558 – prawa k. piszczelowa i prawa k. piszczelowa (może należeć do ''[[Camptosaurus]]''). |
− | == | + | ==Taksonomia== |
− | Uteodont został pierwotnie opisany jako kolejny gatunek kamptozaura - ''[[Camptosaurus]] aphanoecetes'' przez | + | Uteodont został pierwotnie opisany jako kolejny [[gatunek]] kamptozaura - ''[[Camptosaurus]] aphanoecetes'' przez [[Carpenter]]a i Wilson w [[2008]] roku. Jednak dokładniejsze badania [[McDonald]]a wykazały, że dinozaur ten wykazuje inne cechy niż ''[[Camptosaurus]]'', więc należy przydzielić go do innego, nowego rodzaju. [[McDonald]] dokonał tego formalnie w [[2011]] roku. W 2015 roku Carpenter i Lamanna wykazali, że uteodont nie różni się od kamptozaura na poziomie rodzajowym, stąd przywrócili gatunek ''Camptosaurus aphanoecetes''. Również Sánchez-Fenollosa i współpracownicy (2023) zsynonimizowali ''Uteodon'' z ''Camptosaurus''. |
==Etymologia== | ==Etymologia== | ||
− | Nazwa | + | Nazwa [[rodzaj]]owa ''Uteodon'' składa się z dwóch wyrazów: ''Ute'' to nazwa rdzennych Amerykanów mieszkających w północno-wschodniej części stanu Utah (dzisiejsze hrabstwo Uintah) w pobliżu [[Dinosaur National Monument]] – amerykańskiego pomnika narodowego. ''Odon'' z kolei znaczy z greckiego "ząb", a więc nazwę tę można przetłumaczyć na "ząb z Ute". Epitet gatunkowy ''aphanoecetes'' to zbitka gr. ''aphanoe'' (ukryty) i gr. ''cetes'' (mieszkać). |
==Spis gatunków== | ==Spis gatunków== | ||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
| ''Uteodon'' | | ''Uteodon'' | ||
− | | [[McDonald]], [[2011]] | + | | {{Kpt|[[McDonald]], [[2011]]}} |
+ | | = '''''[[Camptosaurus]]''''' | ||
+ | | {{Kpt|[[Othniel Marsh|Marsh]]}}, [[1885]] | ||
|- | |- | ||
| ''U. aphanoecetes'' | | ''U. aphanoecetes'' | ||
− | | ([[Carpenter]] | + | | {{Kpt|([[Carpenter]] & [[Yvonne Wilson|Wilson]], [[2008]]) [[McDonald]], [[2011]]}} |
− | + | | = '''''[[Camptosaurus]] aphanoecetes''''' | |
− | | = ''Camptosaurus aphanoecetes'' | + | | {{Kpt|[[Carpenter]] & [[Yvonne Wilson|Wilson]], [[2008]]}} |
− | | [[Carpenter]] | ||
|} | |} | ||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
<small> | <small> | ||
− | McDonald A.T. | + | [http://dx.doi.org/10.2992/007.083.0201 Carpenter, K., & Lamanna, M.C., 2015. The Braincase Assigned to the Ornithopod Dinosaur ''Uteodon'' McDonald, 2011, Reassigned to ''Dryosaurus'' Marsh, 1894: Implications for Iguanodontian Morphology and Taxonomy. ''Annals of Carnegie Museum'' 83(2): 149-165] |
+ | |||
+ | McDonald A.T., 2011. The taxonomy of species assigned to ''Camptosaurus'' (Dinosauria: Ornithopoda). ''Zootaxa'', 2783, nr 52–68. | ||
+ | |||
+ | Sánchez-Fenollosa, Sergio; Verdú, Francisco; Cobos, Alberto. "The largest ornithopod (Dinosauria: Ornithischia) from the Upper Jurassic of Europe sheds light on the evolutionary history of basal ankylopollexians". Zoological Journal of the Linnean Society. [[https://doi.org/10.1093%2Fzoolinnean%2Fzlad076]] | ||
</small> | </small> | ||
Linia 90: | Linia 99: | ||
[[Kategoria:Ornithischia]] | [[Kategoria:Ornithischia]] | ||
[[Kategoria:Ornithopoda]] | [[Kategoria:Ornithopoda]] | ||
+ | [[Kategoria:Iguanodontia]] | ||
+ | [[Kategoria:Iguanodontia bazalne]] | ||
[[Kategoria:Ameryka Północna]] | [[Kategoria:Ameryka Północna]] | ||
[[Kategoria:USA]] | [[Kategoria:USA]] |
Aktualna wersja na dzień 21:28, 18 lip 2023
Autor: | Korekta: |
Marcin Szermański | Jakub Starzyński |
Uteodon (uteodont) | |
---|---|
Długość: | ? m |
Masa: | ? t |
Miejsce występowania: | USA - stan Utah |
Czas występowania | 150,8-147 Ma |
Systematyka | Dinosauria |
Autor: "Daderot" [1] |
Wstęp
Uteodon to rodzaj bazalnego iguanodonta, żyjącego w późnej jurze na terenie stanu Utah w Stanach Zjednoczonych. Jego szczątki pochodzą ze słynnej formacji Morrison, znanej przede wszystkim z wielu odkrytych w jej pokładach skamieniałości późnojurajskich zauropodów, takich jak Apatosaurus czy Camarasaurus. Uteodont z pewnością musiał obawiać się teropodów koegzystujących z nim na tych terenach: Marshosaurus i Stokesosaurus.
Materiał kopalny
Holotyp CM 11337 to niekompletny, artykułowany szkielet zawierający: kręgi szyjne (8), kręgi grzbietowe (16), kręgi krzyżowe (4) i ogonowe (14), obie łopatki, lewa kość kruczą, obie ramienne, lewą promieniową, łokciową, śródręcza i dłoni, kompletną miednicę (obie biodrowe, łonowe i kulszowe), obie kości udowe i piszczelowe, kompletną i częściową strzałkę, żebra szyjne (6) i piersiowe (31) i skostniałe ścięgno.
Paratyp CM 15780 – prawa k. udowa, piszczelowa, strzałkowa, skokowa, śródstopia; CM 41689 – prawa(?) niekompletna płyta mostkowa; CM 79050 – lewa k. łonowa i kulszowa; DINO 556 – prawa k. zębowa; DINO 1030 – lewe artykułowane k. krucza i łopatka; DINO 1032 – prawa łopatka.
Materiał przypisany: CM21707 – lewa k. piszczelowa; CM 21723 – prawa kość udowa; CM 21724 – lewa częściowa k. udowa; CM 21725 – dwie k. śródstopia, CM 21778 – dystalny koniec k. kulszowej; DINO 499 – częściowa żuchwa z kilkoma/kilkunastoma zębami; DINO 1021 – niekompletna prawa k. łonowa; DINO 1091 – lewa k. udowa; DINO 2457 – lewa k. śródstopia III, DINO 2461 – lewa k. śródstopia II; DINO 2558 – prawa k. piszczelowa i prawa k. piszczelowa (może należeć do Camptosaurus).
Taksonomia
Uteodont został pierwotnie opisany jako kolejny gatunek kamptozaura - Camptosaurus aphanoecetes przez Carpentera i Wilson w 2008 roku. Jednak dokładniejsze badania McDonalda wykazały, że dinozaur ten wykazuje inne cechy niż Camptosaurus, więc należy przydzielić go do innego, nowego rodzaju. McDonald dokonał tego formalnie w 2011 roku. W 2015 roku Carpenter i Lamanna wykazali, że uteodont nie różni się od kamptozaura na poziomie rodzajowym, stąd przywrócili gatunek Camptosaurus aphanoecetes. Również Sánchez-Fenollosa i współpracownicy (2023) zsynonimizowali Uteodon z Camptosaurus.
Etymologia
Nazwa rodzajowa Uteodon składa się z dwóch wyrazów: Ute to nazwa rdzennych Amerykanów mieszkających w północno-wschodniej części stanu Utah (dzisiejsze hrabstwo Uintah) w pobliżu Dinosaur National Monument – amerykańskiego pomnika narodowego. Odon z kolei znaczy z greckiego "ząb", a więc nazwę tę można przetłumaczyć na "ząb z Ute". Epitet gatunkowy aphanoecetes to zbitka gr. aphanoe (ukryty) i gr. cetes (mieszkać).
Spis gatunków
Uteodon | McDonald, 2011 | = Camptosaurus | Marsh, 1885 |
U. aphanoecetes | (Carpenter & Wilson, 2008) McDonald, 2011 | = Camptosaurus aphanoecetes | Carpenter & Wilson, 2008 |
Bibliografia
McDonald A.T., 2011. The taxonomy of species assigned to Camptosaurus (Dinosauria: Ornithopoda). Zootaxa, 2783, nr 52–68.
Sánchez-Fenollosa, Sergio; Verdú, Francisco; Cobos, Alberto. "The largest ornithopod (Dinosauria: Ornithischia) from the Upper Jurassic of Europe sheds light on the evolutionary history of basal ankylopollexians". Zoological Journal of the Linnean Society. [[2]]