Qiupalong: Różnice pomiędzy wersjami
(Utworzył nową stronę „<small> {| class="wikitable" style="background-color:CornSilk" | Autor: | Korekta: |- | Jakub Starzyński | Marcin Szermański Tomasz Skawiński |} </small>...”) |
m (→Materiał kopalny) |
||
(Nie pokazano 6 wersji utworzonych przez 3 użytkowników) | |||
Linia 1: | Linia 1: | ||
− | + | {{DISPLAYTITLE:''Qiupalong''}} | |
− | { | + | {{Opis |
− | | Autor | + | |Autor = [[Jakub Starzyński]] |
− | + | |Korekta = [[Marcin Szermański]], [[Maciej Ziegler]], [[Tomasz Skawiński]], [[Paweł Konarzewski]] | |
− | + | |nazwa = ''Qiupalong'' | |
− | + | |długość = ok. 2,9 m <ref name="Molina-Larramendi">Molina-Pérez, R. & Larramendi, A. (2019). "Dinosaur Facts and Figures: The Theropods and Other Dinosauriformes". wyd. Princeton University Press. </ref> | |
− | | [[Marcin Szermański]] | + | |wysokość = 1 m (w biodrach) <ref name="Molina-Larramendi"></ref> |
− | [[Tomasz Skawiński]] | + | |masa = 63 kg <ref name="Molina-Larramendi"></ref> |
− | | | + | |dieta = roślinożerny |
− | + | |miejsce = [[Chiny]] - Henan | |
− | + | <small>([[formacja]] [[Qiupa]])</small> | |
− | + | ||
− | + | <hr> | |
− | |||
− | |||
− | |||
− | |- | ||
− | |||
− | | | ||
− | |- | ||
− | |||
− | |||
− | + | [[Kanada]] - Alberta | |
− | |||
− | |||
− | |||
− | <small> | + | <small>([[formacja]] [[Dinosaur Park]])</small> |
− | | | + | |czas = {{Występowanie|76.5|66}} |
− | + | ok. 76,5-66 [[Ma]]<br> | |
− | + | <small>[[późna kreda]] ([[kampan]]-[[mastrycht]])</small> | |
+ | |systematyka = | ||
+ | [[Dinosauria]] | ||
[[Saurischia]] | [[Saurischia]] | ||
Linia 43: | Linia 33: | ||
[[Ornithomimidae]] | [[Ornithomimidae]] | ||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
+ | |grafika =Qiupalong Restoration.png | ||
+ | |podpis = Rekonstrukcja przyżyciowa ''Qiupalong''. Autor: PaleoNeolitic [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Qiupalong_Restoration.png] | ||
+ | |PorównanieGrupa = | ||
+ | |PorównanieDługość = | ||
+ | |mapa = | ||
+ | }} | ||
==Wstęp== | ==Wstęp== | ||
− | ''Qiupalong'' jest pierwszym | + | ''Qiupalong'' jest pierwszym opisanym azjatyckim przedstawicielem [[ornitomimid]]ów, którego skamieniałości odkryto poza obszarem pustyni Gobi; ponadto ze wszystkich znanych azjatyckich przedstawicieli [[Ornithomimidae]] to właśnie jego szczątki odkryto najdalej na południe. Był zapewne niedużym dinozaurem. Gatunek typowy koegzystował na tych terenach m.in. z ''[[Tarbosaurus]]'' i ''[[Luanchuanraptor]]''. McFeeters i in. (2017) sądzą, że rodzaj ''Qiupalong'' powstał w Ameryce Północnej, a następnie wyemigrował do Azji. Hipotezę o pochodzeniu północnoamerykańskim potwierdzają analizy filogenetyczne. |
==Materiał kopalny== | ==Materiał kopalny== | ||
− | [[Holotyp]] składa się z kości biodrowej, | + | [[Plik:Qiupalong holotype Henan Geological Museum.jpg|thumb|[[Holotyp|Okaz typowy]] ''Q. henanensis''. Fot. Gary Todd [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Qiupalong_holotype_Henan_Geological_Museum.jpg].]] |
+ | [[Holotyp]] składa się z kości biodrowej, łonowych, niekompletnych kulszowych oraz kości prawej kończyny tylnej (kość piszczelowa, k. śródstopia i palców) (HGM 41HIII-0106). Są to szczątki dwóch osobników - większego i mniejszego. | ||
+ | |||
+ | McFeeters i współautorzy (2017) opisali następujące szczątki nieznanego gatunku ''Qiupalong'' z kanadyjskiej [[formacja|formacji]] [[Dinosaur Park]]: | ||
+ | * CMN 8902 - kręgi szyjne, grzbietowe i ogonowe, żebra, k. łopatkowo-krucza, proksymalna część k. ramiennej, k. łokciowa, k. biodrowa, niekompletne k. łonowe i proksymala część k. udowej | ||
+ | * UALVP 53595 - k. skokowo-piętowa | ||
+ | * UALVP 52861 - ? pazur ze stopy | ||
==Systematyka== | ==Systematyka== | ||
− | Ten ornitomimozaur należał do [[Ornithomimidae]]. Z przeprowadzonej przez autorów jego opisu analizy kladystycznej wynika, że najbliższymi znanymi krewnymi ''Q. henanensis'' nie były azjatyckie ornitomimozaury, lecz był [[takson]]em siostrzanym do [[klad]]u tworzonego przez północnoamerykańskie [[rodzaj]]e ''[[Ornithomimus]]'' i ''[[Struthiomimus]]'', które tworzą z kolei [[takson]] | + | Ten ornitomimozaur należał do [[Ornithomimidae]]. Z przeprowadzonej przez autorów jego opisu analizy kladystycznej wynika, że najbliższymi znanymi krewnymi ''Q. henanensis'' nie były azjatyckie ornitomimozaury, lecz był [[takson]]em siostrzanym do [[klad]]u tworzonego przez północnoamerykańskie [[rodzaj]]e ''[[Ornithomimus]]'' i ''[[Struthiomimus]]'', które tworzą z kolei [[takson siostrzany]] dla azjatyckich [[rodzaj]]ów ''[[Gallimimus]]'' i ''[[Anserimimus]]''. Hattori i in. (2023) w swojej analizie wykazali, że najbliższymi kuzynami ''Qiupalong'' są: ''[[Sinornithomimus]]'', ''[[Rativates]]'', ''[[Struthiomimus]]'', ''[[Gallimimus]]'', ''[[Anserimimus]]'' oraz ''[[Ornithomimus]]''. |
==Etymologia== | ==Etymologia== | ||
− | Nazwa [[rodzaj]]owa ''Qiupalong'' pochodzi od połączenia chińskiego słowa ''long'' ("smok") z słowem "Qiupa" (nazwa formacji | + | Nazwa [[rodzaj]]owa ''Qiupalong'' pochodzi od połączenia chińskiego słowa ''long'' ("smok") z słowem "Qiupa" (miejsce oraz nazwa formacji), co znaczy "smok z Qiupa". Epitet gatunkowy ''henanensis'' pochodzi od prowincji Henan. |
==Spis gatunków== | ==Spis gatunków== | ||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
− | + | |{{V| ''Qiupalong''}} | |
− | | [[Xu]], [[Kobayashi]], [[Lü]], [[Lee]], [[Liu]], [[Tanaka]], [[Zhang]], [[Jia]] i [[Zhang]], [[2011]] | + | | {{Kpt|[[Xu Li|Xu]], [[Yoshitsugu Kobayashi|Kobayashi]], [[Lü Junchang|Lü]], [[Lee Yuongnam|Lee]], [[Liu Yongqing|Liu]], [[Kohei Tanaka|Tanaka]], [[Zhang Xingliao|Zhang]], [[Jia Songhai|Jia]]}} i {{Kpt|[[Zhang Jiming|Zhang]]}}, [[2011]] |
|- | |- | ||
− | + | |{{V| ''Q. henanensis''}} | |
− | | | + | | {{Kpt|Xu, Kobayashi, Lü, Lee, Liu, Tanaka, Zhang, Jia}} i {{Kpt|Zhang}}, 2011 |
|} | |} | ||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
− | <small> | + | <small>Hattori, S., Shibata, M., Kawabe, S., Imai, T., Nishi, H. & Azuma, Y. (2023). "New theropod dinosaur from the Lower Cretaceous of Japan provides critical implications for the early evolution of ornithomimosaurs". Scientific Reports. 13. 13842. [[doi:10.1038/s41598-023-40804-3]] |
− | |||
− | + | McFeeters, B., Ryan, M. J., Schröder-Adams, C., & Currie, P. J. (2017). "First North American occurrences of ''Qiupalong'' (Theropoda: Ornithomimidae) and the palaeobiogeography of derived ornithomimids". Facets, 2(1), 355-373.[[doi:10.1139/facets-2016-0074]] | |
− | + | Xu, L., Kobayashi, Y., Lü, J., Lee, Y.-N., Liu, Y., Tanaka, K., Zhang, X., Jia, S. & Zhang, J. (2011) "A new ornithomimid dinosaur with North American affinities from the Late Cretaceous Qiupa Formation in Henan Province of China" Cretaceous Research, 32(2), 213-222. [[doi:10.1016/j.cretres.2010.12.004]] | |
− | </small> | + | <references/></small> |
[[Kategoria:Dinosauria]] | [[Kategoria:Dinosauria]] | ||
Linia 85: | Linia 82: | ||
[[Kategoria:Ornithomimosauria]] | [[Kategoria:Ornithomimosauria]] | ||
[[Kategoria:Azja]] | [[Kategoria:Azja]] | ||
+ | [[Kategoria:Ameryka Północna]] | ||
[[Kategoria:Chiny]] | [[Kategoria:Chiny]] | ||
+ | [[Kategoria:Kanada]] | ||
[[Kategoria:Mezozoik]] | [[Kategoria:Mezozoik]] | ||
[[Kategoria:Kreda]] | [[Kategoria:Kreda]] | ||
[[Kategoria:Kampan]] | [[Kategoria:Kampan]] | ||
+ | [[Kategoria:Mastrycht]] |
Aktualna wersja na dzień 22:59, 2 lip 2024
Autor: | Jakub Starzyński |
Korekta: | Marcin Szermański, Maciej Ziegler, Tomasz Skawiński, Paweł Konarzewski |
Qiupalong | |
---|---|
Długość | ok. 2,9 m [1] |
Wysokość | 1 m (w biodrach) [1] |
Masa | 63 kg [1] |
Dieta | roślinożerny |
Miejsce | Chiny - Henan
Kanada - Alberta |
Czas |
ok. 76,5-66 Ma |
Systematyka | Dinosauria |
Rekonstrukcja przyżyciowa Qiupalong. Autor: PaleoNeolitic [2] |
Wstęp
Qiupalong jest pierwszym opisanym azjatyckim przedstawicielem ornitomimidów, którego skamieniałości odkryto poza obszarem pustyni Gobi; ponadto ze wszystkich znanych azjatyckich przedstawicieli Ornithomimidae to właśnie jego szczątki odkryto najdalej na południe. Był zapewne niedużym dinozaurem. Gatunek typowy koegzystował na tych terenach m.in. z Tarbosaurus i Luanchuanraptor. McFeeters i in. (2017) sądzą, że rodzaj Qiupalong powstał w Ameryce Północnej, a następnie wyemigrował do Azji. Hipotezę o pochodzeniu północnoamerykańskim potwierdzają analizy filogenetyczne.
Materiał kopalny
Holotyp składa się z kości biodrowej, łonowych, niekompletnych kulszowych oraz kości prawej kończyny tylnej (kość piszczelowa, k. śródstopia i palców) (HGM 41HIII-0106). Są to szczątki dwóch osobników - większego i mniejszego.
McFeeters i współautorzy (2017) opisali następujące szczątki nieznanego gatunku Qiupalong z kanadyjskiej formacji Dinosaur Park:
- CMN 8902 - kręgi szyjne, grzbietowe i ogonowe, żebra, k. łopatkowo-krucza, proksymalna część k. ramiennej, k. łokciowa, k. biodrowa, niekompletne k. łonowe i proksymala część k. udowej
- UALVP 53595 - k. skokowo-piętowa
- UALVP 52861 - ? pazur ze stopy
Systematyka
Ten ornitomimozaur należał do Ornithomimidae. Z przeprowadzonej przez autorów jego opisu analizy kladystycznej wynika, że najbliższymi znanymi krewnymi Q. henanensis nie były azjatyckie ornitomimozaury, lecz był taksonem siostrzanym do kladu tworzonego przez północnoamerykańskie rodzaje Ornithomimus i Struthiomimus, które tworzą z kolei takson siostrzany dla azjatyckich rodzajów Gallimimus i Anserimimus. Hattori i in. (2023) w swojej analizie wykazali, że najbliższymi kuzynami Qiupalong są: Sinornithomimus, Rativates, Struthiomimus, Gallimimus, Anserimimus oraz Ornithomimus.
Etymologia
Nazwa rodzajowa Qiupalong pochodzi od połączenia chińskiego słowa long ("smok") z słowem "Qiupa" (miejsce oraz nazwa formacji), co znaczy "smok z Qiupa". Epitet gatunkowy henanensis pochodzi od prowincji Henan.
Spis gatunków
Qiupalong | Xu, Kobayashi, Lü, Lee, Liu, Tanaka, Zhang, Jia i Zhang, 2011 |
Q. henanensis | Xu, Kobayashi, Lü, Lee, Liu, Tanaka, Zhang, Jia i Zhang, 2011 |
Bibliografia
Hattori, S., Shibata, M., Kawabe, S., Imai, T., Nishi, H. & Azuma, Y. (2023). "New theropod dinosaur from the Lower Cretaceous of Japan provides critical implications for the early evolution of ornithomimosaurs". Scientific Reports. 13. 13842. doi:10.1038/s41598-023-40804-3
McFeeters, B., Ryan, M. J., Schröder-Adams, C., & Currie, P. J. (2017). "First North American occurrences of Qiupalong (Theropoda: Ornithomimidae) and the palaeobiogeography of derived ornithomimids". Facets, 2(1), 355-373.doi:10.1139/facets-2016-0074
Xu, L., Kobayashi, Y., Lü, J., Lee, Y.-N., Liu, Y., Tanaka, K., Zhang, X., Jia, S. & Zhang, J. (2011) "A new ornithomimid dinosaur with North American affinities from the Late Cretaceous Qiupa Formation in Henan Province of China" Cretaceous Research, 32(2), 213-222. doi:10.1016/j.cretres.2010.12.004