Titanosaurus: Różnice pomiędzy wersjami
(→Spis gatunków) |
m |
||
| (Nie pokazano 17 wersji utworzonych przez 5 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| + | Do sprawdzenia. | ||
| + | |||
| + | {{DISPLAYTITLE:''Titanosaurus''}} | ||
<small> | <small> | ||
{| class="wikitable" style="background-color:CornSilk" | {| class="wikitable" style="background-color:CornSilk" | ||
| Linia 30: | Linia 33: | ||
(Pisdura, dystrykt Warora)* | (Pisdura, dystrykt Warora)* | ||
| − | <small>([[ | + | <small>(formacja [[Lameta]])*</small> |
|- | |- | ||
! '''[[Czas|Czas występowania]]''' | ! '''[[Czas|Czas występowania]]''' | ||
| − | | 70-65 Ma* | + | | 70-65 [[Ma]]* |
| − | <small> | + | <small>[[późna kreda]] ("środkowy" - późny [[mastrycht]])* |
| − | + | Gwiazdką* oznaczono [[gatunek typowy]] ''T. indicus''</small> | |
|- | |- | ||
! '''Systematyka''' | ! '''Systematyka''' | ||
| Linia 59: | Linia 62: | ||
[[Titanosauria]] | [[Titanosauria]] | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
|- | |- | ||
! colspan=2 | Mapa znalezisk ''T. indicus'': | ! colspan=2 | Mapa znalezisk ''T. indicus'': | ||
| Linia 67: | Linia 67: | ||
| colspan=2 | | | colspan=2 | | ||
<display_points type="terrain" zoom=4> | <display_points type="terrain" zoom=4> | ||
| − | Bara Simla, India | + | Bara Simla, India~formacja [[Lameta]], Bara Simla, Stan Himachal Pradesh, [[Indie]]|<small>''T. indicus'' - '''K20/315-6''' ([[holotyp]]) i materiał przypisany '''K20/318, K20/321 i K27/489'''.<br> |
| − | Silondi, India | + | Silondi, India~formacja [[Lameta]], Silondi, stan Madhya Pradesh, [[Indie]]|<small>''T. indicus'' - materiał przypisany '''K27/488'''. |
| − | Warora, Maharashtra, India | + | Warora, Maharashtra, India~formacja [[Lameta]], dystrykt Warora, stan Maharashtra, [[Indie]]|''T. indicus'' - materiał przypisany '''K27/502-4'''. |
</display_points> | </display_points> | ||
|- | |- | ||
| Linia 82: | Linia 82: | ||
Warora, Maharashtra, India|formacja [[Lameta]], dystrykt Warora, stan Maharashtra, [[Indie]]|''T. blanfordi'' - '''K27/501'''.<br> | Warora, Maharashtra, India|formacja [[Lameta]], dystrykt Warora, stan Maharashtra, [[Indie]]|''T. blanfordi'' - '''K27/501'''.<br> | ||
Gujarat, India|formacja [[Lameta]], stan Gudźarat, [[Indie]]|''T. rahioliensis'' - zęby. | Gujarat, India|formacja [[Lameta]], stan Gudźarat, [[Indie]]|''T. rahioliensis'' - zęby. | ||
| − | + | Madagascar|Maevarana, [[Madagaskar]]|''T. madagascariensis'' - kręgi ogonowe. | |
Peirópolis, Minas Gerais, Brasil|Peirópolis, stan Minas Gerais, [[Brazylia]]|''T.'' sp. - kręgi ogonowe. | Peirópolis, Minas Gerais, Brasil|Peirópolis, stan Minas Gerais, [[Brazylia]]|''T.'' sp. - kręgi ogonowe. | ||
Savannakhét, Laos|formacja [[Grès supérieurs]], prowincja Savannakhét, [[Laos]]|''T. falloti'' - kręgi ogonowe i kość ramienna. | Savannakhét, Laos|formacja [[Grès supérieurs]], prowincja Savannakhét, [[Laos]]|''T. falloti'' - kręgi ogonowe i kość ramienna. | ||
| − | Isle of Wight, England| | + | Isle of Wight, England|pokłady [[Upper Green sand]], Wyspa Wight, [[Wielka Brytania]]|''T. lydekkeri'' - BMNH 32390. |
Saint-Chinian, France|"warstwy mastrychtowe", Saint-Chinian, [[Francja]]|cf. ''T''. sp. - kości kończyn i kręgi. | Saint-Chinian, France|"warstwy mastrychtowe", Saint-Chinian, [[Francja]]|cf. ''T''. sp. - kości kończyn i kręgi. | ||
Fox-Amphoux, France|"warstwy mastrychtowe", Fox-Amphoux, [[Francja]]|cf. ''T. indicus'' - kilka(naście?) kręgów i elementy kończyn. | Fox-Amphoux, France|"warstwy mastrychtowe", Fox-Amphoux, [[Francja]]|cf. ''T. indicus'' - kilka(naście?) kręgów i elementy kończyn. | ||
| − | Patagonia, Argentina|"warstwy kampańskie", Patagonia, [[Argentyna]]|''T. nanus'' - MLP. Ly. 18/19 i ''T. robustus'' - [[lektotyp]]. | + | Patagonia, Argentina|"warstwy kampańskie", Patagonia, [[Argentyna]]|''T. nanus'' - MLP.Ly.18/19 i ''T. robustus'' - [[lektotyp]]. |
</display_points> | </display_points> | ||
|} | |} | ||
| Linia 98: | Linia 98: | ||
Poniżej gatunki tytanozaura, które nie zostały przemianowane lub przypisane (jak ''T. falloti'') innym [[rodzaj]]om. | Poniżej gatunki tytanozaura, które nie zostały przemianowane lub przypisane (jak ''T. falloti'') innym [[rodzaj]]om. | ||
===Gatunki z terenów Indii=== | ===Gatunki z terenów Indii=== | ||
| − | [[Holotyp]] (K20/315-6) ''T. indicus'' to 2 środkowe kręgi ogonowe. | + | [[Holotyp]] (K20/315-6) ''T. indicus'' to 2 środkowe kręgi ogonowe. Przez wiele lat byl zaginiony, ale jak donosi [[Dhananjay Mohabey|Mohabey]] i in. ([[2012]]), [[holotyp]] się odnalazł. |
Materiał przypisany – niekompletny szewron (K20/318), kość piszczelowa (K20/321), strzałkowa (K27/489), udowa (niekompletna; K27/488) i 3 kręgi ogonowe (K27/502-4). | Materiał przypisany – niekompletny szewron (K20/318), kość piszczelowa (K20/321), strzałkowa (K27/489), udowa (niekompletna; K27/488) i 3 kręgi ogonowe (K27/502-4). | ||
| − | ''T. blandfordi'' - | + | ''T. blandfordi'' - kręg i częściowa kość piszczelowa (K27/501; [[mastrycht]]). |
''T. rahioliensis'' - zęby ([[mastrycht]]). | ''T. rahioliensis'' - zęby ([[mastrycht]]). | ||
| Linia 120: | Linia 120: | ||
==Historia odkryć== | ==Historia odkryć== | ||
| − | Tytanozaur został nazwany przez [[Lydekker]]a w [[1877]] roku na podstawie skamieniałości odkrytych w osadach formacji Lameta w Indiach. Wkrótce naukowcy z całego świata zaczęli przypisywać do tego | + | Tytanozaur został nazwany przez [[Richard Lydekker|Lydekker]]a w [[1877]] roku na podstawie skamieniałości odkrytych w osadach formacji Lameta w Indiach. [[Gatunek typowy]] - ''T. indicus'' - jest pierwszym znanym nauce dinozaurem z Indii. Wkrótce naukowcy z całego świata zaczęli przypisywać do tego [[rodzaj]]u nowe osobniki (do gatunku typowego) oraz same nowe gatunki. Dochodziło nawet do tego, iż na podstawie pojedynczych kości zwierzęcia ustalało się nowy [[gatunek]] w obrębie [[rodzaj]]u ''Titanosaurus'', czyniąc z niego nijako "śmietnik" dla pojedynczych okruchów kostnych. W efekcie przypisuje się do niego dinozaury żyjące na niemal wszystkich kontynentach, w dodatku od wczesnej kredy ([[barrem]]) do końca kredy ([[mastrycht]]), co jest mało prawdopodobne. Obecne analizy zakwalifikowały część gatunków tytanozaura do nowych [[rodzaj]]ów, natomiast słabo poznane mają obecnie status ''[[nomen dubium]]''. |
==Taksonomia i ważność== | ==Taksonomia i ważność== | ||
Jego systematyka jest jedną z najbardziej zawiłych u zauropodów. Podobna sytuacja jest u ''[[Cetiosaurus]]'', ''[[Pelorosaurus]]'', ''[[Mamenchisaurus]]'' i ''[[Omeisaurus]]'', choć te dwa ostatnie nie zostały jeszcze jak pozostałe rozbite na nowe [[rodzaj]]e. | Jego systematyka jest jedną z najbardziej zawiłych u zauropodów. Podobna sytuacja jest u ''[[Cetiosaurus]]'', ''[[Pelorosaurus]]'', ''[[Mamenchisaurus]]'' i ''[[Omeisaurus]]'', choć te dwa ostatnie nie zostały jeszcze jak pozostałe rozbite na nowe [[rodzaj]]e. | ||
| − | Obszerna rewizja [[Wilson]]a i [[Upchurch]]a ([[2003]]), wykazuje, że [[gatunek typowy]] ''T. indicus'' nie charakteryzuje się cechami diagnostycznymi. Podane przez | + | Obszerna rewizja [[Jeffrey Wilson|Wilson]]a i [[Paul Upchurch|Upchurch]]a ([[2003]]), wykazuje, że [[gatunek typowy]] ''T. indicus'' nie charakteryzuje się cechami diagnostycznymi. Podane przez Lydekkera cechy te (obecność pleuroceli w kręgach) są niewystarczające, gdyż odkrycie innych przedstawicieli [[Titanosauria]] spowodowało, że przestały być unikalne - dlatego jest ''[[nomen dubium]]''. Jak zauważają, spośród 14 gatunków tylko 5 jest ważnych: ''[[Isisaurus]]'', ''[[Laplatasaurus]]'', ''[[Magyarosaurus]]'', ''[[Neuquensaurus]]'' (które pierwotnie były uważane za gatunki tytanozaura) i "''Titanosaurus''" sp. z Peirópolis (Minas Gerais, [[Brazylia]]. Składają się na niego kręgi ogonowe, prawdopodobnie należące do diplodokida. |
Najlepiej poznany [[gatunek]] "''Titanosaurus''" ("''T. colberti''") obecnie należy do ''[[Isisaurus]]'' i jest jego gatunkiem typowym. Ciekawa jest także kwestia nazewnictwa "T. montanus", obecnie znanego jako ''[[Atlantosaurus]] montanus''. | Najlepiej poznany [[gatunek]] "''Titanosaurus''" ("''T. colberti''") obecnie należy do ''[[Isisaurus]]'' i jest jego gatunkiem typowym. Ciekawa jest także kwestia nazewnictwa "T. montanus", obecnie znanego jako ''[[Atlantosaurus]] montanus''. | ||
==Etymologia== | ==Etymologia== | ||
| − | Nazwa [[rodzaj]]owa ''Titanosaurus'' w tłumaczeniu to "tytaniczny jaszczur". Znaczenie epitetów gatunkowych: | + | Nazwa [[rodzaj]]owa ''Titanosaurus'' w tłumaczeniu to "tytaniczny jaszczur" i odnosi się do jego dużych rozmiarów. Znaczenie epitetów gatunkowych: |
''indicus'' - "indyjski", gdyż właśnie w Indiach natrafiono po raz pierwszy na jego szczątki, | ''indicus'' - "indyjski", gdyż właśnie w Indiach natrafiono po raz pierwszy na jego szczątki, | ||
| Linia 140: | Linia 140: | ||
''madagascariensis'' - upamiętnia wyspę i państwo, gdzie znaleziono jego szczątki - [[Madagaskar]], | ''madagascariensis'' - upamiętnia wyspę i państwo, gdzie znaleziono jego szczątki - [[Madagaskar]], | ||
| − | ''lydekkeri'' - honoruje | + | ''lydekkeri'' - honoruje [[Richard Lydekker|Richarda Lydekker]]a, który opisał [[gatunek typowy]] ''T. indicus'', jak i cały [[rodzaj]] ''Titanosaurus'', |
''robustus'' - "silny, mocny", | ''robustus'' - "silny, mocny", | ||
| − | |||
| − | |||
''rahioliensis'' - upamiętnia nazwę wioski Rahioli w Gudźarat, nieopodal której odnaleziono jego szczątki. | ''rahioliensis'' - upamiętnia nazwę wioski Rahioli w Gudźarat, nieopodal której odnaleziono jego szczątki. | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
==Spis gatunków== | ==Spis gatunków== | ||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
| ''Titanosaurus'' | | ''Titanosaurus'' | ||
| − | | [[Lydekker]], [[1877]] | + | | {{Kpt|[[Richard Lydekker|Lydekker]]}}, [[1877]] |
| − | | ''[[nomen dubium]]'' | + | | <small>(''[[nomen dubium]]'')</small> |
| + | |- | ||
| + | | ''"Titanosaurus"'' | ||
| + | | {{Kpt|[[Marsh]], [[1877]]}} | ||
| + | | <small>(''[[nomen occupatum]]'');</small> = ''[[Atlantosaurus]]'' | ||
|- | |- | ||
| − | | '' | + | | ''Titanosaurus indicus'' |
| − | | [[Lydekker]], [[1877]] | + | | {{Kpt|[[Lydekker]], [[1877]]}} |
| − | | ''[[nomen dubium]]'' | + | | <small>(''[[nomen dubium]]'')</small> |
|- | |- | ||
| − | | " | + | | ''"Titanosaurus" montanus'' |
| − | | [[Marsh]], [[1877]] | + | | {{Kpt|[[Marsh]], [[1877]]}} |
| − | | | + | | <small>(''[[nomen occupatum]]'');</small> = ''[[Atlantosaurus|Atlantosaurus montanus]]'' |
| − | |||
| − | |||
|- | |- | ||
| − | | '' | + | | ''Titanosaurus blandfordi'' |
| − | | [[Lydekker]], [[1879]] | + | | {{Kpt|[[Lydekker]], [[1879]]}} |
| − | | ''[[nomen dubium]]'' | + | | <small>(''[[nomen dubium]]'')</small> |
|- | |- | ||
| − | | '' | + | | ''Titanosaurus australis'' |
| − | | [[Lydekker]], [[1893]] | + | | {{Kpt|[[Lydekker]], [[1893]]}} |
| − | + | | = '''''[[Neuquensaurus|Neuquensaurus australis]]''''' | |
| − | | = ''[[Neuquensaurus]] | ||
| − | |||
|- | |- | ||
| − | | '' | + | | ''Titanosaurus nanus'' |
| − | | [[Lydekker]], [[1893]] | + | | {{Kpt|[[Lydekker]], [[1893]]}} |
| − | | ''[[nomen dubium]]'' | + | | <small>(''[[nomen dubium]]'');</small> ?= '''''[[Neuquensaurus|Neuquensaurus australis]]''''' |
| − | |||
| − | |||
|- | |- | ||
| − | | '' | + | | ''?Titanosaurus madagascariensis'' |
| − | | [[ | + | | {{Kpt|[[Charles Depéret|Depéret]]}}, [[1896]] |
| − | | ''[[nomen dubium]]'' | + | | <small>(''[[nomen dubium]]'')</small> |
|- | |- | ||
| − | | '' | + | | ''Titanosaurus dacus'' |
| − | | [[Nopcsa]], [[1915]] | + | | {{Kpt|[[Franz Nopcsa|Nopcsa]]}}, [[1915]] |
| − | + | | = '''''[[Magyarosaurus|Magyarosaurus dacus]]''''' | |
| − | | = ''[[Magyarosaurus]] | ||
| − | |||
|- | |- | ||
| − | | '' | + | | ''Titanosaurus araukanicus'' |
| − | | [[ | + | | {{Kpt|([[Huene]], [[1929]]) [[Powell]], [[1986]]}} |
| − | + | | = '''''[[Laplatasaurus|Laplatasaurus araukanicus]]''''' | |
| − | | = ''[[Laplatasaurus]] | ||
| − | |||
|- | |- | ||
| − | | '' | + | | ''?Titanosaurus lydekkeri'' |
| − | | [[ | + | | {{Kpt|[[Huene]], [[1929]]}} |
| − | | ''[[nomen dubium]]'' | + | | <small>(''[[nomen dubium]]'');</small> ?= ''[[Iuticosaurus|Iuticosaurus valdensis]]'' |
|- | |- | ||
| − | | '' | + | | ''Titanosaurus robustus'' |
| − | | [[ | + | | {{Kpt|[[Huene]], [[1929]]}} |
| − | | ''[[ | + | | = ''[[Neuquensaurus|Neuquensaurus robustus]]'' |
|- | |- | ||
| − | | '' | + | | ''Titanosaurus valdensis'' |
| − | | [[ | + | | {{Kpt|[[Huene]], [[1929]]}} |
| − | | ''[[ | + | | = ''[[Iuticosaurus|Iuticosaurus valdensis]]'' |
|- | |- | ||
| − | | '' | + | | ''?Titanosaurus falloti'' |
| − | | [[Hoffet]], [[1942]] | + | | {{Kpt|[[Hoffet]]}}, [[1942]] |
| − | | ''[[nomen dubium]]'' | + | | <small>(''[[nomen dubium]]'');</small> ?= '''''[[Tangvayosaurus]]''''' |
| − | |||
|- | |- | ||
| − | | '' | + | | ''?Titanosaurus rahioliensis'' |
| − | | | + | | {{Kpt|Mathur}} & {{Kpt|Srivastava}}, [[1987]] |
| − | | ''[[nomen dubium]]'' | + | | <small>(''[[nomen dubium]]'')</small> |
|- | |- | ||
| − | | '' | + | | ''Titanosaurus colberti'' |
| − | | [[Jain]] | + | | {{Kpt|[[Sohan Jain|Jain]]}} & {{Kpt|[[Saswati Bandyopadhay|Bandyopadhay]]}}, [[1997]] |
| − | + | | = '''''[[Isisaurus|Isisaurus colberti]]''''' | |
| − | | = ''[[Isisaurus]] | ||
|} | |} | ||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
<small> | <small> | ||
| − | Taylor M.P. (2010) "Sauropod dinosaur research: a historical review". Geological Society, London, Special Publications; v. 343; p. 361-386; doi:10.1144/SP343.22 | + | Mohabey, D.M., Wilson, J.A., Sen, S., Sashidharan, K., Gupta, S.K., Mukheree, P. & Bhadran, A. (2012) Rediscovering the First Dinosaur in India. Geological Survey Of India [http://www.portal.gsi.gov.in/gsiImages/information/rediscovery-firstdinosaur.pdf] |
| + | |||
| + | Naish, D. & Martill, D.M. (2007a) Dinosaurs of Great Britain and the role of the Geological Society of London in their discovery: basal Dinosauria and Saurischia. Journal of the Geological Society, London, Vol. 164, pp. 493–510 [http://www.miketaylor.org.uk/tmp/NaishMartill2007-british-dinosaurs.pdf] | ||
| + | |||
| + | Naish, D. & Martill, D.M. (2007b) Dinosaurs of Great Britain and the role of the Geological Society of London in their discovery: Ornithischia. „Journal of the Geological Society”. 165 (3), s. 613–623. [[doi:10.1144/0016-76492007-154]] [Supplementary information] | ||
| + | |||
| + | Taylor, M.P. (2010) "Sauropod dinosaur research: a historical review". Geological Society, London, Special Publications; v. 343; p. 361-386; doi:10.1144/SP343.22 | ||
| − | Upchurch P., Barrett P.M., Dodson P. (2004) Sauropoda. [w:] David B. Weishampel, Peter Dodson, Halszka Osmólska (red.): "The Dinosauria". Wyd. drugie. Berkeley: University of California Press | + | Upchurch, P., Barrett, P.M., Dodson, P. (2004) Sauropoda. [w:] David B. Weishampel, Peter Dodson, Halszka Osmólska (red.): "The Dinosauria". Wyd. drugie. Berkeley: University of California Press |
| − | Wilson J.A., Upchurch P. (2003) A revision of Titanosaurus Lydekker (Dinosauria – Sauropoda), the first dinosaur genus with a 'Gondwanan' distribution. „Journal of Systematic Palaeontology”. 1 (3), s. 125–160. doi:10.1017/S1477201903001044 [http://www-personal.umich.edu/~wilsonja/JAW/Publications_files/Wilson%26Upchurch2003.pdf] | + | Wilson, J.A., Upchurch, P. (2003) A revision of Titanosaurus Lydekker (Dinosauria – Sauropoda), the first dinosaur genus with a 'Gondwanan' distribution. „Journal of Systematic Palaeontology”. 1 (3), s. 125–160. doi:10.1017/S1477201903001044 [http://www-personal.umich.edu/~wilsonja/JAW/Publications_files/Wilson%26Upchurch2003.pdf] |
</small> | </small> | ||
| − | + | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
[[Kategoria:Nomen dubium]] | [[Kategoria:Nomen dubium]] | ||
[[Kategoria:Takson worek]] | [[Kategoria:Takson worek]] | ||
| + | [[Kategoria:Do sprawdzenia]] | ||
Aktualna wersja na dzień 12:04, 31 mar 2024
Do sprawdzenia.
| Autor: | Korekta: |
| Marcin Szermański | Mateusz Tałanda |
| Titanosaurus (tytanozaur) | |
|---|---|
| Długość: | 9-12 m* |
| Masa: | ? t* |
| Miejsce występowania: | Indie - Himachal Pradesh (Bara Simla),
Madhya Pradesh (Silondi) i Maharasztra (Pisdura, dystrykt Warora)* (formacja Lameta)* |
| Czas występowania | 70-65 Ma*
późna kreda ("środkowy" - późny mastrycht)* Gwiazdką* oznaczono gatunek typowy T. indicus |
| Systematyka | Dinosauria |
| Mapa znalezisk T. indicus: | |
|
Wczytywanie mapy…
| |
| Mapa znalezisk pozostałych gatunków,
które nie zostały przemianowane do nowych rodzajów oraz niezidentyfikowanych gatunków: | |
|
Wczytywanie mapy…
| |
Wstęp
Titanosaurus to "takson-worek" zauropodów – rodzaj zrzeszający wiele gatunków, które w znakomitej większości okazały się synonimami innych, bądź to nowymi (często monotypowymi) rodzajami, lub gatunkami niepewnymi (mającymi status nomen dubium).
Materiał kopalny
Poniżej gatunki tytanozaura, które nie zostały przemianowane lub przypisane (jak T. falloti) innym rodzajom.
Gatunki z terenów Indii
Holotyp (K20/315-6) T. indicus to 2 środkowe kręgi ogonowe. Przez wiele lat byl zaginiony, ale jak donosi Mohabey i in. (2012), holotyp się odnalazł.
Materiał przypisany – niekompletny szewron (K20/318), kość piszczelowa (K20/321), strzałkowa (K27/489), udowa (niekompletna; K27/488) i 3 kręgi ogonowe (K27/502-4).
T. blandfordi - kręg i częściowa kość piszczelowa (K27/501; mastrycht).
T. rahioliensis - zęby (mastrycht).
Gatunki z terenów Ameryki Południowej
T. nanus - kręg szyjny i grzbietowy (MLP. Ly. 18/19; kampan).
Lektotyp T. robustus - prawa k. łokciowa (MLP 26-250), lewa k. łokciowa (MLP 26-251), lewa k. promieniowa (MLP 26-254) i lewa k. udowa (MLP 26-259; kampan).
Gatunki znane z Afryki
T. madagascariensis - kręgi ogonowe (mastrycht).
Gatunki znane z Europy
T. valdensis – 2 kręgi ogonowe (BMNH R146a, R151; barrem).
T. lydekkeri – kręg ogonowy (BMNH 32390; cenoman).
Historia odkryć
Tytanozaur został nazwany przez Lydekkera w 1877 roku na podstawie skamieniałości odkrytych w osadach formacji Lameta w Indiach. Gatunek typowy - T. indicus - jest pierwszym znanym nauce dinozaurem z Indii. Wkrótce naukowcy z całego świata zaczęli przypisywać do tego rodzaju nowe osobniki (do gatunku typowego) oraz same nowe gatunki. Dochodziło nawet do tego, iż na podstawie pojedynczych kości zwierzęcia ustalało się nowy gatunek w obrębie rodzaju Titanosaurus, czyniąc z niego nijako "śmietnik" dla pojedynczych okruchów kostnych. W efekcie przypisuje się do niego dinozaury żyjące na niemal wszystkich kontynentach, w dodatku od wczesnej kredy (barrem) do końca kredy (mastrycht), co jest mało prawdopodobne. Obecne analizy zakwalifikowały część gatunków tytanozaura do nowych rodzajów, natomiast słabo poznane mają obecnie status nomen dubium.
Taksonomia i ważność
Jego systematyka jest jedną z najbardziej zawiłych u zauropodów. Podobna sytuacja jest u Cetiosaurus, Pelorosaurus, Mamenchisaurus i Omeisaurus, choć te dwa ostatnie nie zostały jeszcze jak pozostałe rozbite na nowe rodzaje.
Obszerna rewizja Wilsona i Upchurcha (2003), wykazuje, że gatunek typowy T. indicus nie charakteryzuje się cechami diagnostycznymi. Podane przez Lydekkera cechy te (obecność pleuroceli w kręgach) są niewystarczające, gdyż odkrycie innych przedstawicieli Titanosauria spowodowało, że przestały być unikalne - dlatego jest nomen dubium. Jak zauważają, spośród 14 gatunków tylko 5 jest ważnych: Isisaurus, Laplatasaurus, Magyarosaurus, Neuquensaurus (które pierwotnie były uważane za gatunki tytanozaura) i "Titanosaurus" sp. z Peirópolis (Minas Gerais, Brazylia. Składają się na niego kręgi ogonowe, prawdopodobnie należące do diplodokida.
Najlepiej poznany gatunek "Titanosaurus" ("T. colberti") obecnie należy do Isisaurus i jest jego gatunkiem typowym. Ciekawa jest także kwestia nazewnictwa "T. montanus", obecnie znanego jako Atlantosaurus montanus.
Etymologia
Nazwa rodzajowa Titanosaurus w tłumaczeniu to "tytaniczny jaszczur" i odnosi się do jego dużych rozmiarów. Znaczenie epitetów gatunkowych:
indicus - "indyjski", gdyż właśnie w Indiach natrafiono po raz pierwszy na jego szczątki,
blandfordi - honoruje W.T. Blanforda, który znalazł jego szczątki,
nanus - "mały, młodociany",
madagascariensis - upamiętnia wyspę i państwo, gdzie znaleziono jego szczątki - Madagaskar,
lydekkeri - honoruje Richarda Lydekkera, który opisał gatunek typowy T. indicus, jak i cały rodzaj Titanosaurus,
robustus - "silny, mocny",
rahioliensis - upamiętnia nazwę wioski Rahioli w Gudźarat, nieopodal której odnaleziono jego szczątki.
Spis gatunków
Bibliografia
Mohabey, D.M., Wilson, J.A., Sen, S., Sashidharan, K., Gupta, S.K., Mukheree, P. & Bhadran, A. (2012) Rediscovering the First Dinosaur in India. Geological Survey Of India [1]
Naish, D. & Martill, D.M. (2007a) Dinosaurs of Great Britain and the role of the Geological Society of London in their discovery: basal Dinosauria and Saurischia. Journal of the Geological Society, London, Vol. 164, pp. 493–510 [2]
Naish, D. & Martill, D.M. (2007b) Dinosaurs of Great Britain and the role of the Geological Society of London in their discovery: Ornithischia. „Journal of the Geological Society”. 165 (3), s. 613–623. doi:10.1144/0016-76492007-154 [Supplementary information]
Taylor, M.P. (2010) "Sauropod dinosaur research: a historical review". Geological Society, London, Special Publications; v. 343; p. 361-386; doi:10.1144/SP343.22
Upchurch, P., Barrett, P.M., Dodson, P. (2004) Sauropoda. [w:] David B. Weishampel, Peter Dodson, Halszka Osmólska (red.): "The Dinosauria". Wyd. drugie. Berkeley: University of California Press
Wilson, J.A., Upchurch, P. (2003) A revision of Titanosaurus Lydekker (Dinosauria – Sauropoda), the first dinosaur genus with a 'Gondwanan' distribution. „Journal of Systematic Palaeontology”. 1 (3), s. 125–160. doi:10.1017/S1477201903001044 [3]
