Agnosphitys

Autor:	Łukasz Czepiński, Mateusz Tałanda
Korekta:	Sebastian Oziemski, Marcin Szermański, Dawid Mazurek,Szymon Jagusztyn

---

Agnosphitys (agnosfit)
Długość	0,4 m
Wysokość	0,1 m
Masa	0,05 kg
Dieta	prawdopodobnie wszystkożerny
Miejsce	Wielka Brytania - Avon, Anglia (kamieniołom Cromhall)
Czas	Trias 252 Jura 201 Kreda 145 66 późny trias/ wczesna jura (noryk/retyk/hettang)
Systematyka	Archosauria Dinosauromorpha Dinosauriformes ?Silesauridae
Porównanie zębów terrestrizucha (po lewej) i agnosfita (po prawej). Skala 1 mm. Źródło: Fraser i in., 2002. 0.4 m Porównanie wielkości Agnosphitys i człowieka. Sylwetki: Phylopic.org
Mapa znalezisk
Wczytywanie mapy… {"minzoom":false,"maxzoom":false,"mappingservice":"leaflet","width":"auto","height":"350px","centre":false,"title":"","label":"","icon":"","visitedicon":"","lines":[],"polygons":[],"circles":[],"rectangles":[],"wmsoverlay":false,"copycoords":false,"static":false,"zoom":4,"defzoom":14,"layers":["OpenStreetMap"],"overlaylayers":[],"resizable":false,"enablefullscreen":false,"scrollwheelzoom":true,"markercluster":false,"clustermaxzoom":20,"clusterzoomonclick":true,"clustermaxradius":80,"clusterspiderfy":true,"geojson":"","locations":[{"text":"\u003Cb\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003Cp\u003Ekamienio\u0142om Cromhall\n\u003C/p\u003E\u003C/div\u003E\u003C/b\u003E\u003Chr /\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003C/div\u003E","title":"kamienio\u0142om Cromhall\n","link":"","lat":51.60000000000000142108547152020037174224853515625,"lon":-2.399999999999999911182158029987476766109466552734375,"icon":""}],"imageoverlays":null}

Wstęp

Agnosphitys (agnosfit) to przedstawiciel dinozauromorfów, być może należący do silezaurydów.

Materiał kopalny

Rysunek kości biodrowej (holotypu) agnosfita. bf - brevis fossa, ac - panewka stawu biodrowego. Zmodyfikowano z: Langer i in, 2013.

Holotyp VMNH 1745 to lewa kość biodrowa odnaleziona w 1990 roku. Materiał przypisany (pochodzący z tej samej warstwy): niekompletna lewa kość szczękowa, lewa i prawa kość skokowa, prawie kompletna prawa kość ramieniowa i izolowany ząb. Wszystkie okazy zostały znalezione w jednej szczelinie krasowej w kamieniołomie Cromhall w Anglii. Najprawdopodobniej pochodzą one z późnego triasu (noryk - retyk), czyli z około 210-200 milionów lat.

Rekonstrukcja agnosfita Autor:Karkemish

Opis

Agnosphitys to rodzaj dinozauriforma o bliżej niesprecyzowanej pozycji systematycznej. Znany jest tylko jeden gatunek - A. cromhallensis, opisany na podstawie lewej kości biodrowej i kilku izolowanych kości. Niewiele jest wiadomo na temat jego budowy i pokrewieństw z dinozaurami. Kość biodrowa ma wklęsłą brzuszną krawędź panewki, co może świadczyć o obecności otworu w panewce (w który wchodzi główka kości udowej), jak u dinozaurów, chociaż u Agnosphitys na pewno nie była w pełni perforowana. Na kości biodrowej znajdują się tylko dwa przyczepy na kręgi krzyżowe, co jest z kolei cechą prymitywną. Kość skokowa ma charakterystyczny dla zaawansowanych form wyrostek wstępujący.

Zebrany materiał kopalny może być chimerą - zgrupowaniem kości różnych zwierząt (np. kość szczękowa może należeć do teropoda). Jeżeli nie należy do dinozaurów (zakładając, że silezaurydy nie należą do ptasiomiedniczych), to jest najmłodszym przedstawicielem prymitywnych dinozauriformów na świecie. Niektóre z nowszych publikacji w tym Parry'ego i in. (2017) sugerują, że agnosfit może być bliskim krewnym Saltopus poza kladem Dinosauria. Zakładając, że szczęka agnosfita należy do teropoda, pozostały materiał jest podobny do zauropodomorfów z rodziny Guaibasauridae.

Paleoekologia

Agnosfit miał ostre, zakrzywione zęby z serracją jak drapieżnik (podobne do lewizucha i marazucha). Polował prawdopodobnie na niewielkie zwierzęta np. sfenodonty i wczesne ssaki, mógł być wszystkożerny. Sam być może padał ofiarą rauizuchów, celofyzoidów i Terrestrisuchus. Mimo iż nie ma pewności co do wieku ontogenetycznego odnalezionego osobnika, to jeśli był dorosły to mógłby być przykładem karłowatości wyspowej, dosyć częstej na archipelagu krasowych wysp Avon. Zobacz więcej: Avon Fissure Fill

Etymologia

Nazwa rodzajowa Agnosphitys to zapewne omyłkowo przekręcone przez autorów słowo Agnostiphys znaczące "nieznany" lub "niepewny" i odnosi się do jego pozycji systematycznej. Obie te nazwy pojawiają się w opisie, ale formalnie ta błędna jest ważna. Nazwa gatunkowa odnosi się do miejsca znalezienia.

Spis gatunków

Agnosphitys	Fraser, Padian, Walkden i Davis, 2002
Agnosphitys cromhallensis	Fraser, Padian, Walkden i Davis, 2002

Bibliografia

Fraser N.C., Padian K., Walkden G.M. i A.L.M. Davis. 2002. Basal dinosauriform remains from Britain and the diagnosis of the Dinosauria. Palaeontology, t. 45, nr 1, str. 79-95.

Langer M.C., Nesbitt S.J., Bittencourt J.S. i R.B. Irmis. 2013. Non-dinosaurian Dinosauromorpha. W: Nesbitt S.J., Desojo J.B. i R.B. Irmis (red.) Anatomy, Phylogeny and Palaeobiology of Early Archosaurs and their Kin. Geological Society, London, Special Publications, t. 379, str. 157-186.

Parry Luke A. , Baron Matthew G. and Vinther Jakob, 2017. Multiple optimality criteria support Ornithoscelida. The Royal Society Publishing 4,10[[1]]