Plateosauravus
| Autor: | Korekta: |
| Marcin Szermański |
| Plateosauravus (plateozaurawus) | |
|---|---|
| Długość: | 9 m |
| Masa: | 2 t |
| Miejsce występowania: | RPA |
| Czas występowania | 216,5-211,3 Ma |
| Systematyka | Dinosauria |
| Plik:Euskelosaurus.jpg
Rekonstrukcja euskelozaura - być może starszego synonimu plateozaurawusa [1]
| |
Wstęp
Dinozaur ten żył na terenie dzisiejszej Republiki Południowej Afryki pod koniec okresu triasowego, ok. 216,5-211,3 milionów lat temu. Znamy dość dużo kości tego zauropodomorfa - w samym 1995 roku (27 marca) odnaleziono w Parku Narodowym Kruger szczątki kilkunastu niedojrzałych osobników.
Materiał kopalny
Są to skamieniałości pierwotnie przypisane do Plateosaurus cullingworthi: SAM 3341, 3345, 3347, 3350-51, 3603, 3607.
Materiał przypisany: szczątki kilkunastu młodych osobników.
Pozycja systematyczna i taksonomia
Plateosauravus jest jednym z bardziej bazalnych zauropodomorfów, leżącym poza (Yates, 2007b i modyfikacje) albo wewnątrz Plateosauria - te drugie w hipotezie dość monofiletycznych "prozauropodów" (Sertich i Loewen, 2010 - analiza na podstawie Upchurch i in., 2007).
Opisał go w 1932 roku słynny niemiecki paleontolog von Huene na podstawie szczątków opisanych pierwotnie jako kolejny gatunek plateozaura (Plateosaurus cullingworthi) przez Haughtona, 8 lat wcześniej. Jednak na przestrzeni lat kilkukrotnie proponowana była jego synonimizacja z Euskelosaurus (van Heerden, 1976; Cooper, 1980; Galton, 2001). Jeżeli mają oni rację, to Plateosauravus okazałby się jego młodszym synonimem, lecz nie wiadomo czy materiał kopalny Euskelosaurus jest diagnostyczny - jeśli nie, to nie może być jego synonimem. Wcześniej podejrzewano również, że plateozaurawus to tak naprawdę kolejny okaz Melanorosaurus, jednak na podstawie budowy kości udowych tych dwóch dinozaurów gadziomiednicznych obalono te tezę. Obecnie uważa się go raczej za ważny rodzaj i gatunek np. (Yates, 2007a, b) i za nim np. Barrett (2009).
Etymologia
Nazwa rodzajowa Plateosauravus znaczy "dziadek plateozaura", albo bardziej szczegółowo "dziadek płaskiego jaszczura". Plateosauravus nie jest jego przodkiem, ale zapewne nazwa nawiązuje do pierwotnej nazwy nadanej jego skamieniałościom - Plateosaurus cullingworthi. Epitet gatunkowy cullingworthi honoruje kolekcjonera (prawdopodobnie skamieniałości - przyp. autora) T.L. Cullingwortha.
Spis gatunków
| Plateosauravus | von Huene, 1932 | ?= Euskelosaurus | Huxley, 1866 | ?nomen dubium |
|---|---|---|---|---|
| P. cullingworthi | (Haughton, 1924) von Huene, 1932 | |||
| = Plateosaurus cullingworthi | Haughton, 1924 |
Bibliografia
Yates, A. M. 2007a. The first complete skull of the Triassic dinosaur Melanorosaurus Haughton (Sauropodomorpha: Anchisauria); pp. 9–55 in P. M. Barrett, and D. J. Batten, (eds.), Evolution and Palaeobiology of Early Sauropodomorph Dinosaurs. Special Papers in Palaeontology 77.
Yates, A. M. 2007b. Solving a dinosaurian puzzle: the identity of Aliwalia rex Galton. „Historical Biology”. 19 (1), ss. 93–123, 2007. doi:10.1080/08912960600866953
Barrett, P. A New Basal Sauropodomorph Dinosaur from the Upper Elliot Formation (Lower Jurassic) of South Africa. „Journal of Vertebrate Paleontology”. 29 (4), ss. 1032–1045, 2009. doi:10.1671/039.029.0401
Sertich JJW, Loewen MA (2010) A New Basal Sauropodomorph Dinosaur from the Lower Jurassic Navajo Sandstone of Southern Utah. PLoS ONE 5(3): e9789. doi:10.1371/journal.pone.0009789
Upchurch P, Barrett PM, Galton PM (2007) A phylogenetic analysis of basal sauropodomorph relationships: implications for the origin of sauropod dinosaurs. In: Barrett PM, Batten DJ, editors. Evolution and Palaeobiology of Early Sauropodomorph Dinosaurs. Special Papers in Palaeontology 77: 57–90
Galton, PM, Upchurch P: Prosauropoda. W: David B. Weishampel, Peter Dodson, Halszka Osmólska (red.): The Dinosauria. Wyd. drugie. Berkeley: University of California Press, 2004, ss. 232-258
Paul, G. S. (2010) "The Princeton Field Guide to Dinosaurs" wyd. Princeton University - Princeton i Oxford
