José Bonaparte

José F. Bonaparte
Data urodzenia:	14. czerwca 1928, Rosario
Data śmierci:	18. lutego 2020
Narodowość:	Argentyna
Instytucje:	National Museum of Natural Sciences w Buenos Aires Narodowy Uniwersytet w Tucumán w Argentynie
Opisane gatunki: (25)	Riojasaurus incertus Bonaparte, 1969 Coloradisaurus brevis Bonaparte, 1978 vide Lambert, 1983 Mussaurus patagonicus Bonaparte i Vince, 1979 Patagosaurus fariasi Bonaparte, 1979 Piatnitzkysaurus floresi Bonaparte, 1979 Volkheimeria chubutensis Bonaparte, 1979 Noasaurus leali Powell i Bonaparte, 1980 Saltasaurus loricatus Bonaparte i Powell, 1980 Kritosaurus australis Bonaparte, Franchi, Powell i Sepulveda, 1984 Abelisaurus comahuensis Bonaparte i Novas, 1985 Carnotaurus sastrei Bonaparte, 1985 Lapparentosaurus madagascariensis Bonaparte, 1986 Alvarezsaurus calvoi Bonaparte, 1991 Amargasaurus cazaui Salgado i Bonaparte, 1991 Andesaurus delgadoi Calvo, Bonaparte 1991 Velocisaurus unicus Bonaparte, 1991 Argentinosaurus huinculensis Bonaparte i Coria, 1993 Ligabueino andesi Bonaparte, 1995 Rayososaurus agrioensis Bonaparte, 1995 Agustinia ligabuei Bonaparte, 1998 vide Bonaparte, 1999 Dinheirosaurus lourinhanensis Bonaparte i Mateus, 1999 Guaibasaurus candelariai Bonaparte, Ferigolo i Ribeiro, 1999 Lessemsaurus sauropoides Bonaparte, 1999 Tendaguria tanzaniensis Bonaparte, Heinrich i Wild, 2000 Ligabuesaurus leanzai Bonaparte, González Riga i Apesteguía, 2006

Biografia

José Fernando Bonaparte to najbardziej znany dinozaurolog z Ameryki Południowej i zarazem jeden z najsłynniejszych współczesnych paleontologów. Choć nie miał formalnego wykształcenia, dzięki wielu odkryciom stał się jednym z najbardziej cenionych badaczy. Dlatego też Narodowy Uniwersytet w Tucumán w Argentynie nadał mu w 1974 roku tytuł doctora honoris causa, a rok później profesora. Spędził też dwa lata na Uniwersytecie Harvarda pod okiem Alfreda Romera i Alfreda Cromptona. W latach 1963-2003 był członkiem Narodowej Rady badań Naukowych w Argentynie. Jest autorem 150 publikacji i 4 książek poświęconym mezozoicznym kręgowcom. Wraz ze współpracownikami odkrył między innymi nietrybosfeniczne ssaki z późnokredowej formacji Los Alamitos. Opisał przedtrybosfenicznego ssaka Vincelestes neuquenianus. Opracował naukowo zaawansowane cynodonty i triasowe archozaury. Znany m.in. z badań nad dinozaurami gadziomiednicznymi i opisów wielu południowoamerykańskich zauropodomorfów, w tym zauropodów, jak Argentinosaurus i Saltasaurus. Na swoim koncie ma też kilka teropodów, w tym m.in. dziwacznego Carnotaurus. Rozpoznał endemiczny charakter faun lądowych czworonogów z Gondwany i Laurazji wynikający z rozdzielenia tych dwóch kontynentów przez ocean Tetydy w jurze i kredzie. Jego ostatnie badania były poświęcone głównie zaawansowanym cynodontom z późnego triasu Brazylii. Wykazują one przejściowy charakter między gadami ssakokształtnymi i morganukodontami.

Prócz badań nad wymarłymi stworzeniami poświęcił się również edukacji nowych pokoleń paleontologów - kształcił m.in. znanego Rodolfa Corię.

Wg Bentona (2008) José Bonaparte opisał i nazwał 25 gatunków dinozaurów, z czego (stan na 2005 rok) aż 24 są ważne z naukowego punktu widzenia. Inny słynny paleontog, Robert Bakker, nazwał go "mistrzem mezozoiku" honorując go tym samym za swój nieoceniony wkład w paleontologii, zwłaszcza w badaniu południowoamerykańskich dinozaurów.

Bibliografia

Benton, M.J. (2008) How to find a dinosaur, and the role of synonymy in biodiversity studies. Paleobiology, 34(4), pp. 516–533

Kielan-Jaworowska, Z. 2013. W poszukiwaniu wczesnych ssaków. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa, str. 1-276.

http://en.wikipedia.org/wiki/Jose_Bonaparte