Lingwulong

Autor:	Marcin Szermański
Korekta:	Maciej Ziegler, Paweł Konarzewski

---

Lingwulong (lingwulong)
Długość	17 m
Masa	8 t
Dieta	roślinożerny
Miejsce	Chiny - Ningxia Hui (formacja Yanan/formacja Zhiluo)
Czas	Trias 252 Jura 201 Kreda 145 66 ok. 177 - 168 Ma / ok. 168-155 Ma wczesna-środkowa jura (późny toark - bajos) lub baton-oksford)
Systematyka	Dinosauria Saurischia Sauropodomorpha Sauropoda Diplodocoidea Dicraeosauridae
Wybrany materiał kopalny i rekonstrukcja. Źródło: Xu i in., 2018.
Mapa znalezisk
Wczytywanie mapy… {"minzoom":false,"maxzoom":false,"mappingservice":"leaflet","width":"auto","height":"350px","centre":false,"title":"","label":"","icon":"","visitedicon":"","lines":[],"polygons":[],"circles":[],"rectangles":[],"wmsoverlay":false,"copycoords":false,"static":false,"zoom":3,"defzoom":14,"layers":["OpenStreetMap"],"overlaylayers":[],"resizable":false,"enablefullscreen":false,"scrollwheelzoom":true,"markercluster":false,"clustermaxzoom":20,"clusterzoomonclick":true,"clustermaxradius":80,"clusterspiderfy":true,"geojson":"","locations":[{"text":"\u003Cb\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003Cp\u003Eformacja \u003Ca href=\"/index.php?title=Yanan\u0026amp;action=edit\u0026amp;redlink=1\" class=\"new\" title=\"Yanan (strona nie istnieje)\"\u003EYanan\u003C/a\u003E, niedaleko Ciyaopu, Lingwu Geopark, \u003Ca href=\"/wiki/Chiny\" class=\"mw-redirect\" title=\"Chiny\"\u003EChiny\u003C/a\u003E\n\u003C/p\u003E\u003C/div\u003E\u003C/b\u003E\u003Chr /\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003Cp\u003E\u003Csmall\u003E\u003Ci\u003EL. shenqi\u003C/i\u003E - holotyp LM V001a, paratyp LGP V001b i materia\u0142 przypisany.\u003Cbr\u003E\n\u003C/p\u003E\u003C/div\u003E","title":"formacja Yanan, niedaleko Ciyaopu, Lingwu Geopark, Chiny\n","link":"","lat":37.972352000000000771251507103443145751953125,"lon":106.5454074000000019850631360895931720733642578125,"icon":""}],"imageoverlays":null}

Wstęp

Lingwulong to dość duży, żyjący we wczesnej lub środkowej jurze azjatycki dikreozauryd.

Znaczenie odkrycia

Lingwulong to najwcześniejszy znany diplodokoid i neozauropod w ogóle, którego odkrycie może mieć wielki wpływ na poznanie ewolucji tej dużej grupy dinozaurów długoszyich. Odnalezienie jego szczątków w pokładach datowanych na przełom wczesnej i środkowej jury wskazuje, że przodkowie tak znanych zauropodów, jak np. Apatosaurus i Diplodocus żyli znacznie wcześniej, niż dotąd sądzono. Najstarsze dotychczas znane nauce pewne diplodokoidy pochodziły bowiem z początku późnej jury. Lingwulong przesuwa datę ich występowania (jak również Macronaria i Turiasauria) o co najmniej 15 milionów lat wstecz.

Co więcej, gatunek Lingwulong shenqi został zaklasyfikowany do stosunkowo słabej poznanej grupy Dicraeosauridae, której nieliczni znani przedstawiciele odkrywani byli w innych rejonach świata - to pierwsze tego typu odkrycie nie tylko w Chinach, ale i w całej wschodniej Azji.

Obecność lingwulonga może sugerować, że fauna Chin (czy większość Azji) nie była tak endemiczna, jak dotąd sądzono. Żyły tu w końcu nie tylko stosunkowo prymitywne zauropody, jak Shunosaurus, Omeisaurus i Mamenchisaurus, ale również bardziej zaawansowany Lingwulong.

Lokalizacja i wiek

Pokłady formacji Yanan (koniec wczesnej do początku środkowej jury) obejmują 3 piętra: późny toark, aalen oraz bajos. Badanie formacji Yanan przeprowadzone Zhenga i in. (2021) wykazało wiek formacji na aalen w przedziale 174,0-171,7 Ma. Jednak obecnie uważa się, że dinozaury z Lingwu pochodzą z formacji Zhiluo, co czyni omawianego zauropoda znacznie młodszego datowanego od batonu do oksfordu (Dai i in., 2022). Szkielety tego długoszyjego dinozaura odnaleziono w Lingwu Geopark, niedaleko Ciyaopu.

Materiał kopalny

Holotyp LM V001a: częściowa tylna część czaszki i zęby kości zębowej. Elementy te zostały odnalezione w stanowisku nr II.

Paratyp LGP V001b: tylne kręgi grzbietowe, kompletna k. krzyżowa, pierwszy kręg ogonowy, częściowa miednica i niekompletna prawa przednia noga. Mózgoczaszka należąca do holotypu została znaleziono blisko kręgów grzbietowych i prawej k. łopatkowokruczej paratypu, co sugeruje, że mogą tak naprawdę należeć do tego samego osobnika.

Materiał przypisany:

IVPP V23704: 29 zębów k. zębowej, zachowanych w "U-kształtnym" łuku.

LGP V002: kilka(naście) (ang. several) kręgów grzbietowych i ogonowych, obie k. łopatkowokrucze, elementy kończyn przednich i częściowa miednica.

LGP V003: prawie kompletny ciąg kręgów grzbietowych i krzyżowych, 2 przednie kręgi ogonowe i obie k. biodrowe.

LGP V004: przedni kręg szyjny i przednie grzbietowy, prawy piszczel. Materiał pochodzi od małego osobnika.

LGP V005: k. krzyżowa, miednica, ciąg przednich i środkowych kręgów ogonowych.

LGP V006: kilka(naście) kręgów szyjnych, niekompletne łopatki i kompletne k. krucze, częściowa kończyna przednia i wiele innych elementów.

Wymiary

Nie dysponujemy kompletnym szkieletem tego zauropoda, więc nie możemy być całkowicie pewni dokładnych jego rozmiarów. Rycina szkieletu Xu i in. (2018) wskazuje na ok. 16 m długości. Molina-Perez i Larramendi (2020) uważają, że osiągał on długość 17 m i masę 8 t. Jeżeli Lingwulong rzeczywiście osiągał takie rozmiary, to był jednym z większych znanych przedstawicieli Dicraeosauridae.

Etymologia

Nazwa rodzajowa Lingwulong znaczy z chińskiego "smok z Lingwu", a więc regionu, gdzie odnaleziono jego skamieniałe szczątki. Z kolei epitet gatunkowy shenqi znaczy - również z chińskiego - "niesamowity", czym podkreśla rangę znaleziska.

Spis gatunków

Lingwulong	Xu, Upchurch, Mannion, Barrett, Regalado-Fernandez, Mo, Ma i Liu, 2018
L. shenqi	Xu, Upchurch, Mannion, Barrett, Regalado-Fernandez, Mo, Ma i Liu, 2018

Bibliografia

Dai, H., Tan, C., Xiong, C., Ma, Q., Li, N., Yu, H., ... & Ren, X. (2022). "New macronarian from the Middle Jurassic of Chongqing, China: phylogenetic and biogeographic implications for neosauropod dinosaur evolution". Royal Society Open Science, 9(11), 220794. doi:10.1098/rsos.220794

Xu, X., Upchurch, P., Mannion, P.D., Barrett, P.M., Regalado-Fernandez, O.R., Mo, J., Ma, J. & Liu, H. (2018) "A new Middle Jurassic diplodocoid suggests an earlier dispersal and diversification of sauropod dinosaurs". Nature Communications, 9, 2700. doi:10.1038/s41467-018-05128-1

Zhang, Z., Wang, T., Ramezani, J., Lv, D., & Wang, C. (2021). "Climate forcing of terrestrial carbon sink during the Middle Jurassic greenhouse climate: Chronostratigraphic analysis of the Yan’an Formation, Ordos Basin, North China". GSA Bulletin, 133(7-8), 1723-1733. doi:10.1130/B35765.1