Tuojiangosaurus: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Dinozaury.com
Skocz do: nawigacja, szukaj
m
m
 
Linia 10: Linia 10:
 
  |miejsce                = [[Chiny]] -  Syczuan
 
  |miejsce                = [[Chiny]] -  Syczuan
 
<small>(górna część [[formacja|formacji]] [[Shaximiao]]<br>[=formacja [[Shangshaximiao]]])</small>
 
<small>(górna część [[formacja|formacji]] [[Shaximiao]]<br>[=formacja [[Shangshaximiao]]])</small>
  |czas                  = {{Występowanie|157|145}}
+
  |czas                  = {{Występowanie|154.9|145}}
<small>[[późna jura]] (?[[kimeryd]]-?[[tyton]]<ref>Najwcześniejsze warstwy dolnej części formacji [[Shaximiao]] (dolna część nazywana jest również formacją [[Xiashaximiao]]) zostały wydatowane na 160-159 Ma (Wang i in., 2018; Moore i in., 2020). Wiek górnej części formacji [[Shaximiao]] (nazywanych również formacją [[Shangshaximiao]]) nie jest pewny. Moore i in. (2020) arbitralnie przyjęli [[kimeryd]] i pierwszą połowę [[tyton]]u. W haśle również przyjęto arbitralnie przyjęto początek kimerydu jako najstarszy możliwy wiek górnej części formacji Shaximiao. Środkowe warstwy młodszej formacji [[Suining]] mają maksymalny wiek 144 Ma (Li i in., 2018), zatem w haśle przyjęto 145 Ma jako górną granicę zasięgu górnej części formacji Shaximiao.</ref>)</small>
+
<small>[[późna jura]] (?[[kimeryd]]-?[[tyton]]<ref>Najwcześniejsze warstwy dolnej części formacji [[Shaximiao]] (dolna część nazywana jest również formacją [[Xiashaximiao]]) zostały wydatowane na 160-159 Ma (Wang i in., 2018; Moore i in., 2020), jednak pojawiają się sugestie, że mogą liczyć ok. 170-166 Ma (Dai i in., 2022a; Dai i in., 2022b; Ren i in., 2023) lub 167,5-164,5 Ma (Zhou i in., 2022). Wiek górnej części formacji [[Shaximiao]] (nazywanych również formacją [[Shangshaximiao]]) nie jest pewny. Moore i in. (2020) arbitralnie przyjęli [[kimeryd]] i pierwszą połowę [[tyton]]u. W haśle również przyjęto arbitralnie przyjęto początek kimerydu jako najstarszy możliwy wiek górnej części formacji Shaximiao. Środkowe warstwy młodszej formacji [[Suining]] mają maksymalny wiek 144 Ma (Li i in., 2018), zatem w haśle przyjęto 145 Ma jako górną granicę zasięgu górnej części formacji Shaximiao.</ref>)</small>
 
  |systematyka            =  
 
  |systematyka            =  
 
[[Dinosauria]]
 
[[Dinosauria]]
Linia 47: Linia 47:
  
 
==Budowa==
 
==Budowa==
''Tuojiangosaurus'' miał dość krótkie kończyny. Jego opancerzenie składało się z dwóch rzędów trójkątnych płyt ciągnących się od szyi do ogona. Całkowita liczba płyt to 30-34. Największe mieściły się na grzbiecie zwierzęcia, zmniejszając się stopniowo w kierunkach ku końcowi ogona. Dodatkowo tuodziangozaur posiadał cztery kolce na końcu ogona, choć Paul uważa, że miał jeszcze jedną, ostatnią parę skierowanych poziomo kolców. Prawdopodobnie posiadał też długi na 84 cm kolec na każdej łopatce, lecz niektórzy uważają, że ten kolec pochodzi od nieopisanego jeszcze [[stegozaur]]a "[[Yingshanosaurus]]". W przeciwieństwie do innych stegozaurów, których nozdrza były skierowane na boki, u ''Tuojiangosaurus'' były one przemieszczone ku górze.
+
''Tuojiangosaurus'' miał dość krótkie kończyny. Jego opancerzenie składało się z dwóch rzędów trójkątnych płyt ciągnących się od szyi do ogona. Całkowita liczba płyt to 30-34. Największe mieściły się na grzbiecie zwierzęcia, zmniejszając się stopniowo w kierunkach ku końcowi ogona. Dodatkowo tuodziangozaur posiadał cztery kolce na końcu ogona, choć Paul uważa, że miał jeszcze jedną, ostatnią parę skierowanych poziomo kolców. Prawdopodobnie posiadał też długi na 84 cm kolec na każdej łopatce, lecz niektórzy uważają, że ten kolec pochodzi od innego [[stegozaur]]a "[[Yingshanosaurus]]". W przeciwieństwie do innych stegozaurów, których nozdrza były skierowane na boki, u ''Tuojiangosaurus'' były one przemieszczone ku górze.
  
 
==Środowisko życia==
 
==Środowisko życia==
''Tuojiangosaurus'' jest jednym z wielu [[stegozaur]]ów znanych z górnej części formacji [[Shaximiao]]. Jego pobratymcami były ''[[Gigantspinosaurus]]'', ''[[Jiangjunosaurus]]'', ''[[Chungkingosaurus]]'' i [[nomen dubium|niepewny]] [[rodzaj]] ''[[Chialingosaurus]]'' (dwa ostatnie [[Paul]] uważa za możliwe młode ''Tuojiangosaurus''). W formacji tej znaleziono też wiele [[zauropod]]ów zaliczanych do [[rodzaj]]ów ''[[Mamenchisaurus]]'' i ''[[Omeisaurus]]'' i tajemniczego [[ornithischia|dinozaura ptasiomiednicznego]] ''[[Gongbusaurus]]''. Czołowym drapieżnikiem był wtedy [[sinraptoryd]] ''[[Yangchuanosaurus]]''.
+
''Tuojiangosaurus'' jest jednym z wielu [[stegozaur]]ów znanych z górnej części formacji [[Shaximiao]]. Jego pobratymcami były "[[Gigantspinosaurus]]", ''[[Jiangjunosaurus]]'', ''[[Chungkingosaurus]]'' i [[nomen dubium|niepewny]] [[rodzaj]] ''[[Chialingosaurus]]'' (dwa ostatnie [[Paul]] uważa za możliwe młode ''Tuojiangosaurus''). W formacji tej znaleziono też wiele [[zauropod]]ów zaliczanych do [[rodzaj]]ów ''[[Mamenchisaurus]]'' i ''[[Omeisaurus]]'' i tajemniczego [[ornithischia|dinozaura ptasiomiednicznego]] ''[[Gongbusaurus]]''. Czołowym drapieżnikiem był wtedy [[sinraptoryd]] ''[[Yangchuanosaurus]]''.
  
 
==Etymologia==
 
==Etymologia==
Linia 57: Linia 57:
 
==Spis gatunków==
 
==Spis gatunków==
 
{| class="wikitable"
 
{| class="wikitable"
! ''Tuojiangosaurus''
+
|{{V| ''Tuojiangosaurus''}}
 
| {{Kpt|[[Dong]], [[Li]], [[Zhou]]}} i {{Kpt|[[Zhang]]}}, [[1977]]
 
| {{Kpt|[[Dong]], [[Li]], [[Zhou]]}} i {{Kpt|[[Zhang]]}}, [[1977]]
 
|-
 
|-
! ''T. multispinus''
+
|{{V| ''T. multispinus''}}
 
| {{Kpt|Dong, Li, Zhou}} i {{Kpt|Zhang}}, 1977
 
| {{Kpt|Dong, Li, Zhou}} i {{Kpt|Zhang}}, 1977
 
|}
 
|}
  
 
==Bibliografia==
 
==Bibliografia==
<small>
+
<small>Dai, H., Li, N., Maidment, S.C.R., Wei, G., Zhou, Y., Hu, X., Ma, Q., Wang, X., Hu, H. & Peng, G. (2022a). "New stegosaurs from the Middle Jurassic Lower Member of the Shaximiao Formation of Chongqing, China." Journal of Vertebrate Paleontology, 41:5, e1995737,. [[doi:10.1080/02724634.2021.1995737]]
 +
 
 +
Dai, H., Tan, C., Xiong, C., Ma, Q., Li, N., Yu, H., ... & Ren, X. (2022b). "New macronarian from the Middle Jurassic of Chongqing, China: phylogenetic and biogeographic implications for neosauropod dinosaur evolution". Royal Society Open Science, 9(11), 220794. [[doi:10.1098/rsos.220794]]
 +
 
 
Dong, Z., Li X., & Zhou Shiwu, 1977. "On the Stegosaurian remin from Zigong (Tzekung), Zsechuan Province". Vertebrata Palasiatica, 15(4): 307–312
 
Dong, Z., Li X., & Zhou Shiwu, 1977. "On the Stegosaurian remin from Zigong (Tzekung), Zsechuan Province". Vertebrata Palasiatica, 15(4): 307–312
  
Linia 79: Linia 82:
  
 
Paul, G.S. (2016). "The Princeton Field Guide to Dinosaurs: 2nd Edition" wyd. Princeton University.
 
Paul, G.S. (2016). "The Princeton Field Guide to Dinosaurs: 2nd Edition" wyd. Princeton University.
 +
 +
Ren, X. X., Jiang, S., Wang, X. R., Peng, G. Z., Ye, Y., Lei, J., & You, H. L. (2023). "Re-Examination of ''Dashanpusaurus dongi'' (Sauropoda: Macronaria) Supports an Early Middle Jurassic Global Distribution of Neosauropod Dinosaurs". Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology, 609, 111318. [[doi:10.1016/j.palaeo.2022.111318]]
  
 
Wang, J., Ye, Y., Pei, R., Tian, Y., Feng, C., Zheng, D., & Chang, S. C. (2018) "Age of Jurassic basal sauropods in Sichuan, China: A reappraisal of basal sauropod evolution" GSA Bulletin, 130(9-10), 1493-1500. [[doi:10.1130/B31910.1]]
 
Wang, J., Ye, Y., Pei, R., Tian, Y., Feng, C., Zheng, D., & Chang, S. C. (2018) "Age of Jurassic basal sauropods in Sichuan, China: A reappraisal of basal sauropod evolution" GSA Bulletin, 130(9-10), 1493-1500. [[doi:10.1130/B31910.1]]
 +
 +
Zhou, Y., Dai, H., Yu, H., Ma, Q., Tan, C., Li, N., Lin, Y. & Li, D. (2022). "Zircon geochronology of the new dinosaur fauna in the Middle Jurassic lower Shaximiao Formation in Chongqing, SW China". Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology. 592: 110894. [[doi:10.1016/j.palaeo.2022.110894]]
  
 
http://www.dinodata.org/index.php?option=com_content&task=view&id=2628&Itemid=75
 
http://www.dinodata.org/index.php?option=com_content&task=view&id=2628&Itemid=75

Aktualna wersja na dzień 11:15, 12 mar 2023

Autor: Maciej Ziegler
Korekta: Tomasz Sokołowski, Krzysztof Lichota, Adrian Tkocz, Marcin Szermański


Tuojiangosaurus (tuodziangozaur/tuokiangozaur)
Długość 6,5 m [1]
Masa 2,8 t [1]
Dieta roślinożerny
Miejsce Chiny - Syczuan

(górna część formacji Shaximiao
[=formacja Shangshaximiao])

Czas
252 201 145
66

późna jura (?kimeryd-?tyton[2])

Systematyka Dinosauria

Ornithischia

Thyreophora

Stegosauria

? Stegosauridae

? Stegosaurinae

Tuojiangosaurus multispinus life restoration.jpg
Rekonstrukcja. Autor: Paleocolour [2]
Mapa znalezisk
Wczytywanie mapy…

Wstęp

Tuojiangosaurus to stegozaur żyjący w późnej jurze na terenie obecnych Chin.

Jest obecnie największym znanym azjatyckim przedstawicielem tej grupy dinozaurów. Tuodziangozaur został opisany w 1977 roku przez chińskich naukowców (Donga, Li, Zhou i Zhanga) dokładnie sto lat po rodzaju Stegosaurus.

Materiał kopalny

Holotyp Tuojiangosaurus. Autor: Scott Hartman, 2007 [1]

Znaleziono dwa osobniki:

- Holotyp (CV 209) to niemal kompletny szkielet, w którym brakuje tylko części czaszki i dolnej szczęki, kilku kręgów szyjnych i ogonowych oraz dolnych elementów kończyn.

- Paratyp (CV 210). Elementy wydobyte nie zostały umieszczone w wykazie przez Donga i in. ani w deskrypcji Tuojiangosaurus ani w późniejszej pracy Donga z roku 1983. Później inni naukowcy przypisali do tuodziangozaura części czaszki, łopatki, kręgi ogonowe i elementy pancerza. Dong zanotował tylko część bloku biodrowo-krzyżowego.

Budowa

Tuojiangosaurus miał dość krótkie kończyny. Jego opancerzenie składało się z dwóch rzędów trójkątnych płyt ciągnących się od szyi do ogona. Całkowita liczba płyt to 30-34. Największe mieściły się na grzbiecie zwierzęcia, zmniejszając się stopniowo w kierunkach ku końcowi ogona. Dodatkowo tuodziangozaur posiadał cztery kolce na końcu ogona, choć Paul uważa, że miał jeszcze jedną, ostatnią parę skierowanych poziomo kolców. Prawdopodobnie posiadał też długi na 84 cm kolec na każdej łopatce, lecz niektórzy uważają, że ten kolec pochodzi od innego stegozaura "Yingshanosaurus". W przeciwieństwie do innych stegozaurów, których nozdrza były skierowane na boki, u Tuojiangosaurus były one przemieszczone ku górze.

Środowisko życia

Tuojiangosaurus jest jednym z wielu stegozaurów znanych z górnej części formacji Shaximiao. Jego pobratymcami były "Gigantspinosaurus", Jiangjunosaurus, Chungkingosaurus i niepewny rodzaj Chialingosaurus (dwa ostatnie Paul uważa za możliwe młode Tuojiangosaurus). W formacji tej znaleziono też wiele zauropodów zaliczanych do rodzajów Mamenchisaurus i Omeisaurus i tajemniczego dinozaura ptasiomiednicznego Gongbusaurus. Czołowym drapieżnikiem był wtedy sinraptoryd Yangchuanosaurus.

Etymologia

Nazwa rodzajowa Tuojiangosaurus znaczy "jaszczur znad rzeki Tuo Jiang", płynącej przez prowincję Syczuan, w której znaleziono szczątki. Epitet gatunkowy oznacza "mający wiele kolców".

Spis gatunków

Tuojiangosaurus Dong, Li, Zhou i Zhang, 1977
T. multispinus Dong, Li, Zhou i Zhang, 1977

Bibliografia

Dai, H., Li, N., Maidment, S.C.R., Wei, G., Zhou, Y., Hu, X., Ma, Q., Wang, X., Hu, H. & Peng, G. (2022a). "New stegosaurs from the Middle Jurassic Lower Member of the Shaximiao Formation of Chongqing, China." Journal of Vertebrate Paleontology, 41:5, e1995737,. doi:10.1080/02724634.2021.1995737

Dai, H., Tan, C., Xiong, C., Ma, Q., Li, N., Yu, H., ... & Ren, X. (2022b). "New macronarian from the Middle Jurassic of Chongqing, China: phylogenetic and biogeographic implications for neosauropod dinosaur evolution". Royal Society Open Science, 9(11), 220794. doi:10.1098/rsos.220794

Dong, Z., Li X., & Zhou Shiwu, 1977. "On the Stegosaurian remin from Zigong (Tzekung), Zsechuan Province". Vertebrata Palasiatica, 15(4): 307–312

Galton, P.M. & Upchurch, P. (2004) "Stegosauria" [w:] Weishampel, D.B., Dodson, P. & Osmólska, H. (ed) "The Dinosauria (2nd edition)" University of California Press, Berkeley, 343–362.

Li, Y., He, D., Li, D., Lu, R., Fan, C., Sun, Y. & Huang, H. (2018) "Sedimentary provenance constraints on the Jurassic to Cretaceous paleogeography of Sichuan Basin, SW China" Gondwana Research, 60, 15–33. doi:10.1016/j.gr.2018.03.015

Maidment, S.C.R., Norman, D.B., Barrett, P.M., & Upchurch, P. (2008) "Systematics and phylogeny of Stegosauria (Dinosauria: Ornithischia)" Journal of Systematic Palaeontology, 6(4), 367-407. doi:10.1017/S1477201908002459

Mateus, O., Maidment, S.C.R. & Christiansen, N.A. (2009) "A new long-necked 'sauropod-mimic' stegosaur and the evolution of the plated dinosaurs" Proceeding of the Royal Society B doi: 10.1098/rspb.2008.1909

Moore, A.J., Upchurch, P., Barrett, P.M., Clark, J.M., & Xing, X. (2020) "Osteology of Klamelisaurus gobiensis (Dinosauria, Eusauropoda) and the evolutionary history of Middle–Late Jurassic Chinese sauropods" Journal of Systematic Palaeontology, 18(16), 1299-1393. doi:10.1080/14772019.2020.1759706

Paul, G.S. (2016). "The Princeton Field Guide to Dinosaurs: 2nd Edition" wyd. Princeton University.

Ren, X. X., Jiang, S., Wang, X. R., Peng, G. Z., Ye, Y., Lei, J., & You, H. L. (2023). "Re-Examination of Dashanpusaurus dongi (Sauropoda: Macronaria) Supports an Early Middle Jurassic Global Distribution of Neosauropod Dinosaurs". Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology, 609, 111318. doi:10.1016/j.palaeo.2022.111318

Wang, J., Ye, Y., Pei, R., Tian, Y., Feng, C., Zheng, D., & Chang, S. C. (2018) "Age of Jurassic basal sauropods in Sichuan, China: A reappraisal of basal sauropod evolution" GSA Bulletin, 130(9-10), 1493-1500. doi:10.1130/B31910.1

Zhou, Y., Dai, H., Yu, H., Ma, Q., Tan, C., Li, N., Lin, Y. & Li, D. (2022). "Zircon geochronology of the new dinosaur fauna in the Middle Jurassic lower Shaximiao Formation in Chongqing, SW China". Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology. 592: 110894. doi:10.1016/j.palaeo.2022.110894

http://www.dinodata.org/index.php?option=com_content&task=view&id=2628&Itemid=75

http://www.dinodata.org/index.php?option=com_content&task=view&id=7580&Itemid=67

http://www.dinosauria.com/dml/names/dinot.htm

  1. 1,0 1,1 Paul, G.S. (2016). "The Princeton Field Guide to Dinosaurs: 2nd Edition" wyd. Princeton University.
  2. Najwcześniejsze warstwy dolnej części formacji Shaximiao (dolna część nazywana jest również formacją Xiashaximiao) zostały wydatowane na 160-159 Ma (Wang i in., 2018; Moore i in., 2020), jednak pojawiają się sugestie, że mogą liczyć ok. 170-166 Ma (Dai i in., 2022a; Dai i in., 2022b; Ren i in., 2023) lub 167,5-164,5 Ma (Zhou i in., 2022). Wiek górnej części formacji Shaximiao (nazywanych również formacją Shangshaximiao) nie jest pewny. Moore i in. (2020) arbitralnie przyjęli kimeryd i pierwszą połowę tytonu. W haśle również przyjęto arbitralnie przyjęto początek kimerydu jako najstarszy możliwy wiek górnej części formacji Shaximiao. Środkowe warstwy młodszej formacji Suining mają maksymalny wiek 144 Ma (Li i in., 2018), zatem w haśle przyjęto 145 Ma jako górną granicę zasięgu górnej części formacji Shaximiao.