Tuebingosaurus: Różnice pomiędzy wersjami
m |
|||
| (Nie pokazano 6 wersji utworzonych przez 3 użytkowników) | |||
| Linia 2: | Linia 2: | ||
{{Opis | {{Opis | ||
|Autor = [[Szymon Jagusztyn]] | |Autor = [[Szymon Jagusztyn]] | ||
| − | |Korekta = | + | |Korekta = [[Paweł Konarzewski]] |
|nazwa = ''Tuebingosaurus'' (tuebingozaur) | |nazwa = ''Tuebingosaurus'' (tuebingozaur) | ||
|długość = 6-7 m | |długość = 6-7 m | ||
| Linia 12: | Linia 12: | ||
|czas ={{Występowanie|222|209}} | |czas ={{Występowanie|222|209}} | ||
ok. 222-209 [[Ma]]<br> | ok. 222-209 [[Ma]]<br> | ||
| − | <small>późny [[trias]] ([[noryk | + | <small>późny [[trias]] ([[noryk]])</small> |
|systematyka = | |systematyka = | ||
[[Dinosauria]] | [[Dinosauria]] | ||
| Linia 25: | Linia 25: | ||
|grafika = Tuebingosaurus2.jpg | |grafika = Tuebingosaurus2.jpg | ||
| − | + | |podpis = Rekonstrukcja tuebingozaura atakowanego przez ''Teratosaurus''. Źródło: Regalado Fernandez i Werneburg, 2022 [https://vertebrate-zoology.arphahub.com/article/86348/] | |
| − | |podpis = Rekonstrukcja tuebingozaura atakowanego przez '' | ||
|mapa = <display_points type="terrain" zoom=4> | |mapa = <display_points type="terrain" zoom=4> | ||
48°05′N 8°38′E~ formacja Trossingen | 48°05′N 8°38′E~ formacja Trossingen | ||
| Linia 32: | Linia 31: | ||
}} | }} | ||
==Wstęp== | ==Wstęp== | ||
| − | Tuebingozaur to [[rodzaj]] roślinożernego dinozaura z | + | Tuebingozaur to [[rodzaj]] roślinożernego dinozaura z [[klad]]u [[Massopoda]]. Przez ponad 100 lat był przechowywany w muzeum w Tybindze jako okaz sklasyfikowany ''[[Plateosaurus]]''. |
| + | |||
==Etymologia== | ==Etymologia== | ||
| − | ''Tuebingosaurus'' oznacza dosłownie "jaszczur z Tybingi. Epitet gatunkowy ''maierfritzorum'' honoruje paleontologów Uwe Fritz'a oraz | + | ''Tuebingosaurus'' oznacza dosłownie "jaszczur z Tybingi. Epitet gatunkowy ''maierfritzorum'' honoruje paleontologów Uwe Fritz'a oraz Wolfganga Maier'a, który skończył 80 lat w roku opisania gatunku. Pierwszy z nich jest redaktorem naczelnym "Vertebrae Zoology". |
==Historia== | ==Historia== | ||
W 1912 r. w miejscu zwanym Obere Muhle został odkryty szkielet sklasyfikowany jako [[Plateosaurus|plateozaur]]. Trafił on do muzeum w Tybindze i spoczął na półce w wielkich zbiorach tego uniwersytetu. Dopiero 100 lat później zainteresowało się nim 2 paleontologów: Fernandez i Werneburg. Po ponownym odkryciu, dostrzegli oni znaczne różnice w budowie między nim a plateozaurem, co pozwoliło na utworzenie nowego rodzaju ''Tuebingosaurus''. | W 1912 r. w miejscu zwanym Obere Muhle został odkryty szkielet sklasyfikowany jako [[Plateosaurus|plateozaur]]. Trafił on do muzeum w Tybindze i spoczął na półce w wielkich zbiorach tego uniwersytetu. Dopiero 100 lat później zainteresowało się nim 2 paleontologów: Fernandez i Werneburg. Po ponownym odkryciu, dostrzegli oni znaczne różnice w budowie między nim a plateozaurem, co pozwoliło na utworzenie nowego rodzaju ''Tuebingosaurus''. | ||
| − | == | + | |
| − | [[ | + | ==Materiał kopalny== |
| + | [[Plik:Tuebingosaurus.jpg|300px|thumb|Sylwetka tuebingozaura z zachowanymi kośćmi. Źródło: Regalado Fernandez i Werneburg, 2022 [https://vertebrate-zoology.arphahub.com/article/86348/]]] | ||
| + | [[Holotyp]] o numerze katalogowym GPIT-PV-30787 składa się z 3 kręgów krzyżowych i 5 kręgów ogonowych. Posiada kompletną miednicę: kości biodrowe, łonowe i kulszowe. W dodatku zachowała się niemal kompletna lewa noga z palcami 3 i 4. Z kończyny prawej odnaleziono tylko kość strzałkową. | ||
| + | |||
| + | ==Anatomia i systematyka== | ||
| + | Unikalne cechy stanowiły zrośnięte dwa pierwsze [[kręg|kręgi krzyżowe]], rozbudowana kość skokowa zastępująca zmniejszoną kość piętową (wstęp do czworonożności). Na zewnętrznej stronie tej kości głęboki rowek. Rozbudowany wyrostek zapanewkowy na kości biodrowej, zapewne był on przyczepem mięśni. Jego budowa zawiera więcej cech zauropodzich niż bazalnych. Jego czwarty krętarz na kości udowej był niesymetryczy, co jest cechą prozauropodów, podobnie zresztą jak kształt połączenia kości łonowej i miedniczej.. Niektóre jego kości były pneumatyczne. Histologia wnętrza kości, pozwala nam stwierdzić, że ten dinozaur rósł szybko, ale z okresowymi zatrzymaniami wzrostu. Kość składa się z tkanki włóknisto-płytkowej. | ||
| + | |||
| + | Według Regalado Fernandeza i Werneburga (2022) należy do [[Sauropodiformes]], ale nie do [[Eusauropoda]]. Posiadał dużo cech wspólnych z ''[[Mussaurus]]'', ale był od niego bardziej zaawansowany, zapewne na drzewie rodowym był blisko ''[[Schleitheimia]]''. | ||
| + | |||
==Paleobiologia== | ==Paleobiologia== | ||
| − | Osady Formacji Trossingen tworzyły się głównie przy jeziorach słodkowodnych stąd obecność przeróżnych płazów: plagiozaurów, gerrotoraksów oraz cyklotozaurów znanych | + | Osady Formacji Trossingen tworzyły się głównie przy jeziorach słodkowodnych stąd obecność przeróżnych płazów: plagiozaurów, gerrotoraksów oraz cyklotozaurów znanych również z polskiego [[Krasiejów|Krasiejowa]]. W tym środowisku żyły również krewni tuebingozaura: [[Plateosaurus|plateozaury]] i [[Ruehleia|rueleje]]. Dla tych niewielkich prozauropodów na pewno zagrożenie stanowił 5-metrowy [[Liliensternus|lliensztern]]. Dinozaur ten poruszał się na dwóch nogach i odżywiał się paprociami, widłakami oraz pędami niskich drzew. |
| + | |||
==Spis gatunków== | ==Spis gatunków== | ||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
| − | + | |{{V|''Tuebingosaurus''}} | |
| − | | {{Kpt|Fernandez}} i {{Kpt|Werneburg}}, [[2022]] | + | | {{Kpt|Regalado Fernandez}} i {{Kpt|Werneburg}}, [[2022]] |
|- | |- | ||
| − | + | |{{V|''T. maierfritzoum''}} | |
| − | | {{Kpt| | + | | {{Kpt|Regalado Fernandez}} i {{Kpt|Werneburg}}, 2022 |
|} | |} | ||
| + | |||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
<small> | <small> | ||
| − | Fernández | + | Regalado Fernández OR, Werneburg I (2022) "A new massopodan sauropodomorph from Trossingen Formation (Germany) hidden as ‘ Plateosaurus’ for 100 years in the historical Tübingen collection". Vertebrate Zoology 72: 771-822. https://doi.org/10.3897/vz.72.e86348 |
| − | + | Schoch, Rainer R., and Dieter Seegis. 2014. "Taphonomy, deposition, and pedogenesis in the Upper Triassic dinosaur beds of Trossingen". Palaeobiodiversity and Palaeoenvironments 94. | |
| − | + | Von Huene F (1932) "Die fossile Reptil-Ordnung Saurischia, ihre Entwicklung und Geschichte". Monographien zur Geologie und Palaeontologie (Serie 1) 4: 1–361. | |
</small> | </small> | ||
| Linia 62: | Linia 72: | ||
[[Kategoria:Saurischia]] | [[Kategoria:Saurischia]] | ||
[[Kategoria:Sauropodomorpha]] | [[Kategoria:Sauropodomorpha]] | ||
| + | [[Kategoria:Sauropodomorpha bazalne]] | ||
[[Kategoria:Europa]] | [[Kategoria:Europa]] | ||
[[Kategoria:Niemcy]] | [[Kategoria:Niemcy]] | ||
| Linia 67: | Linia 78: | ||
[[Kategoria:Trias]] | [[Kategoria:Trias]] | ||
[[Kategoria:Noryk]] | [[Kategoria:Noryk]] | ||
| − | |||
Aktualna wersja na dzień 13:25, 31 sie 2024
| Autor: | Szymon Jagusztyn |
| Korekta: | Paweł Konarzewski |
| Tuebingosaurus (tuebingozaur) | |
|---|---|
| Długość | 6-7 m |
| Dieta | roślinożerny |
| Miejsce | Niemcy - Baden-Württemberg |
| Czas | |
| Systematyka | Dinosauria |
 Rekonstrukcja tuebingozaura atakowanego przez Teratosaurus. Źródło: Regalado Fernandez i Werneburg, 2022 [2] | |
| Mapa znalezisk | |
Wczytywanie mapy…
| |
Wstęp
Tuebingozaur to rodzaj roślinożernego dinozaura z kladu Massopoda. Przez ponad 100 lat był przechowywany w muzeum w Tybindze jako okaz sklasyfikowany Plateosaurus.
Etymologia
Tuebingosaurus oznacza dosłownie "jaszczur z Tybingi. Epitet gatunkowy maierfritzorum honoruje paleontologów Uwe Fritz'a oraz Wolfganga Maier'a, który skończył 80 lat w roku opisania gatunku. Pierwszy z nich jest redaktorem naczelnym "Vertebrae Zoology".
Historia
W 1912 r. w miejscu zwanym Obere Muhle został odkryty szkielet sklasyfikowany jako plateozaur. Trafił on do muzeum w Tybindze i spoczął na półce w wielkich zbiorach tego uniwersytetu. Dopiero 100 lat później zainteresowało się nim 2 paleontologów: Fernandez i Werneburg. Po ponownym odkryciu, dostrzegli oni znaczne różnice w budowie między nim a plateozaurem, co pozwoliło na utworzenie nowego rodzaju Tuebingosaurus.
Materiał kopalny
Holotyp o numerze katalogowym GPIT-PV-30787 składa się z 3 kręgów krzyżowych i 5 kręgów ogonowych. Posiada kompletną miednicę: kości biodrowe, łonowe i kulszowe. W dodatku zachowała się niemal kompletna lewa noga z palcami 3 i 4. Z kończyny prawej odnaleziono tylko kość strzałkową.
Anatomia i systematyka
Unikalne cechy stanowiły zrośnięte dwa pierwsze kręgi krzyżowe, rozbudowana kość skokowa zastępująca zmniejszoną kość piętową (wstęp do czworonożności). Na zewnętrznej stronie tej kości głęboki rowek. Rozbudowany wyrostek zapanewkowy na kości biodrowej, zapewne był on przyczepem mięśni. Jego budowa zawiera więcej cech zauropodzich niż bazalnych. Jego czwarty krętarz na kości udowej był niesymetryczy, co jest cechą prozauropodów, podobnie zresztą jak kształt połączenia kości łonowej i miedniczej.. Niektóre jego kości były pneumatyczne. Histologia wnętrza kości, pozwala nam stwierdzić, że ten dinozaur rósł szybko, ale z okresowymi zatrzymaniami wzrostu. Kość składa się z tkanki włóknisto-płytkowej.
Według Regalado Fernandeza i Werneburga (2022) należy do Sauropodiformes, ale nie do Eusauropoda. Posiadał dużo cech wspólnych z Mussaurus, ale był od niego bardziej zaawansowany, zapewne na drzewie rodowym był blisko Schleitheimia.
Paleobiologia
Osady Formacji Trossingen tworzyły się głównie przy jeziorach słodkowodnych stąd obecność przeróżnych płazów: plagiozaurów, gerrotoraksów oraz cyklotozaurów znanych również z polskiego Krasiejowa. W tym środowisku żyły również krewni tuebingozaura: plateozaury i rueleje. Dla tych niewielkich prozauropodów na pewno zagrożenie stanowił 5-metrowy lliensztern. Dinozaur ten poruszał się na dwóch nogach i odżywiał się paprociami, widłakami oraz pędami niskich drzew.
Spis gatunków
| Tuebingosaurus | Regalado Fernandez i Werneburg, 2022 |
| T. maierfritzoum | Regalado Fernandez i Werneburg, 2022 |
Bibliografia
Regalado Fernández OR, Werneburg I (2022) "A new massopodan sauropodomorph from Trossingen Formation (Germany) hidden as ‘ Plateosaurus’ for 100 years in the historical Tübingen collection". Vertebrate Zoology 72: 771-822. https://doi.org/10.3897/vz.72.e86348
Schoch, Rainer R., and Dieter Seegis. 2014. "Taphonomy, deposition, and pedogenesis in the Upper Triassic dinosaur beds of Trossingen". Palaeobiodiversity and Palaeoenvironments 94.
Von Huene F (1932) "Die fossile Reptil-Ordnung Saurischia, ihre Entwicklung und Geschichte". Monographien zur Geologie und Palaeontologie (Serie 1) 4: 1–361.
