Datousaurus

Autor:	Korekta:
Marcin Szermański Maciej Ziegler Sebastian Oziemski	Tomasz Singer

---

Datousaurus (datozaur)
Długość:	10-14 m
Masa:	ok. 4,5-10 t
Miejsce występowania:	Chiny - Syczuan (formacja Xiashaximiao = niższe warstwy formacji Shaximiao)
Czas występowania	środkowa jura (?bajos i/lub baton - kelowej)
Systematyka	Dinosauria Saurischia Sauropodomorpha Sauropoda Eusauropoda sensu Upchurch i in. 2004; Wilson i Sereno 1998 ? Eusauropoda sensu Salgado i in. 1997 ??? Mamenchisauridae
Rekonstrukcja szkieletu Datousaurus bashanensis. Autor: Gregory S. Paul, 2010.
Mapa znalezisk:
Wczytywanie mapy… {"minzoom":false,"maxzoom":false,"mappingservice":"leaflet","width":"auto","height":"350px","centre":false,"title":"","label":"","icon":"","visitedicon":"","lines":[],"polygons":[],"circles":[],"rectangles":[],"wmsoverlay":false,"copycoords":false,"static":false,"zoom":4,"defzoom":14,"layers":["OpenStreetMap"],"overlaylayers":[],"resizable":false,"enablefullscreen":false,"scrollwheelzoom":true,"markercluster":false,"clustermaxzoom":20,"clusterzoomonclick":true,"clustermaxradius":80,"clusterspiderfy":true,"geojson":"","locations":[],"imageoverlays":null}

Wstęp

Datousaurus był prymitywnym zauropodem średniej wielkości, którego skamieniałości odkryto w Chinach. Należał do tzw. "fauny Shunosaurus", do której należą także m.in. wspomniany Shunosaurus, niektóre gatunki Omeisaurus, Protognathosaurus, Xiaosaurus, Huayangosaurus i Gasosaurus.

Materiał kopalny

Okaz typowy, opisany pierwotnie przez Donga i Tanga (1984) to przednia część czaszki (przynajmniej kość przedszczękowa, szczękowa, jarzmowa, kwadratowa, część nosowej i kość zębowa oraz zęby ) i prawdopodobny szkielet pozaczaszkowy, w tym praktycznie kompletny szkielet kręgosłupa (zob. "#Budowa"), obręcze i kości kończyn, w tym dłonie i stopy oraz praktycznie kompletna miednica.

Istnieje również co najmniej jeszcze jeden (przypisany?) niekompletny szkielet. Ponadto w 2000 roku Cao i You przypisali do tego taksonu okaz CV 00740 zawierający górną szczękę (artykulowane lewe i prawe kości przedszczękowe i szczękowe), dolną szczękę (lewa i prawa kość zębowa) oraz zęby, prawdopodobnie należące do jednego osobnika. Materiał ten nie jest nowy - został odkryty na stanowisku Dashanpu w 1980 roku przez ekspedycję zorganizowaną przez Chongqing Natural History Museum, gdzie się teraz znajdują.

Budowa

Podobnie jak Shunosaurus, Datousaurus nie miał tak długiej szyi jak Mamenchisaurus czy Omeisaurus (choć i tak dłuższą), lecz w przeciwieństwie do niego miał mniejszą ilość zębów. Jego czaszka była duża, ciężka i krótka, z paru nozdrzy z przodu. Zawierała 4 zęby k. przedszczękowej, 10-12 zębów k. szczękowej i 12-14 zębów k. zębowej. Żuchwa wysoka i solidnie zbudowana. Mocna konstrukcja kręgów przedkrzyżowych (szyjne + grzbietowe). Cały kręgosłup - nie licząc ogona - składał się z 29 kręgów (13 szyjnych, 12 grzbietowych i 4 krzyżowych), co odróżnia go od Omeisaurus. Na uwagę zasługują wydłużone trzony kręgów szyjnych, które są 2,5 razy dłuższe od trzonów kręgów grzbietowych. Pleurocele kręgów szyjnych są dobrze rozwinięte.

Systematyka i ważność taksonu

Upchurch (1995) sugeruje, że może być on przedstawicielem Euhelopodidae (= Mamenchisauridae) podobnym do Shunosaurus (które należą do Eusauropoda). Później ogranicza go (Upchurch i in., 2004) do Sauropoda incertae sedis. Jeffrey Wilson (2002) wskazuje, że Datousaurus jest przynajmniej tak zaawansowany jak Shunosaurus i - zależnie od definicji filogenetycznej - może należeć do Eusauropoda. Późniejsze analizy filogenetyczne (Sekiya, 2011) wskazują, że Datousaurus jest nieznacznie bardziej zaawansowany niż Shunosaurus.

Autorzy "The Dinosauria" uważają, że - mimo braku w pierwotnej diagnozie cech wyraźnie odróżniających go od innych dinozaurów - jest to takson potencjalnie ważny, zapewne mając na uwadze fakt, iż różni się znacznie od współczesnych mu zauropodów z Chin (zob. "#Budowa" powyżej). Z pewnością Datousaurus wymaga ponownego zbadania szczątków.

Etymologia

Słowo datou znaczy w chińskim "duża głowa". Epitet gatunkowy bashanensis być może odwołuje się do pewnej nazwy lokalizacji, co sugeruje końcówka -ensis.

Spis gatunków

Datousaurus	Dong i Tang, 1984
D. bashanensis	Dong i Tang, 1984

Bibliografia

Źródła naukowe:

Cao, Y. & You, H. (2000) The jaw of Datousaurus bashanensis Dong and Tang,1984. Acta Palaeontologica Sinica, 2000, 39(3), 391-395 [abstrakt] [1]

Dong, Z. & Tang, Z. (1984) Note on a new Mid-Jurassic sauropod (Datousaurus bashanensis gen. et sp. nov.) from Sichuan Basin, China. Vertebrata PalAsiatica, Vol. XXII, No. 1 [2]

Li, K., Liu, J., Yang, C. & Hu, F. (2011) Dinosaur assemblages from the Middle Jurassic Shaximiao Formation and Chuanjie Formation in the Sichuan-Yunnan Basin, China. Volumina Jurassica, IX: 21-42

Sekiya, T. (2011) "Re-examination of Chuanjiesaurus ananensis (Dinosauria: Sauropoda) from the Middle Jurassic Chuanjie Formation, Lufeng County, Yunnan Province, southwest China" Memoir of the Fukui Prefectural Dinosaur Museum, 10, 1-54.

Upchurch, P. (1995) The Evolutionary History of Sauropod Dinosaurs. Phil. Trans. R. Soc. Lond. B, 349, 365-390 [3]

Upchurch, P., Barrett, P.M., Dodson, P. (2004) Sauropoda. [w:] David B. Weishampel, Peter Dodson, Halszka Osmólska (red.): "The Dinosauria". Wyd. drugie. Berkeley: University of California Press

Wilson, J.A. (2002) Sauropod dinosaur phylogeny: critique and cladistic analysis. Zoological Journal of the Linnean Society, 136, 217–276 [4]

Inne:

Holtz, T.R. Jr. (2012) "Dinosaurs: The Most Complete, Up-to-Date Encyclopedia for Dinosaur Lovers of All Ages Supplementary Information" [5]

Paul, G.S. (2010) "The Princeton Field Guide To Dinosaurs"