Bagualosaurus

Autor:	Korekta:
Mateusz Tałanda

---

Bagualosaurus (bagualozaur)
Długość:	1,7 m
Masa:	?
Miejsce występowania:	Brazylia – stan Rio Grande do Sul formacja Santa Maria
Czas występowania	Trias 252 Jura 201 Kreda 145 66 233 Ma późny trias (karnik)
Systematyka	Dinosauria Saurischia Sauropodomorpha
Triasowi roślinożercy z Brazylii (kolejno od tyłu): Saturnalia, Sacisaurus i rynchozaur Hyperodapedon. Bagualozaur mógł być podobny do saturnalii. Autor: Jakub Kowalski.
Mapa znalezisk:
Wczytywanie mapy… {"minzoom":false,"maxzoom":false,"mappingservice":"leaflet","width":"auto","height":"350px","centre":false,"title":"","label":"","icon":"","visitedicon":"","lines":[],"polygons":[],"circles":[],"rectangles":[],"wmsoverlay":false,"copycoords":false,"static":false,"zoom":3,"defzoom":14,"layers":["OpenStreetMap"],"overlaylayers":[],"resizable":false,"enablefullscreen":false,"scrollwheelzoom":true,"markercluster":false,"clustermaxzoom":20,"clusterzoomonclick":true,"clustermaxradius":80,"clusterspiderfy":true,"geojson":"","locations":[{"text":"\u003Cb\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003Cp\u003Estanowisko Jannera (formacja Santa Maria)\n\u003C/p\u003E\u003C/div\u003E\u003C/b\u003E\u003Chr /\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003C/div\u003E","title":"stanowisko Jannera (formacja Santa Maria)\n","link":"","lat":-29.65305555555600136585781001485884189605712890625,"lon":-53.2927777777779994039519806392490863800048828125,"icon":""}],"imageoverlays":null}

Wstęp

Bagualozaur (łac. Bagualosaurus agudoensis) to nazwa jednego z najwcześniejszych zauropodomorfów na świecie. Odkryto go w Brazylii. Nazwany został przez Flávia Pretto, Maxa Langera i Cesara Schultza w 2018 roku. Bagual mówi się w południowej Brazylii na zwierzę lub człowieka silnie zbudowanego/walecznego. Drugi człon nazwy odnosi się do miasta Agudo, gdzie ten dinozaur został znaleziony.

Materiał kopalny

Bagualozaur znany jest z niekompletnego, częściowo połączonego szkieletu. Obejmuje on dolną część czaszki z żuchwą, kręgi tułowiowe, krzyżowe, osobno leżące kręgi ogonowe, kawałki żeber, gastralia, łuki hemalne, obie kości biodrowe, prawą kość łonową, kości udowe, piszczelowe, strzałkowe i częściowo zachowaną lewą stopę.

Szkielet znaleziono w małym wąwozie. Niestety niektóre jego części uległy zniszczeniu zanim natrafili na niego paleontolodzy. Bagualozaur zachował się w bardzo nietypowej pozycji. Szkielet leżał na grzbiecie, a nogi ułożone były równolegle do tułowia. Nie wiadomo co spowodowało takie ustawienie tych szczątków. Kości częściowo zgniły jeszcze zanim uległy skamienieniu. Świadczy to o tym, że szczątki przez dłuższy czas leżały na powierzchni, nim uległy ostatecznemu pogrzebaniu. Potwierdzają to liczne ślady żerowania, zostawione przez padlinożerne owady lub inne bezkręgowce. Musiały one przez dłuższy czas ucztować na trupie bagualozaura.

Do tego samego gatunku mógł należeć jeszcze jeden osobnik znaleziony w tym samym stanowisku. Oba okazy mają taką samą, charakterystyczną dla siebie morfologię guza na kości łonowej, ale ten drugi był znacznie większym zwierzęciem.

Budowa

Był to smukłej budowy i średnich rozmiarów prozauropod, ale o 25-50% większy od swych krewniaków, którzy żyli w tych samych czasach. Miał krótki pysk. Sam czubek pyska był bezzębny, ale nie widać śladów gęstej sieci naczyń krwionośnych, świadczących o obecności dzioba. Nie miał przerwy między zębami (diastema). Większość zębów była lancetowata, z szeroko rozstawionymi wcięciami na krawędziach. Budowa czaszki już pod pewnymi względami nawiązywała do późniejszych, typowych prozauropodów, takich jak plateozaur, efrazja, czy massospondyl. Kończyny natomiast były smukłe, nieprzystosowane do dźwigania większego ciężaru ciała. Bagualozaur jest więc dobrym ogniwem pośrednim miedzy najwcześniejszymi zauropodomorfami (buriolest, panfagia), a późniejszymi, większymi formami.

Paleoekologia

Bagualozaura znaleziono w stanowisku Jannera. Z tego samego miejsca pochodzą szczątki pampadroma, mięsożernego cynodonta Trucidocynodon riograndensis, roślinożernego Exaeretodon riograndensis i rynchozaurów.

Spis gatunków

Bagualosaurus	Pretto, Langer i Schultz, 2018
Bagualosaurus agudoensis	Pretto, Langer i Schultz, 2018

Bibliografia

Pretto, F.A., Langer, M.C., Schultz, C.L. 2019. A new dinosaur (Saurischia: Sauropodomorpha) from the Late Triassic of Brazil provides insights on the evolution of sauropodomorph body plan. Zoological Journal of the Linnean Society, t. 185, nr 2, str. 388-416. doi:10.1093/zoolinnean/zly028