Bagualosaurus

Autor:	Mateusz Tałanda
Korekta:	Michał Siedlecki

---

Bagualosaurus (bagualozaur)
Długość	2,3 m
Wysokość	58 cm (w biodrach)
Masa	15,5 kg
Dieta	wszystkożerny
Miejsce	Brazylia – stan Rio Grande do Sul formacja Santa Maria
Czas	Trias 252 Jura 201 Kreda 145 66 ok. 231-228 Ma późny trias (późny karnik)
Systematyka	Dinosauria Saurischia Sauropodomorpha Bagualosauria
Rekonstrukcja przyżyciowa bagualozaura. Autor: Nobu Tamura. [2] 2.3 m Porównanie wielkości Bagualosaurus i człowieka. Sylwetki: Phylopic.org
Mapa znalezisk
Wczytywanie mapy… {"minzoom":false,"maxzoom":false,"mappingservice":"leaflet","width":"auto","height":"350px","centre":false,"title":"","label":"","icon":"","visitedicon":"","lines":[],"polygons":[],"circles":[],"rectangles":[],"wmsoverlay":false,"copycoords":false,"static":false,"zoom":3,"defzoom":14,"layers":["OpenStreetMap"],"overlaylayers":[],"resizable":false,"enablefullscreen":false,"scrollwheelzoom":true,"markercluster":false,"clustermaxzoom":20,"clusterzoomonclick":true,"clustermaxradius":80,"clusterspiderfy":true,"geojson":"","locations":[{"text":"\u003Cb\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003Cp\u003Estanowisko Jannera (formacja Santa Maria)\n\u003C/p\u003E\u003C/div\u003E\u003C/b\u003E\u003Chr /\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003C/div\u003E","title":"stanowisko Jannera (formacja Santa Maria)\n","link":"","lat":-29.6530555555555537239342811517417430877685546875,"lon":-53.29277777777777913570389500819146633148193359375,"icon":""}],"imageoverlays":null}

Wstęp

Bagualosaurus to rodzaj wczesnego, aczkolwiek już dość zaawansowanego zauropodomorfa żyjącego na terenie obecnej Brazyllii w pierwszej połowie epoki późnego triasu.

Etymologia

Bagual mówi się w południowej Brazylii na zwierzę lub człowieka silnie zbudowanego/walecznego. Nazwę rodzajową można przetłumaczyć na "silnie zbudowanego jaszczura". Drugi człon nazwy odnosi się do miasta Agudo, gdzie ten dinozaur został znaleziony.

Materiał kopalny

Rekonstrukcja szkieletu bagualozaura. Na biało oznaczone zostały znane elementy szkieletu. Autor: Maurissaurso. [1].

Holotyp (UFRGS-PV-1099-T) to niekompletny w połowie artykułowany szkielet obejmujący dolną część czaszki z żuchwą, kręgi tułowiowe, krzyżowe, osobno leżące kręgi ogonowe, kawałki żeber, gastralia, łuki hemalne, obie kości biodrowe, prawą kość łonową, kości udowe, piszczelowe, strzałkowe i częściowo zachowaną lewą stopę.

Szkielet znaleziono w małym wąwozie. Niestety niektóre jego części uległy zniszczeniu zanim natrafili na niego paleontolodzy. Bagualozaur zachował się w bardzo nietypowej pozycji. Szkielet leżał na grzbiecie, a nogi ułożone były równolegle do tułowia. Nie wiadomo co spowodowało takie ustawienie tych szczątków. Kości częściowo zgniły jeszcze zanim uległy skamienieniu. Świadczy to o tym, że szczątki przez dłuższy czas leżały na powierzchni, nim uległy ostatecznemu pogrzebaniu. Potwierdzają to liczne ślady żerowania, zostawione przez padlinożerne owady lub inne bezkręgowce. Musiały one przez dłuższy czas ucztować na trupie bagualozaura.

Budowa i systematyka

Był to smukłej budowy i średnich rozmiarów prozauropod, ale o 25-50% większy od swych krewniaków, którzy żyli w tych samych czasach. Miał krótki pysk. Sam czubek pyska był bezzębny, ale nie widać śladów gęstej sieci naczyń krwionośnych, świadczących o obecności dzioba. Nie miał przerwy między zębami (diastema). Większość zębów była lancetowata, z szeroko rozstawionymi wcięciami na krawędziach. Budowa czaszki już pod pewnymi względami nawiązywała do późniejszych, typowych prozauropodów, takich jak plateozaur, efrazja, czy massospondyl. Kończyny natomiast były smukłe, nieprzystosowane do dźwigania większego ciężaru ciała. Bagualozaur jest więc dobrym ogniwem pośrednim miedzy najwcześniejszymi zauropodomorfami (buriolest, panfagia), a późniejszymi, większymi formami. Potwierdzają to liczne analizy filogenetyczne, które umieszczają bagualozaura jako zauropodomorfa bliżej spokrewnionego z formami, które żyły po karniku, takimi jak tekodontozaur, nambalia, czy makrokollum, niż z karnijskimi takimi jak panfagia, buriolestes, czy eoraptor. Od nazwy rodzajowej tego dinozaura powstała nazwa kladu Bagualosauria, obejmującego bagualozaura i inne zauropodomorfy bardziej zaawansowane od saturnalidów (Langer i in., 2019).

Paleoekologia

Bagualozaura znaleziono w stanowisku Jannera. Z tego samego miejsca pochodzą szczątki pampadroma, mięsożernego cynodonta Trucidocynodon riograndensis, roślinożernego Exaeretodon riograndensis i rynchozaurów.

Spis gatunków

Bagualosaurus	Pretto, Langer i Schultz, 2018
B. agudoensis	Pretto, Langer i Schultz, 2018

Bibliografia

Langer, M.C., McPhee, B.W., Marsola, J.C.d.A, Roberto-da-Silva, L., Cabreira, S.F. (2019). "Anatomy of the dinosaur Pampadromaeus barberenai (Saurischia—Sauropodomorpha) from the Late Triassic Santa Maria Formation of southern Brazil". PLoS ONE 14(2): e0212543. [3]

Pretto, F.A., Langer, M.C., Schultz, C.L. (2018). "A new dinosaur (Saurischia: Sauropodomorpha) from the Late Triassic of Brazil provides insights on the evolution of sauropodomorph body plan". Zoological Journal of the Linnean Society, t. 185, nr 2, str. 388-416. doi:10.1093/zoolinnean/zly028