Datousaurus: Różnice pomiędzy wersjami
(→Spis gatunków) |
(poprawki) |
||
Linia 1: | Linia 1: | ||
− | |||
− | |||
<small> | <small> | ||
{| class="wikitable" style="background-color:CornSilk" | {| class="wikitable" style="background-color:CornSilk" | ||
Linia 28: | Linia 26: | ||
|- | |- | ||
! '''[[Lokacje|Miejsce występowania]]''': | ! '''[[Lokacje|Miejsce występowania]]''': | ||
− | | [[Chiny]] - | + | | [[Chiny]] - Syczuan |
− | |||
− | |||
<small>(formacja [[Xiashaximiao]] = niższe warstwy formacji | <small>(formacja [[Xiashaximiao]] = niższe warstwy formacji | ||
Linia 48: | Linia 44: | ||
[[Sauropoda]] | [[Sauropoda]] | ||
− | ? [[Eusauropoda]] | + | [[Eusauropoda]] <small>''sensu'' Upchurch i in. 2004; Wilson i Sereno 1998</small> |
+ | |||
+ | ? [[Eusauropoda]] <small>''sensu'' Salgado i in. 1997</small> | ||
− | ?? [[ | + | ??? [[Memenchisauridae]] |
|- | |- | ||
| colspan=2 |[[Plik:Datousaurus.png|400px|]] | | colspan=2 |[[Plik:Datousaurus.png|400px|]] | ||
Linia 59: | Linia 57: | ||
| colspan=2 | | | colspan=2 | | ||
<display_points type="terrain" zoom=4> | <display_points type="terrain" zoom=4> | ||
− | Dashanpu, Sichuan, China| | + | Dashanpu, Sichuan, China|stanowisko Dashanpu, prowincja Syczuan, Chiny|<small>''P. fodori''<br> |
</display_points> | </display_points> | ||
|} | |} | ||
Linia 67: | Linia 65: | ||
==Materiał kopalny== | ==Materiał kopalny== | ||
− | Okaz typowy, opisany pierwotnie przez [[Dong Zhiming|Dong]]a i [[Tang Zilu|Tang]]a ([[1984]]) to kość przedszczękowa, kość | + | Okaz typowy, opisany pierwotnie przez [[Dong Zhiming|Dong]]a i [[Tang Zilu|Tang]]a ([[1984]]) to przednia część czaszki (przynajmniej kość przedszczękowa, szczękowa, jarzmowa, kwadratowa, część nosowej i kość zębowa oraz zęby ) i prawdopodobny szkielet pozaczaszkowy, w tym praktycznie kompletny szkielet kręgosłupa (zob. "[[#Budowa]]"), obręcze i kości kończyn, w tym dłonie i stopy oraz praktycznie kompletna miednica. |
Istnieje również co najmniej jeszcze jeden (przypisany?) niekompletny szkielet. Ponadto w [[2000]] roku [[Cao Youshu|Cao]] i [[You Hailu|You]] przypisali do tego [[takson]]u okaz CV 00740 zawierający górną szczękę (artykulowane lewe i prawe kości przedszczękowe i szczękowe), dolną szczękę (lewa i prawa kość zębowa) oraz zęby, prawdopodobnie należące do jednego osobnika. Materiał ten nie jest nowy - został odkryty na stanowisku Dashanpu w [[1980]] roku przez ekspedycję zorganizowaną przez Chongqing Natural History Museum, gdzie się teraz znajdują. | Istnieje również co najmniej jeszcze jeden (przypisany?) niekompletny szkielet. Ponadto w [[2000]] roku [[Cao Youshu|Cao]] i [[You Hailu|You]] przypisali do tego [[takson]]u okaz CV 00740 zawierający górną szczękę (artykulowane lewe i prawe kości przedszczękowe i szczękowe), dolną szczękę (lewa i prawa kość zębowa) oraz zęby, prawdopodobnie należące do jednego osobnika. Materiał ten nie jest nowy - został odkryty na stanowisku Dashanpu w [[1980]] roku przez ekspedycję zorganizowaną przez Chongqing Natural History Museum, gdzie się teraz znajdują. | ||
==Budowa== | ==Budowa== | ||
− | Podobnie jak ''[[Shunosaurus]]'', | + | Podobnie jak ''[[Shunosaurus]]'', ''Datousaurus'' nie miał tak długiej szyi jak ''[[Mamenchisaurus]]'' czy ''[[Omeisaurus]]'' (choć i tak dłuższą), lecz w przeciwieństwie do niego miał mniejszą ilość zębów. Jego czaszka była duża, ciężka i krótka, z paru nozdrzy z przodu. Zawierała 4 zęby k. przedszczękowej, 10-12 zębów k. szczękowej i 12-14 zębów k. zębowej. Żuchwa wysoka i solidnie zbudowana. Mocna konstrukcja [[kręg]]ów przedkrzyżowych (szyjne + grzbietowe). Cały kręgosłup - nie licząc ogona - składał się z 29 kręgów (13 szyjnych, 12 grzbietowych i 4 krzyżowych), co odróżnia go od ''[[Omeisaurus]]''. Na uwagę zasługują wydłużone [[trzon]]y kręgów szyjnych, które są 2,5 razy dłuższe od trzonów kręgów grzbietowych. Pleurocele kręgów szyjnych są dobrze rozwinięte. |
==Systematyka i ważność taksonu== | ==Systematyka i ważność taksonu== | ||
− | + | [[Paul Upchurch|Upchurch]] ([[1995]]) sugeruje, że może być on przedstawicielem [[Euhelopodidae]] (= [[Memenchisauridae]]) podobnym do ''[[Shunosaurus]]'' (które należą do [[Eusauropoda]]). Później ogranicza go (Upchurch i in., [[2004]]) do [[Sauropoda]] ''[[incertae sedis]]''. [[Jeffrey Wilson]] (2002) wskazuje, że ''Datousaurus'' jest przynajmniej tak [[zaawansowany]] jak ''Shunosaurus'' i - zależnie od [[definicja|definicji filogenetycznej]] - może należeć do Eusauropoda. Późniejsze analizy filogenetyczne (Sekiya, 2011) wskazują, że ''Datousaurus'' jest nieznacznie bardziej zaawansowany niż ''Shunosaurus''. | |
− | + | Autorzy "The Dinosauria" uważają, że - mimo braku w pierwotnej diagnozie cech wyraźnie odróżniających go od innych dinozaurów - jest to [[takson]] potencjalnie ważny, zapewne mając na uwadze fakt, iż różni się znacznie od współczesnych mu zauropodów z Chin (zob. "[[#Budowa]]" powyżej). Z pewnością ''Datousaurus'' wymaga ponownego zbadania szczątków. | |
==Etymologia== | ==Etymologia== | ||
− | + | Słowo ''datou'' znaczy w chińskim "duża głowa". Epitet gatunkowy ''bashanensis'' być może odwołuje się do pewnej nazwy lokalizacji, co sugeruje końcówka -''ensis''. | |
==Spis gatunków== | ==Spis gatunków== | ||
Linia 86: | Linia 84: | ||
! ''Datousaurus'' | ! ''Datousaurus'' | ||
| {{Kpt|[[Dong Zhiming|Dong]]}} i {{Kpt|[[Tang Zilu|Tang]]}}, [[1984]] | | {{Kpt|[[Dong Zhiming|Dong]]}} i {{Kpt|[[Tang Zilu|Tang]]}}, [[1984]] | ||
− | |||
|- | |- | ||
! ''D. bashanensis'' | ! ''D. bashanensis'' | ||
| {{Kpt|Dong}} i {{Kpt|Tang}}, 1984 | | {{Kpt|Dong}} i {{Kpt|Tang}}, 1984 | ||
− | |||
|} | |} | ||
Linia 97: | Linia 93: | ||
Źródła naukowe: | Źródła naukowe: | ||
− | Cao, Y. & You, H. (2000) The jaw of Datousaurus bashanensis Dong and Tang,1984. Acta Palaeontologica Sinica, 2000, 39(3) | + | Cao, Y. & You, H. (2000) The jaw of Datousaurus bashanensis Dong and Tang,1984. Acta Palaeontologica Sinica, 2000, 39(3), 391-395 [abstrakt] [http://159.226.74.2/wxdata/En/Show.asp?id=8254] |
Dong, Z. & Tang, Z. (1984) Note on a new Mid-Jurassic sauropod (Datousaurus bashanensis gen. et sp. nov.) from Sichuan Basin, China. Vertebrata PalAsiatica, Vol. XXII, No. 1 [http://www.ivpp.cas.cn/cbw/gjzdwxb/xbwzxz/200903/W020090813374515009819.pdf] | Dong, Z. & Tang, Z. (1984) Note on a new Mid-Jurassic sauropod (Datousaurus bashanensis gen. et sp. nov.) from Sichuan Basin, China. Vertebrata PalAsiatica, Vol. XXII, No. 1 [http://www.ivpp.cas.cn/cbw/gjzdwxb/xbwzxz/200903/W020090813374515009819.pdf] | ||
Li, K., Liu, J., Yang, C. & Hu, F. (2011) Dinosaur assemblages from the Middle Jurassic Shaximiao Formation and Chuanjie Formation in the Sichuan-Yunnan Basin, China. Volumina Jurassica, IX: 21-42 | Li, K., Liu, J., Yang, C. & Hu, F. (2011) Dinosaur assemblages from the Middle Jurassic Shaximiao Formation and Chuanjie Formation in the Sichuan-Yunnan Basin, China. Volumina Jurassica, IX: 21-42 | ||
+ | |||
+ | Sekiya, T. (2011) "Re-examination of Chuanjiesaurus ananensis (Dinosauria: Sauropoda) from the Middle Jurassic Chuanjie Formation, Lufeng County, Yunnan Province, southwest China" Memoir of the Fukui Prefectural Dinosaur Museum, 10, 1-54. | ||
Upchurch, P. (1995) The Evolutionary History of Sauropod Dinosaurs. Phil. Trans. R. Soc. Lond. B, 349, 365-390 [http://rstb.royalsocietypublishing.org/content/349/1330/365.full.pdf+html] | Upchurch, P. (1995) The Evolutionary History of Sauropod Dinosaurs. Phil. Trans. R. Soc. Lond. B, 349, 365-390 [http://rstb.royalsocietypublishing.org/content/349/1330/365.full.pdf+html] | ||
Linia 128: | Linia 126: | ||
[[Kategoria:Baton]] | [[Kategoria:Baton]] | ||
[[Kategoria:Kelowej]] | [[Kategoria:Kelowej]] | ||
− | |||
− |
Wersja z 22:44, 6 lis 2012
Autor: | Korekta: |
Marcin Szermański | Tomasz Singer |
Datousaurus (datozaur) | |
---|---|
Długość: | 10-14 m |
Masa: | ok. 4,5-10 t |
Miejsce występowania: | Chiny - Syczuan
(formacja Xiashaximiao = niższe warstwy formacji |
Czas występowania | środkowa jura (?bajos i/lub baton - kelowej) |
Systematyka | Dinosauria
Eusauropoda sensu Upchurch i in. 2004; Wilson i Sereno 1998 ? Eusauropoda sensu Salgado i in. 1997 ??? Memenchisauridae |
Rekonstrukcja szkieletu Datousaurus bashanensis. Autor: Gregory S. Paul, 2010. | |
Mapa znalezisk: | |
Wczytywanie mapy…
|
Wstęp
Datousaurus był prymitywnym zauropodem średniej wielkości, którego skamieniałości odkryto w Chinach. Należał do tzw. "fauny Shunosaurus", do której należą także m.in. wspomniany Shunosaurus, niektóre gatunki Omeisaurus, Protognathosaurus, Xiaosaurus, Huayangosaurus i Gasosaurus.
Materiał kopalny
Okaz typowy, opisany pierwotnie przez Donga i Tanga (1984) to przednia część czaszki (przynajmniej kość przedszczękowa, szczękowa, jarzmowa, kwadratowa, część nosowej i kość zębowa oraz zęby ) i prawdopodobny szkielet pozaczaszkowy, w tym praktycznie kompletny szkielet kręgosłupa (zob. "#Budowa"), obręcze i kości kończyn, w tym dłonie i stopy oraz praktycznie kompletna miednica.
Istnieje również co najmniej jeszcze jeden (przypisany?) niekompletny szkielet. Ponadto w 2000 roku Cao i You przypisali do tego taksonu okaz CV 00740 zawierający górną szczękę (artykulowane lewe i prawe kości przedszczękowe i szczękowe), dolną szczękę (lewa i prawa kość zębowa) oraz zęby, prawdopodobnie należące do jednego osobnika. Materiał ten nie jest nowy - został odkryty na stanowisku Dashanpu w 1980 roku przez ekspedycję zorganizowaną przez Chongqing Natural History Museum, gdzie się teraz znajdują.
Budowa
Podobnie jak Shunosaurus, Datousaurus nie miał tak długiej szyi jak Mamenchisaurus czy Omeisaurus (choć i tak dłuższą), lecz w przeciwieństwie do niego miał mniejszą ilość zębów. Jego czaszka była duża, ciężka i krótka, z paru nozdrzy z przodu. Zawierała 4 zęby k. przedszczękowej, 10-12 zębów k. szczękowej i 12-14 zębów k. zębowej. Żuchwa wysoka i solidnie zbudowana. Mocna konstrukcja kręgów przedkrzyżowych (szyjne + grzbietowe). Cały kręgosłup - nie licząc ogona - składał się z 29 kręgów (13 szyjnych, 12 grzbietowych i 4 krzyżowych), co odróżnia go od Omeisaurus. Na uwagę zasługują wydłużone trzony kręgów szyjnych, które są 2,5 razy dłuższe od trzonów kręgów grzbietowych. Pleurocele kręgów szyjnych są dobrze rozwinięte.
Systematyka i ważność taksonu
Upchurch (1995) sugeruje, że może być on przedstawicielem Euhelopodidae (= Memenchisauridae) podobnym do Shunosaurus (które należą do Eusauropoda). Później ogranicza go (Upchurch i in., 2004) do Sauropoda incertae sedis. Jeffrey Wilson (2002) wskazuje, że Datousaurus jest przynajmniej tak zaawansowany jak Shunosaurus i - zależnie od definicji filogenetycznej - może należeć do Eusauropoda. Późniejsze analizy filogenetyczne (Sekiya, 2011) wskazują, że Datousaurus jest nieznacznie bardziej zaawansowany niż Shunosaurus.
Autorzy "The Dinosauria" uważają, że - mimo braku w pierwotnej diagnozie cech wyraźnie odróżniających go od innych dinozaurów - jest to takson potencjalnie ważny, zapewne mając na uwadze fakt, iż różni się znacznie od współczesnych mu zauropodów z Chin (zob. "#Budowa" powyżej). Z pewnością Datousaurus wymaga ponownego zbadania szczątków.
Etymologia
Słowo datou znaczy w chińskim "duża głowa". Epitet gatunkowy bashanensis być może odwołuje się do pewnej nazwy lokalizacji, co sugeruje końcówka -ensis.
Spis gatunków
Datousaurus | Dong i Tang, 1984 |
---|---|
D. bashanensis | Dong i Tang, 1984 |
Bibliografia
Źródła naukowe:
Cao, Y. & You, H. (2000) The jaw of Datousaurus bashanensis Dong and Tang,1984. Acta Palaeontologica Sinica, 2000, 39(3), 391-395 [abstrakt] [1]
Dong, Z. & Tang, Z. (1984) Note on a new Mid-Jurassic sauropod (Datousaurus bashanensis gen. et sp. nov.) from Sichuan Basin, China. Vertebrata PalAsiatica, Vol. XXII, No. 1 [2]
Li, K., Liu, J., Yang, C. & Hu, F. (2011) Dinosaur assemblages from the Middle Jurassic Shaximiao Formation and Chuanjie Formation in the Sichuan-Yunnan Basin, China. Volumina Jurassica, IX: 21-42
Sekiya, T. (2011) "Re-examination of Chuanjiesaurus ananensis (Dinosauria: Sauropoda) from the Middle Jurassic Chuanjie Formation, Lufeng County, Yunnan Province, southwest China" Memoir of the Fukui Prefectural Dinosaur Museum, 10, 1-54.
Upchurch, P. (1995) The Evolutionary History of Sauropod Dinosaurs. Phil. Trans. R. Soc. Lond. B, 349, 365-390 [3]
Upchurch, P., Barrett, P.M., Dodson, P. (2004) Sauropoda. [w:] David B. Weishampel, Peter Dodson, Halszka Osmólska (red.): "The Dinosauria". Wyd. drugie. Berkeley: University of California Press
Wilson, J.A. (2002) Sauropod dinosaur phylogeny: critique and cladistic analysis. Zoological Journal of the Linnean Society, 136, 217–276 [4]
Inne:
Holtz, T.R. Jr. (2012) "Dinosaurs: The Most Complete, Up-to-Date Encyclopedia for Dinosaur Lovers of All Ages Supplementary Information" [5]
Paul, G.S. (2010) "The Princeton Field Guide To Dinosaurs"