Datousaurus
hasło do weryfikacji
| Autor: | Korekta: |
| Marcin Szermański | Tomasz Singer |
| Datousaurus (datozaur) | |
|---|---|
| Długość: | 10-14 m |
| Masa: | ok. 4,5-10 t |
| Miejsce występowania: | Chiny - prowincja Syczuan, stanowisko
Dashanpu (formacja Xiashaximiao = niższe warstwy formacji |
| Czas występowania | środkowa jura (?bajos i/lub baton - kelowej) |
| Systematyka | Dinosauria
?? Euhelopodidae (= Memenchosauridae) |
Rekonstrukcja szkieletu Datousaurus bashanensis. Autor: Gregory S. Paul, 2010. | |
| Mapa znalezisk: | |
|
Wczytywanie mapy…
| |
Wstęp
Datousaurus był prymitywnym zauropodem średniej wielkości, którego skamieniałości odkryto w Chinach. Należał do tzw. "fauny Shunosaurus", do której należą także m.in. wspomniany Shunosaurus, niektóre gatunki Omeisaurus, Protognathosaurus, Xiaosaurus, Huayangosaurus i Gasosaurus.
Materiał kopalny
Okaz typowy, opisany pierwotnie przez Donga i Tanga (1984) to kość przedszczękowa, kość szczękowa i możliwy szkielet pozaczaszkowy.
Istnieje również co najmniej jeszcze jeden (przypisany?) niekompletny szkielet. Ponadto w 2000 roku Cao i You przypisali do tego taksonu okaz CV 00740 zawierający górną szczękę (artykulowane lewe i prawe kości przedszczękowe i szczękowe), dolną szczękę (lewa i prawa kość zębowa) oraz zęby, prawdopodobnie należące do jednego osobnika. Materiał ten nie jest nowy - został odkryty na stanowisku Dashanpu w 1980 roku przez ekspedycję zorganizowaną przez Chongqing Natural History Museum, gdzie się teraz znajdują.
Budowa
Podobnie jak Shunosaurus, datozaur nie miał tak długiej szyi jak Mamenchisaurus czy Omeisaurus (choć i tak dłuższą), lecz w przeciwieństwie do niego miał mniejszą ilość zębów. Jego czaszka była duża, ciężka i krótka, z paru nozdrzy z przodu. Zawierała 4 zęby k. przedszczękowej, 10-12 zębów k. szczękowej i 12-14 zębów k. zębowej. Żuchwa wysoka i solidnie zbudowana. Mocna konstrukcja kręgów przedkrzyżowych (szyjne + grzbietowe). Cały kręgosłup - nie licząc ogona - składał się z 29 kręgów (13 szyjnych, 12 grzbietowych i 4 krzyżowych), co odróżnia go od Omeisaurus. Na uwagę zasługują wydłużone trzony kręgów szyjnych, które są 2,5 razy dłuższe od trzonów kręgów grzbietowych. Pleurocele kręgów szyjnych są dobrze rozwinięte.
Systematyka i ważność taksonu
W kwestii systematyki Jeffrey Wilson (2002) traktuje datozaura za członka grupy Eusauropoda. Upchurch (2012) sugeruje, że może być on przedstawicielem Euhelopodidae (= Memenchosauridae) podobnym do Shunosaurus. Później ogranicza go (Upchurch i in., 2004) do Sauropoda incertae sedis.
Ponadto autorzy "The Dinosauria" uważają, że - mimo braku w pierwotnej diagnozie cech wyraźnie odróżniających go od innych dinozaurów - jest to takson potencjalnie ważny, zapewne mając na uwadze fakt, iż różni się znacznie od współczesnych mu zauropodów z Chin (zob. "Budowa" powyżej). Z pewnością Datousaurus wymaga ponownego zbadania szczątków.
Etymologia
Nazwa rodzajowa Datousaurus można przetłumaczyć na "herszt jaszczurów". Samo słowo dauto znaczy w chińskim "duża głowa". Epitet gatunkowy bashanensis być może odwołuje się do pewnej nazwy lokalizacji, co sugeruje końcówka -ensis.
Spis gatunków
| Datousaurus | Dong i Tang, 1984 | nomen nudum?? |
|---|---|---|
| D. bashanensis | Dong i Tang, 1984 | nomen nudum?? |
Bibliografia
Źródła naukowe:
Cao, Y. & You, H. (2000) The jaw of Datousaurus bashanensis Dong and Tang,1984. Acta Palaeontologica Sinica, 2000, 39(3)：391-395 [abstrakt] [1]
Dong, Z. & Tang, Z. (1984) Note on a new Mid-Jurassic sauropod (Datousaurus bashanensis gen. et sp. nov.) from Sichuan Basin, China. Vertebrata PalAsiatica, Vol. XXII, No. 1 [2]
Li, K., Liu, J., Yang, C. & Hu, F. (2011) Dinosaur assemblages from the Middle Jurassic Shaximiao Formation and Chuanjie Formation in the Sichuan-Yunnan Basin, China. Volumina Jurassica, IX: 21-42
Upchurch, P. (1995) The Evolutionary History of Sauropod Dinosaurs. Phil. Trans. R. Soc. Lond. B, 349, 365-390 [3]
Upchurch, P., Barrett, P.M., Dodson, P. (2004) Sauropoda. [w:] David B. Weishampel, Peter Dodson, Halszka Osmólska (red.): "The Dinosauria". Wyd. drugie. Berkeley: University of California Press
Wilson, J.A. (2002) Sauropod dinosaur phylogeny: critique and cladistic analysis. Zoological Journal of the Linnean Society, 136, 217–276 [4]
Inne:
Holtz, T.R. Jr. (2012) "Dinosaurs: The Most Complete, Up-to-Date Encyclopedia for Dinosaur Lovers of All Ages Supplementary Information" [5]
Paul, G.S. (2010) "The Princeton Field Guide To Dinosaurs"
