Tuojiangosaurus: Różnice pomiędzy wersjami
m |
|||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| + | {{DISPLAYTITLE:''Tuojiangosaurus''}} | ||
<small> | <small> | ||
{| class="wikitable" style="background-color:CornSilk" | {| class="wikitable" style="background-color:CornSilk" | ||
| Linia 32: | Linia 33: | ||
| [[Chiny]] - prowincja Syczuan | | [[Chiny]] - prowincja Syczuan | ||
| − | <small>(górna część [[formacja | + | <small>(górna część [[formacja|formacji]] [[Shaximiao]])</small> |
|- | |- | ||
! '''[[Czas|Czas występowania]]''' | ! '''[[Czas|Czas występowania]]''' | ||
| Linia 57: | Linia 58: | ||
==Wstęp== | ==Wstęp== | ||
| − | ''Tuojiangosaurus'' to stegozaur żyjący w późnej jurze na terenie obecnych Chin. Wg | + | ''Tuojiangosaurus'' to stegozaur żyjący w późnej jurze na terenie obecnych Chin. Wg Li i in. (2011) jest starszy - ma pochodzić ze środkowej jury ([[kelowej]]). |
Jest obecnie największym znanym azjatyckim przedstawicielem tej grupy dinozaurów. Tuodziangozaur został opisany w [[1977]] roku przez chińskich naukowców ([[Dong]]a, [[Li]], [[Zhou]] i [[Zhang]]a) dokładnie sto lat po [[rodzaj]]u ''[[Stegosaurus]]''. | Jest obecnie największym znanym azjatyckim przedstawicielem tej grupy dinozaurów. Tuodziangozaur został opisany w [[1977]] roku przez chińskich naukowców ([[Dong]]a, [[Li]], [[Zhou]] i [[Zhang]]a) dokładnie sto lat po [[rodzaj]]u ''[[Stegosaurus]]''. | ||
| Linia 65: | Linia 66: | ||
==Etymologia== | ==Etymologia== | ||
| − | ''Tuojiangosaurus'' znaczy "jaszczur znad rzeki Tuo Jiang", płynącej przez prowincję | + | ''Tuojiangosaurus'' znaczy "jaszczur znad rzeki Tuo Jiang", płynącej przez prowincję Syczuan, w której znaleziono szczątki. Epitet [[gatunek|gatunkowy]] oznacza prawdopodobnie tyle co "mający wiele kolców". |
==Środowisko życia== | ==Środowisko życia== | ||
| − | ''Tuojiangosaurus'' jest jednym z wielu [[stegozaur]]ów znanych z górnej części formacji [[ | + | ''Tuojiangosaurus'' jest jednym z wielu [[stegozaur]]ów znanych z górnej części formacji [[Shaximiao]]. Jego pobratymcami były ''[[Gigantspinosaurus]]'', ''[[Jiangjunosaurus]]'', ''[[Chungkingosaurus]]'' i [[nomen dubium|niepewny]] [[rodzaj]] ''[[Chialingosaurus]]'' (dwa ostatnie [[Paul]] uważa za możliwe młode ''Tuojiangosaurus''). W formacji tej znaleziono też wiele [[zauropod]]ów zaliczanych do [[rodzaj]]ów ''[[Mamenchisaurus]]'' i ''[[Omeisaurus]]'' i tajemniczego [[ornithischia|dinozaura ptasiomiednicznego]] ''[[Gongbusaurus]]''. Czołowym drapieżnikiem był wtedy [[sinraptoryd]] ''[[Yangchuanosaurus]]''. |
==Materiał kopalny== | ==Materiał kopalny== | ||
Znaleziono dwa osobniki: | Znaleziono dwa osobniki: | ||
| − | - [[Holotyp]] (CV 209) to niemal kompletny szkielet, w którym brakuje tylko części czaszki i dolnej szczęki, kilku | + | - [[Holotyp]] (CV 209) to niemal kompletny szkielet, w którym brakuje tylko części czaszki i dolnej szczęki, kilku [[kręg]]ów szyjnych i ogonowych oraz dolnych elementów kończyn. |
| − | - [[Paratyp]] (CV 210). Elementy wydobyte nie zostały umieszczone w wykazie przez [[Dong]]a i in. ani w deskrypcji ''Tuojiangosaurus'' ani w późniejszej pracy | + | - [[Paratyp]] (CV 210). Elementy wydobyte nie zostały umieszczone w wykazie przez [[Dong]]a i in. ani w deskrypcji ''Tuojiangosaurus'' ani w późniejszej pracy Donga z roku 1983. Później inni naukowcy przypisali do tuodziangozaura części czaszki, łopatki, kręgi ogonowe i elementy pancerza. Dong zanotował tylko część bloku biodrowo-krzyżowego. |
==Spis gatunków== | ==Spis gatunków== | ||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
! ''Tuojiangosaurus'' | ! ''Tuojiangosaurus'' | ||
| − | | [[Dong]], [[Li]], [[Zhou]] i [[Zhang]], [[1977]] | + | | {{Kpt|[[Dong]], [[Li]], [[Zhou]]}} i {{Kpt|[[Zhang]]}}, [[1977]] |
|- | |- | ||
! ''T. multispinus'' | ! ''T. multispinus'' | ||
| − | | | + | | {{Kpt|Dong, Li, Zhou}} i {{Kpt|Zhang}}, 1977 |
|} | |} | ||
| Linia 90: | Linia 91: | ||
Galton, P.M. & Upchurch, P. (2004) "Stegosauria" [w:] Weishampel, D.B., Dodson, P. & Osmólska, H. (ed) "The Dinosauria (2nd edition)" University of California Press, Berkeley, 343–362. | Galton, P.M. & Upchurch, P. (2004) "Stegosauria" [w:] Weishampel, D.B., Dodson, P. & Osmólska, H. (ed) "The Dinosauria (2nd edition)" University of California Press, Berkeley, 343–362. | ||
| − | Li, K., Liu, J., Yang, C. & Hu, F. (2011) "Dinosaur assemblages from the Middle Jurassic Shaximiao Formation and Chuanjie Formation in the Sichuan-Yunnan Basin, China". Volumina Jurassica, 21-42 | + | Li, K., Liu, J., Yang, C. & Hu, F. (2011) "Dinosaur assemblages from the Middle Jurassic Shaximiao Formation and Chuanjie Formation in the Sichuan-Yunnan Basin, China". Volumina Jurassica, 21-42. |
| − | Maidment, S.C.R., Norman, D.B., Barrett, P.M., & Upchurch, P. (2008) "Systematics and phylogeny of Stegosauria (Dinosauria: Ornithischia)" Journal of Systematic Palaeontology, 6(4), 367-407. doi:10.1017/S1477201908002459 | + | Maidment, S.C.R., Norman, D.B., Barrett, P.M., & Upchurch, P. (2008) "Systematics and phylogeny of Stegosauria (Dinosauria: Ornithischia)" Journal of Systematic Palaeontology, 6(4), 367-407. [[doi:10.1017/S1477201908002459]] |
| − | Mateus, O., Maidment, S.C.R. & Christiansen, N.A. (2009) "A new long-necked 'sauropod-mimic' stegosaur and the evolution of the plated dinosaurs" Proceeding of the Royal Society B doi: 10.1098/rspb.2008.1909 | + | Mateus, O., Maidment, S.C.R. & Christiansen, N.A. (2009) "A new long-necked 'sauropod-mimic' stegosaur and the evolution of the plated dinosaurs" Proceeding of the Royal Society B [[doi: 10.1098/rspb.2008.1909]] |
http://www.dinodata.org/index.php?option=com_content&task=view&id=2628&Itemid=75 | http://www.dinodata.org/index.php?option=com_content&task=view&id=2628&Itemid=75 | ||
Wersja z 15:23, 18 lut 2016
| Autor: | Korekta: |
| Maciej Ziegler | Tomasz Sokołowski |
| Tuojiangosaurus (tuodziangozaur/tuokiangozaur) | |
|---|---|
| Długość: | 6,5-7 m |
| Masa: | ok. 2,8 t |
| Miejsce występowania: | Chiny - prowincja Syczuan |
| Czas występowania | 164,7-150 Ma |
| Systematyka | Dinosauria |
| |
Wstęp
Tuojiangosaurus to stegozaur żyjący w późnej jurze na terenie obecnych Chin. Wg Li i in. (2011) jest starszy - ma pochodzić ze środkowej jury (kelowej).
Jest obecnie największym znanym azjatyckim przedstawicielem tej grupy dinozaurów. Tuodziangozaur został opisany w 1977 roku przez chińskich naukowców (Donga, Li, Zhou i Zhanga) dokładnie sto lat po rodzaju Stegosaurus.
Budowa
Tuojiangosaurus miał dość krótkie kończyny. Jego opancerzenie składało się z dwóch rzędów trójkątnych płyt ciągnących się od szyi do ogona. Całkowita liczba płyt to 30-34. Największe mieściły się na grzbiecie zwierzęcia, zmniejszając się stopniowo w kierunkach ku końcowi ogona. Dodatkowo tuodziangozaur posiadał cztery kolce na końcu ogona, choć Paul uważa, że miał jeszcze jedną, ostatnią parę skierowanych poziomo kolców. Prawdopodobnie posiadał też długi na 84 cm kolec na każdej łopatce, lecz niektórzy uważają, że ten kolec pochodzi od nieopisanego jeszcze stegozaura "Yingshanosaurus". W przeciwieństwie do innych stegozaurów, których nozdrza były skierowane na boki, u Tuojiangosaurus były one przemieszczone ku górze.
Etymologia
Tuojiangosaurus znaczy "jaszczur znad rzeki Tuo Jiang", płynącej przez prowincję Syczuan, w której znaleziono szczątki. Epitet gatunkowy oznacza prawdopodobnie tyle co "mający wiele kolców".
Środowisko życia
Tuojiangosaurus jest jednym z wielu stegozaurów znanych z górnej części formacji Shaximiao. Jego pobratymcami były Gigantspinosaurus, Jiangjunosaurus, Chungkingosaurus i niepewny rodzaj Chialingosaurus (dwa ostatnie Paul uważa za możliwe młode Tuojiangosaurus). W formacji tej znaleziono też wiele zauropodów zaliczanych do rodzajów Mamenchisaurus i Omeisaurus i tajemniczego dinozaura ptasiomiednicznego Gongbusaurus. Czołowym drapieżnikiem był wtedy sinraptoryd Yangchuanosaurus.
Materiał kopalny
Znaleziono dwa osobniki:
- Holotyp (CV 209) to niemal kompletny szkielet, w którym brakuje tylko części czaszki i dolnej szczęki, kilku kręgów szyjnych i ogonowych oraz dolnych elementów kończyn.
- Paratyp (CV 210). Elementy wydobyte nie zostały umieszczone w wykazie przez Donga i in. ani w deskrypcji Tuojiangosaurus ani w późniejszej pracy Donga z roku 1983. Później inni naukowcy przypisali do tuodziangozaura części czaszki, łopatki, kręgi ogonowe i elementy pancerza. Dong zanotował tylko część bloku biodrowo-krzyżowego.
Spis gatunków
| Tuojiangosaurus | Dong, Li, Zhou i Zhang, 1977 |
|---|---|
| T. multispinus | Dong, Li, Zhou i Zhang, 1977 |
Bibliografia
Galton, P.M. & Upchurch, P. (2004) "Stegosauria" [w:] Weishampel, D.B., Dodson, P. & Osmólska, H. (ed) "The Dinosauria (2nd edition)" University of California Press, Berkeley, 343–362.
Li, K., Liu, J., Yang, C. & Hu, F. (2011) "Dinosaur assemblages from the Middle Jurassic Shaximiao Formation and Chuanjie Formation in the Sichuan-Yunnan Basin, China". Volumina Jurassica, 21-42.
Maidment, S.C.R., Norman, D.B., Barrett, P.M., & Upchurch, P. (2008) "Systematics and phylogeny of Stegosauria (Dinosauria: Ornithischia)" Journal of Systematic Palaeontology, 6(4), 367-407. doi:10.1017/S1477201908002459
Mateus, O., Maidment, S.C.R. & Christiansen, N.A. (2009) "A new long-necked 'sauropod-mimic' stegosaur and the evolution of the plated dinosaurs" Proceeding of the Royal Society B doi: 10.1098/rspb.2008.1909
http://www.dinodata.org/index.php?option=com_content&task=view&id=2628&Itemid=75
http://www.dinodata.org/index.php?option=com_content&task=view&id=7580&Itemid=67
http://www.dinosauria.com/dml/names/dinot.htm
Paul, G.S. (2010) "The Princeton Field Guide to Dinosaurs" wyd. Princeton University - Princeton i Oxford.
![[1]](http://fc02.deviantart.com/fs14/f/2007/033/f/f/Tuojiangosaurus_multispinus_by_shartman.jpg){kind=link}