Chungkingosaurus: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Dinozaury.com
Skocz do: nawigacja, szukaj
m (Spis gatunków)
m
 
(Nie pokazano 8 wersji utworzonych przez 3 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
 
{{DISPLAYTITLE:''Chungkingosaurus''}}
 
{{DISPLAYTITLE:''Chungkingosaurus''}}
<small>
+
{{Opis
{| class="wikitable" style="background-color:CornSilk"
+
|Autor                 = [[Tomasz Sokołowski]], [[Maciej Ziegler]], [[Marcin Szermański]]
| Autor:
+
|Korekta                = [[Dawid Mazurek]], [[Łukasz Czepiński]], [[Mateusz Tałanda]], [[Paweł Konarzewski]]
| Korekta:
+
|nazwa                  = ''Chungkingosaurus'' (czungkingozaur)
|-
+
|długość                = ok. 2,7-3,7 m
| [[Tomasz Sokołowski]]
+
|wysokość              =
[[Maciej Ziegler]]
+
|masa                  = ok. 160-590 kg
 
+
|dieta                  = roślinożerny
[[Marcin Szermański]]
+
|miejsce                = [[Chiny]] - Syczuan
| [[Dawid Mazurek]]
+
<small>(górna część [[formacja|formacji]] [[Shaximiao]]<br>[=formacja [[Shangshaximiao]]])</small>
[[Łukasz Czepiński]]
+
|czas                  = {{Występowanie|155|145}}
 
+
<small>[[późna jura]] (?[[kimeryd]]-?[[tyton]]<ref>Najwcześniejsze warstwy dolnej części formacji [[Shaximiao]] (dolna część nazywana jest również formacją [[Xiashaximiao]]) zostały wydatowane na 160-159 Ma (Wang i in., 2018; Moore i in., 2020), jednak pojawiają się sugestie, że mogą liczyć ok. 170-166 Ma (Dai i in., 2022a; Dai i in., 2022b; Ren i in., 2023) lub 167,5-164,5 Ma (Zhou i in., 2022). Wiek górnej części formacji [[Shaximiao]] (nazywanych również formacją [[Shangshaximiao]]) nie jest pewny. Moore i in. (2020) arbitralnie przyjęli [[kimeryd]] i pierwszą połowę [[tyton]]u. W haśle również przyjęto arbitralnie przyjęto początek kimerydu jako najstarszy możliwy wiek górnej części formacji Shaximiao. Środkowe warstwy młodszej formacji [[Suining]] mają maksymalny wiek 144 Ma (Li i in., 2018), zatem w haśle przyjęto 145 Ma jako górną granicę zasięgu górnej części formacji Shaximiao.</ref>)</small>
[[Mateusz Tałanda]]
+
|systematyka            =
|}
+
[[Dinosauria]]
</small>
 
 
 
----
 
 
 
{| class="wikitable" style="text-align:left" align="left"
 
! colspan=2 | ''Chungkingosaurus'' (czungkingozaur)
 
|-
 
! '''Długość''':
 
| ok. 2,7-3,7 m
 
 
 
|-
 
! '''Masa''':
 
| ok. 160-590 kg
 
 
 
|-
 
! '''[[Lokacje|Miejsce występowania]]''':
 
| [[Chiny]] - prowincja Syczuan
 
 
 
<small>(górna część [[formacja Shaximiao|formacji Shaximiao]])</small>
 
|-
 
! '''[[Czas|Czas występowania]]'''
 
| 164,7-155,7 [[Ma]]
 
 
 
<small>środkowa - późna [[jura]] ([[kelowej]] - [[oksford]])</small>
 
|-
 
! '''Systematyka'''
 
| [[Dinosauria]]
 
  
 
[[Ornithischia]]
 
[[Ornithischia]]
Linia 49: Linia 22:
  
 
? [[Huayangosauridae]]
 
? [[Huayangosauridae]]
|-
+
|grafika                = Chungkingosaurus jiangbeiensis.png
|}
+
|podpis                = Rekonstrukcja ''Chungkingosaurus''. Autor: Connor Ashbridge [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Chungkingosaurus_jiangbeiensis.png]
 
+
|PorównanieGrupa        =
 +
|PorównanieDługość      =
 +
|mapa                  =
 +
}}
 
==Wstęp==
 
==Wstęp==
''Chungkingosaurus'' to [[rodzaj]] stegozaura, którego szczątki odnaleziono w osadach [[jura]]jskiej formacji Shaximiao leżącej na terenach prowincji Syczuan. Formacja ta jest datowana na późną jurę (najprawdopodobniej [[oksford]]). Z kolei Li i in. ([[2011]]) uważają, że ''Chungkingosaurus'' jest starszy, niż dotąd sądzono. Wg nich pochodzi ze środkowej, a nie późnej jury ([[kelowej]]).
+
''Chungkingosaurus'' to [[rodzaj]] stegozaura, którego szczątki odnaleziono w górnych osadach [[jura]]jskiej formacji Shaximiao leżącej na terenach prowincji Syczuan.  
 
 
[[Gatunek typowy]], ''Chungkingosaurus jiangbeiensis'', został opisany przez [[Dong Zhiming|Donga]], [[Zhou Shiwu|Zhou]] i [[Zhang Yihong|Zhanga]] w [[1983]] roku. [[Gregory Paul|Paul]] ([[2010]]) sugeruje, że (tak jak ''[[Chialingosaurus]]'') może to być młodociany osobnik gatunku ''[[Tuojiangosaurus]] multispinus'', chociaż wg [[Peter Galton|Galton]]a i [[Paul Upchurch|Upchurch]]a ([[2004]]) uważają (przynajmniej [[holotyp]]) za osobnika dorosłego (''adult''). [[Susannah Maidment|Maidment]] i [[Guanbiao Wei|Wei]] ([[2006]]) oraz Maidment i in. ([[2008]]) uważają go za jeden z trzech (spośród siedmiu) ważnych [[takson]]ów stegozaurów z późnej jury Chin.
 
  
Inny znany [[gatunek]], ''Chungkingosaurus'' sp., nie został jeszcze formalnie opisany.  
+
==Ważność taksonu i gatunki==
 +
[[Gatunek typowy]], ''Chungkingosaurus jiangbeiensis'', został opisany przez [[Dong Zhiming|Donga]], [[Zhou Shiwu|Zhou]] i [[Zhang Yihong|Zhanga]] w [[1983]] roku. [[Gregory Paul|Paul]] ([[2010]]) sugeruje, że tak jak ''[[Chialingosaurus]]'' może to być młodociany osobnik gatunku ''[[Tuojiangosaurus]] multispinus'', chociaż wg [[Peter Galton|Galton]]a i [[Paul Upchurch|Upchurch]]a ([[2004]]) uważają (przynajmniej [[holotyp]]) za osobnika dorosłego (''adult''). [[Susannah Maidment|Maidment]] i [[Guanbiao Wei|Wei]] ([[2006]]) oraz Maidment i in. ([[2008]]) uważają go za jeden z dwóch (spośród siedmiu) ważnych [[takson]]ów stegozaurów z późnej jury Chin.
  
 
==Materiał kopalny==
 
==Materiał kopalny==
 +
[[Plik:Chungkingosaurus_jiangbeiensis.jpg|thumb|Zrekonstruowany szkielet ''Chungkingosaurus''. Fot. Laikayiu [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Chungkingosaurus_jiangbeiensis.jpg]]]
 
[[Holotyp]] CV 206 to (?dorosły), niekompletny szkielet zawierający: przednią część czaszki, 10 kręgów grzbietowych, 25 kręgów ogonowych, dystalną część kości ramiennej, 3 kości śródstopia, blok biodrowo-krzyżowy, kość kulszową i łonową, obie kości udowe, kość piszczelową i strzałkową oraz 5 elementów pancerza grzbietowego.
 
[[Holotyp]] CV 206 to (?dorosły), niekompletny szkielet zawierający: przednią część czaszki, 10 kręgów grzbietowych, 25 kręgów ogonowych, dystalną część kości ramiennej, 3 kości śródstopia, blok biodrowo-krzyżowy, kość kulszową i łonową, obie kości udowe, kość piszczelową i strzałkową oraz 5 elementów pancerza grzbietowego.
  
Linia 66: Linia 42:
 
CV 207: blok biodrowo-krzyżowy i częściowa kość kulszowa.
 
CV 207: blok biodrowo-krzyżowy i częściowa kość kulszowa.
  
CV 205: uszkodzony kręg krzyżowy, 4 kręgi ogonowe, prawa kość ramienna i obie kości udowe.
+
CV 205: uszkodzony kręg krzyżowy, 4 kręgi ogonowe, prawa kość ramienna i obie kości udowe oraz niezidentyfikowane elementy należące do jednego osobnika.
  
CV 208: tylny kręg ogonowy z szewronami i 3 pary wyrostków dermalnych.
+
CV 208: 10 tylnych kręgów ogonowych z szewronami, 5 kolców na końcu ogona oraz fragment 6 kolca.
  
Zhou i Zhang ([[1983]]) oraz Dong ([[1990]]) sugerują, że każdy z tych przypisanych osobników może reprezentować nowy [[gatunek]] ''Chungkingosaurus''.
+
Dong, Zhou i Zhang ([[1983]]) sugerują, że każdy z tych przypisanych osobników może reprezentować nowy [[gatunek]] ''Chungkingosaurus''.
 
 
==Diagnoza (za Maidment i Wei, 2006)==
 
{{Szablon:Diagnoza}}
 
''Chungkingosaurus'' różni się od wszystkich innych stegozaurów posiadaniem następujących unikatowych cech: żebra krzyżowe są ustawione silnie tylnobocznie. Przednie wyrostki kości biodrowej nie odbiegają silnie od płaszczyzny przystrzałkowej.
 
  
 
==Budowa==
 
==Budowa==
Czungkingozaur jest jednym z najmniejszych stegozaurów. Budowa jego kości ramiennej (''humerus'') była prymitywna. Posiadał raczej wysoką, wąską czaszkę oraz duże, ciężkie kostne płyty. Jak wszystkie stegozaury, również ''Chungkingosaurus'' był roślinożercą. Co ciekawe, ogon z kolcami zachowany jest w pozycji sugerującej całkowitą liczbę kolców na 5.
+
Czungkingozaur był jednym z najmniejszych znanych stegozaurów. Budowa jego kości ramiennej (''humerus'') była prymitywna. Posiadał raczej wysoką, wąską czaszkę oraz duże, ciężkie kostne płyty podobne do tych u ''[[Tuojiangosaurus]]''. Na końcu ogona mogło znajdować do 6 ostrych kolców.
  
 
Jego kość biodrowa (''ilium'') mierzy 51,6 cm długości, co przy długości tej samej kości u ''[[Tuojiangosaurus]]'' (CV 209/210 - 124,8 cm) i ''[[Wuerhosaurus]]'' (111,6 cm - wartość szacowana) to bardzo niewiele, jeżeli mamy rzeczywiście do czynienia z osobnikiem dorosłym. Mógł zatem dorastać do ok. 2,7-3,7 m długości i ok. 160-590 kg.
 
Jego kość biodrowa (''ilium'') mierzy 51,6 cm długości, co przy długości tej samej kości u ''[[Tuojiangosaurus]]'' (CV 209/210 - 124,8 cm) i ''[[Wuerhosaurus]]'' (111,6 cm - wartość szacowana) to bardzo niewiele, jeżeli mamy rzeczywiście do czynienia z osobnikiem dorosłym. Mógł zatem dorastać do ok. 2,7-3,7 m długości i ok. 160-590 kg.
 +
 +
''Chungkingosaurus'' różnił się od wszystkich innych stegozaurów kombinacją następujących unikatowych cech: żebra krzyżowe są ustawione silnie tylnobocznie, przednie wyrostki kości biodrowej nie odbiegają silnie od płaszczyzny przystrzałkowej (Maidment i Wei, 2006).
  
 
==Pozycja systematyczna==
 
==Pozycja systematyczna==
Na przestrzeni lat ukazało się kilka analiz stegozaurów, które różnią się od siebie wynikami w zakresie umieszczenia czungkingozaura w odpowiedniej grupie systematycznej: [[Kenneth Carpenter|Carpenter]] i in. ([[2001]]) uznają go za bazalnego stegozaura. Galton i Upchurch ([[2004]]) uważają go za najbardziej bazalnego przedstawiciela [[Stegosaurinae]], a Escaso i in. ([[2007]]) za bardziej zaawansowanego stegozaura niż ''[[Kentrosaurus]]''. Nowsze badania (Maidment i in., [[2008]]) uważają go za członka [[Huayangosauridae]] ([[klad]] zrzeszający stegozaury bliżej spokrewnione z ''[[Huayangosaurus]]'' niż z ''[[Stegosaurus]]'').  
+
Na przestrzeni lat ukazało się kilka analiz stegozaurów, które różnią się od siebie wynikami w zakresie umieszczenia czungkingozaura w odpowiedniej grupie systematycznej: [[Kenneth Carpenter|Carpenter]] i in. ([[2001]]) uznają go za bazalnego stegozaura. Galton i Upchurch ([[2004]]) uważają go za najbardziej bazalnego przedstawiciela [[Stegosaurinae]], a Escaso i in. ([[2007]]) za bardziej zaawansowanego stegozaura niż ''[[Kentrosaurus]]''. Nowsze badania (Maidment i in., [[2008]]) uważają go za członka [[Huayangosauridae]] ([[klad]] zrzeszający stegozaury bliżej spokrewnione z ''[[Huayangosaurus]]'' niż z ''[[Stegosaurus]]''). Dai i in. (2022a) uważają, że ''Chungkingosaurus'' jest bazalnym stegozaurem blisko spokrewnionym z ''[[Bashanosaurus]]''.
  
 
==Środowisko życia==
 
==Środowisko życia==
''Chungkingosaurus'' jest jednym z wielu stegozaurów znanych z górnej części formacji Shaximiao. Jego pobratymcami były: ''[[Gigantspinosaurus]]'', ''[[Jiangjunosaurus]]'', ''[[Tuojiangosaurus]]'' i niepewny [[rodzaj]] ''[[Chialingosaurus]]''.  
+
''Chungkingosaurus'' jest jednym z wielu stegozaurów znanych z górnej części formacji Shaximiao. Jego pobratymcami byli: "[[Gigantspinosaurus]]", ''[[Jiangjunosaurus]]'', ''[[Tuojiangosaurus]]'' i niepewny [[rodzaj]] ''[[Chialingosaurus]]''.  
  
 
W formacji tej znaleziono też wiele gatunków zauropodów zaliczanych do [[rodzaj]]ów ''[[Mamenchisaurus]]'' i ''[[Omeisaurus]]'' oraz tajemniczego dinozaura ptasiomiednicznego ''[[Gongbusaurus]]''. Czołowymi drapieżnikami był wtedy [[sinraptoryd]]y ''[[Yangchuanosaurus]]'', ''[[Sinraptor]]'' oraz nieco mniejszy ''[[Xuanhanosaurus]]''.
 
W formacji tej znaleziono też wiele gatunków zauropodów zaliczanych do [[rodzaj]]ów ''[[Mamenchisaurus]]'' i ''[[Omeisaurus]]'' oraz tajemniczego dinozaura ptasiomiednicznego ''[[Gongbusaurus]]''. Czołowymi drapieżnikami był wtedy [[sinraptoryd]]y ''[[Yangchuanosaurus]]'', ''[[Sinraptor]]'' oraz nieco mniejszy ''[[Xuanhanosaurus]]''.
Linia 97: Linia 71:
 
| {{Kpt|[[Dong Zhiming|Dong]], [[Zhou Shiwu|Zhou]]}} & {{Kpt|[[Zhang Yihong|Zhang]]}}, [[1983]]
 
| {{Kpt|[[Dong Zhiming|Dong]], [[Zhou Shiwu|Zhou]]}} & {{Kpt|[[Zhang Yihong|Zhang]]}}, [[1983]]
 
|-
 
|-
|{{V|''Chungkingosaurus jiangbeiensis''}}
+
|{{V|''C. jiangbeiensis''}}
| {{Kpt|Dong, Zhou}} & {{Kpt|Zhang}}, 1983
+
| {{Kpt|[[Dong Zhiming|Dong]], [[Zhou Shiwu|Zhou]]}} & {{Kpt|[[Zhang Yihong|Zhang]]}}, [[1983]]
 
|-
 
|-
 
|= ''Chungkingosaurus'' "giganticus"
 
|= ''Chungkingosaurus'' "giganticus"
Linia 109: Linia 83:
 
|}
 
|}
  
[[Kategoria:Dinosauria]]
+
==Bibliografia==
[[Kategoria:Ornithischia]]
+
<small>Dai, H., Li, N., Maidment, S.C.R., Wei, G., Zhou, Y., Hu, X., Ma, Q., Wang, X., Hu, H. & Peng, G. (2022a). "New stegosaurs from the Middle Jurassic Lower Member of the Shaximiao Formation of Chongqing, China." Journal of Vertebrate Paleontology, 41:5, e1995737,. [[doi:10.1080/02724634.2021.1995737]]
[[Kategoria:Thyreophora]]
+
 
[[Kategoria:Stegosauria]]
+
Dai, H., Tan, C., Xiong, C., Ma, Q., Li, N., Yu, H., ... & Ren, X. (2022b). "New macronarian from the Middle Jurassic of Chongqing, China: phylogenetic and biogeographic implications for neosauropod dinosaur evolution". Royal Society Open Science, 9(11), 220794. [[doi:10.1098/rsos.220794]]
[[Kategoria:Azja]]
+
 
[[Kategoria:Chiny]]
+
Dong, Z., Zhou, S. & Zhang, Y. (1983). [Dinosaurs from the Jurassic of Sichuan]. Palaeontologica Sinica, New Series C 162(23): 1-136 [tłumaczenie na język angielski, Will Downs, Northern Arizona University, 1999]
[[Kategoria:Mezozoik]]
 
[[Kategoria:Jura]]
 
[[Kategoria:Kelowej]]
 
[[Kategoria:Oksford]]
 
  
==Bibliografia==
 
<small>
 
 
Galton, P.M. & Upchurch, P. (2004) "Stegosauria" [w:] Weishampel, D.B., Dodson, P. & Osmólska, H. (ed) "The Dinosauria (2nd edition)" University of California Press, Berkeley, 343–362
 
Galton, P.M. & Upchurch, P. (2004) "Stegosauria" [w:] Weishampel, D.B., Dodson, P. & Osmólska, H. (ed) "The Dinosauria (2nd edition)" University of California Press, Berkeley, 343–362
  
Li, K., Liu, J., Yang, C. & Hu, F. (2011) "Dinosaur assemblages from the Middle Jurassic Shaximiao Formation and Chuanjie Formation in the Sichuan-Yunnan Basin, China". Volumina Jurassica, 21-42
+
Li, Y., He, D., Li, D., Lu, R., Fan, C., Sun, Y. & Huang, H. (2018) "Sedimentary provenance constraints on the Jurassic to Cretaceous paleogeography of Sichuan Basin, SW China" Gondwana Research, 60, 15–33. [[doi:10.1016/j.gr.2018.03.015]]
  
Maidment, S.C.R. & G. Wei (2006) "A review of the Late Jurassic stegosaurs (Dinosauria, Stegosauria)
+
Maidment, S.C.R. & G. Wei (2006) "A review of the Late Jurassic stegosaurs (Dinosauria, Stegosauria) from the People’s Republic of China". Geol. Mag. 143 (5), 2006, pp. 621–634. [[doi:10.1017/S0016756806002500]]
from the People’s Republic of China". Geol. Mag. 143 (5), 2006, pp. 621–634. doi:10.1017/S0016756806002500
 
  
 
Maidment, S.C.R., Norman, D.B., Barrett, P.M., & Upchurch, P. (2008) "Systematics and phylogeny of Stegosauria (Dinosauria: Ornithischia)" Journal of Systematic Palaeontology, 6(4), 367-407. doi:10.1017/S1477201908002459
 
Maidment, S.C.R., Norman, D.B., Barrett, P.M., & Upchurch, P. (2008) "Systematics and phylogeny of Stegosauria (Dinosauria: Ornithischia)" Journal of Systematic Palaeontology, 6(4), 367-407. doi:10.1017/S1477201908002459
Linia 134: Linia 101:
 
and phylogenetic relationships". Swiss Geological Society. DOI 10.1007/s00015-010-0023-3
 
and phylogenetic relationships". Swiss Geological Society. DOI 10.1007/s00015-010-0023-3
  
Mateus, O., Maidment, S.C.R. & Christiansen, N.A. (2009) "A new long-necked 'sauropod-mimic' stegosaur and the evolution of the plated dinosaurs" Proceeding of the Royal Society B doi: 10.1098/rspb.2008.1909
+
Mateus, O., Maidment, S.C.R. & Christiansen, N.A. (2009) "A new long-necked 'sauropod-mimic' stegosaur and the evolution of the plated dinosaurs" Proceeding of the Royal Society B [[doi: 10.1098/rspb.2008.1909]]
 +
 
 +
Moore, A.J., Upchurch, P., Barrett, P.M., Clark, J.M., & Xing, X. (2020) "Osteology of Klamelisaurus gobiensis (Dinosauria, Eusauropoda) and the evolutionary history of Middle–Late Jurassic Chinese sauropods" Journal of Systematic Palaeontology, 18(16), 1299-1393. [[doi:10.1080/14772019.2020.1759706]]
 +
 
 +
Paul, G.S. (2010) "The Princeton Field Guide to Dinosaurs" wyd. Princeton University - Princeton i Oxford
 +
 
 +
Ren, X. X., Jiang, S., Wang, X. R., Peng, G. Z., Ye, Y., Lei, J., & You, H. L. (2023). "Re-Examination of ''Dashanpusaurus dongi'' (Sauropoda: Macronaria) Supports an Early Middle Jurassic Global Distribution of Neosauropod Dinosaurs". Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology, 609, 111318. doi:10.1016/j.palaeo.2022.111318
 +
 
 +
Wang, J., Ye, Y., Pei, R., Tian, Y., Feng, C., Zheng, D., & Chang, S. C. (2018) "Age of Jurassic basal sauropods in Sichuan, China: A reappraisal of basal sauropod evolution" GSA Bulletin, 130(9-10), 1493-1500. [[doi:10.1130/B31910.1]]
 +
 
 +
Zhou, Y., Dai, H., Yu, H., Ma, Q., Tan, C., Li, N., Lin, Y. & Li, D. (2022). "Zircon geochronology of the new dinosaur fauna in the Middle Jurassic lower Shaximiao Formation in Chongqing, SW China". Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology. 592: 110894. [[doi:10.1016/j.palaeo.2022.110894]]
  
 
http://en.wikipedia.org/wiki/Dashanpu_Formation
 
http://en.wikipedia.org/wiki/Dashanpu_Formation
 +
<references/></small>
  
Paul, G.S. (2010) "The Princeton Field Guide to Dinosaurs" wyd. Princeton University - Princeton i Oxford
+
[[Kategoria:Dinosauria]]
</small>
+
[[Kategoria:Ornithischia]]
 +
[[Kategoria:Thyreophora]]
 +
[[Kategoria:Stegosauria]]
 +
[[Kategoria:Azja]]
 +
[[Kategoria:Chiny]]
 +
[[Kategoria:Mezozoik]]
 +
[[Kategoria:Jura]]
 +
[[Kategoria:Kimeryd]]
 +
[[Kategoria:Tyton]]

Aktualna wersja na dzień 23:20, 17 paź 2023

Autor: Tomasz Sokołowski, Maciej Ziegler, Marcin Szermański
Korekta: Dawid Mazurek, Łukasz Czepiński, Mateusz Tałanda, Paweł Konarzewski


Chungkingosaurus (czungkingozaur)
Długość ok. 2,7-3,7 m
Masa ok. 160-590 kg
Dieta roślinożerny
Miejsce Chiny - Syczuan

(górna część formacji Shaximiao
[=formacja Shangshaximiao])

Czas
252 201 145
66

późna jura (?kimeryd-?tyton[1])

Systematyka Dinosauria

Ornithischia

Thyreophora

Stegosauria

? Huayangosauridae

Chungkingosaurus jiangbeiensis.png
Rekonstrukcja Chungkingosaurus. Autor: Connor Ashbridge [2]

Wstęp

Chungkingosaurus to rodzaj stegozaura, którego szczątki odnaleziono w górnych osadach jurajskiej formacji Shaximiao leżącej na terenach prowincji Syczuan.

Ważność taksonu i gatunki

Gatunek typowy, Chungkingosaurus jiangbeiensis, został opisany przez Donga, Zhou i Zhanga w 1983 roku. Paul (2010) sugeruje, że tak jak Chialingosaurus może to być młodociany osobnik gatunku Tuojiangosaurus multispinus, chociaż wg Galtona i Upchurcha (2004) uważają (przynajmniej holotyp) za osobnika dorosłego (adult). Maidment i Wei (2006) oraz Maidment i in. (2008) uważają go za jeden z dwóch (spośród siedmiu) ważnych taksonów stegozaurów z późnej jury Chin.

Materiał kopalny

Zrekonstruowany szkielet Chungkingosaurus. Fot. Laikayiu [1]

Holotyp CV 206 to (?dorosły), niekompletny szkielet zawierający: przednią część czaszki, 10 kręgów grzbietowych, 25 kręgów ogonowych, dystalną część kości ramiennej, 3 kości śródstopia, blok biodrowo-krzyżowy, kość kulszową i łonową, obie kości udowe, kość piszczelową i strzałkową oraz 5 elementów pancerza grzbietowego.

Materiał przypisany:

CV 207: blok biodrowo-krzyżowy i częściowa kość kulszowa.

CV 205: uszkodzony kręg krzyżowy, 4 kręgi ogonowe, prawa kość ramienna i obie kości udowe oraz niezidentyfikowane elementy należące do jednego osobnika.

CV 208: 10 tylnych kręgów ogonowych z szewronami, 5 kolców na końcu ogona oraz fragment 6 kolca.

Dong, Zhou i Zhang (1983) sugerują, że każdy z tych przypisanych osobników może reprezentować nowy gatunek Chungkingosaurus.

Budowa

Czungkingozaur był jednym z najmniejszych znanych stegozaurów. Budowa jego kości ramiennej (humerus) była prymitywna. Posiadał raczej wysoką, wąską czaszkę oraz duże, ciężkie kostne płyty podobne do tych u Tuojiangosaurus. Na końcu ogona mogło znajdować do 6 ostrych kolców.

Jego kość biodrowa (ilium) mierzy 51,6 cm długości, co przy długości tej samej kości u Tuojiangosaurus (CV 209/210 - 124,8 cm) i Wuerhosaurus (111,6 cm - wartość szacowana) to bardzo niewiele, jeżeli mamy rzeczywiście do czynienia z osobnikiem dorosłym. Mógł zatem dorastać do ok. 2,7-3,7 m długości i ok. 160-590 kg.

Chungkingosaurus różnił się od wszystkich innych stegozaurów kombinacją następujących unikatowych cech: żebra krzyżowe są ustawione silnie tylnobocznie, przednie wyrostki kości biodrowej nie odbiegają silnie od płaszczyzny przystrzałkowej (Maidment i Wei, 2006).

Pozycja systematyczna

Na przestrzeni lat ukazało się kilka analiz stegozaurów, które różnią się od siebie wynikami w zakresie umieszczenia czungkingozaura w odpowiedniej grupie systematycznej: Carpenter i in. (2001) uznają go za bazalnego stegozaura. Galton i Upchurch (2004) uważają go za najbardziej bazalnego przedstawiciela Stegosaurinae, a Escaso i in. (2007) za bardziej zaawansowanego stegozaura niż Kentrosaurus. Nowsze badania (Maidment i in., 2008) uważają go za członka Huayangosauridae (klad zrzeszający stegozaury bliżej spokrewnione z Huayangosaurus niż z Stegosaurus). Dai i in. (2022a) uważają, że Chungkingosaurus jest bazalnym stegozaurem blisko spokrewnionym z Bashanosaurus.

Środowisko życia

Chungkingosaurus jest jednym z wielu stegozaurów znanych z górnej części formacji Shaximiao. Jego pobratymcami byli: "Gigantspinosaurus", Jiangjunosaurus, Tuojiangosaurus i niepewny rodzaj Chialingosaurus.

W formacji tej znaleziono też wiele gatunków zauropodów zaliczanych do rodzajów Mamenchisaurus i Omeisaurus oraz tajemniczego dinozaura ptasiomiednicznego Gongbusaurus. Czołowymi drapieżnikami był wtedy sinraptorydy Yangchuanosaurus, Sinraptor oraz nieco mniejszy Xuanhanosaurus.

Etymologia

Nazwa rodzajowa Chungkingosaurus znaczy "jaszczur z Chongqing" - miasta, nieopodal którego natknięto się na jego pierwsze skamieniałości w 1977 roku. Epitet gatunkowy jiangbeiensis odnosi się do rejonu Jiangbei.

Spis gatunków

Chungkingosaurus Dong, Zhou & Zhang, 1983
C. jiangbeiensis Dong, Zhou & Zhang, 1983
= Chungkingosaurus "giganticus" Ulansky, 2014 vide Galton & Carpenter, 2016 (nomen nudum)
= Chungkingosaurus "magnus" Ulansky, 2014 vide Galton & Carpenter, 2016 (nomen nudum)

Bibliografia

Dai, H., Li, N., Maidment, S.C.R., Wei, G., Zhou, Y., Hu, X., Ma, Q., Wang, X., Hu, H. & Peng, G. (2022a). "New stegosaurs from the Middle Jurassic Lower Member of the Shaximiao Formation of Chongqing, China." Journal of Vertebrate Paleontology, 41:5, e1995737,. doi:10.1080/02724634.2021.1995737

Dai, H., Tan, C., Xiong, C., Ma, Q., Li, N., Yu, H., ... & Ren, X. (2022b). "New macronarian from the Middle Jurassic of Chongqing, China: phylogenetic and biogeographic implications for neosauropod dinosaur evolution". Royal Society Open Science, 9(11), 220794. doi:10.1098/rsos.220794

Dong, Z., Zhou, S. & Zhang, Y. (1983). [Dinosaurs from the Jurassic of Sichuan]. Palaeontologica Sinica, New Series C 162(23): 1-136 [tłumaczenie na język angielski, Will Downs, Northern Arizona University, 1999]

Galton, P.M. & Upchurch, P. (2004) "Stegosauria" [w:] Weishampel, D.B., Dodson, P. & Osmólska, H. (ed) "The Dinosauria (2nd edition)" University of California Press, Berkeley, 343–362

Li, Y., He, D., Li, D., Lu, R., Fan, C., Sun, Y. & Huang, H. (2018) "Sedimentary provenance constraints on the Jurassic to Cretaceous paleogeography of Sichuan Basin, SW China" Gondwana Research, 60, 15–33. doi:10.1016/j.gr.2018.03.015

Maidment, S.C.R. & G. Wei (2006) "A review of the Late Jurassic stegosaurs (Dinosauria, Stegosauria) from the People’s Republic of China". Geol. Mag. 143 (5), 2006, pp. 621–634. doi:10.1017/S0016756806002500

Maidment, S.C.R., Norman, D.B., Barrett, P.M., & Upchurch, P. (2008) "Systematics and phylogeny of Stegosauria (Dinosauria: Ornithischia)" Journal of Systematic Palaeontology, 6(4), 367-407. doi:10.1017/S1477201908002459

Maidment, S.C.R. (2010) "Stegosauria: a historical review of the body fossil record and phylogenetic relationships". Swiss Geological Society. DOI 10.1007/s00015-010-0023-3

Mateus, O., Maidment, S.C.R. & Christiansen, N.A. (2009) "A new long-necked 'sauropod-mimic' stegosaur and the evolution of the plated dinosaurs" Proceeding of the Royal Society B doi: 10.1098/rspb.2008.1909

Moore, A.J., Upchurch, P., Barrett, P.M., Clark, J.M., & Xing, X. (2020) "Osteology of Klamelisaurus gobiensis (Dinosauria, Eusauropoda) and the evolutionary history of Middle–Late Jurassic Chinese sauropods" Journal of Systematic Palaeontology, 18(16), 1299-1393. doi:10.1080/14772019.2020.1759706

Paul, G.S. (2010) "The Princeton Field Guide to Dinosaurs" wyd. Princeton University - Princeton i Oxford

Ren, X. X., Jiang, S., Wang, X. R., Peng, G. Z., Ye, Y., Lei, J., & You, H. L. (2023). "Re-Examination of Dashanpusaurus dongi (Sauropoda: Macronaria) Supports an Early Middle Jurassic Global Distribution of Neosauropod Dinosaurs". Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology, 609, 111318. doi:10.1016/j.palaeo.2022.111318

Wang, J., Ye, Y., Pei, R., Tian, Y., Feng, C., Zheng, D., & Chang, S. C. (2018) "Age of Jurassic basal sauropods in Sichuan, China: A reappraisal of basal sauropod evolution" GSA Bulletin, 130(9-10), 1493-1500. doi:10.1130/B31910.1

Zhou, Y., Dai, H., Yu, H., Ma, Q., Tan, C., Li, N., Lin, Y. & Li, D. (2022). "Zircon geochronology of the new dinosaur fauna in the Middle Jurassic lower Shaximiao Formation in Chongqing, SW China". Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology. 592: 110894. doi:10.1016/j.palaeo.2022.110894

http://en.wikipedia.org/wiki/Dashanpu_Formation

  1. Najwcześniejsze warstwy dolnej części formacji Shaximiao (dolna część nazywana jest również formacją Xiashaximiao) zostały wydatowane na 160-159 Ma (Wang i in., 2018; Moore i in., 2020), jednak pojawiają się sugestie, że mogą liczyć ok. 170-166 Ma (Dai i in., 2022a; Dai i in., 2022b; Ren i in., 2023) lub 167,5-164,5 Ma (Zhou i in., 2022). Wiek górnej części formacji Shaximiao (nazywanych również formacją Shangshaximiao) nie jest pewny. Moore i in. (2020) arbitralnie przyjęli kimeryd i pierwszą połowę tytonu. W haśle również przyjęto arbitralnie przyjęto początek kimerydu jako najstarszy możliwy wiek górnej części formacji Shaximiao. Środkowe warstwy młodszej formacji Suining mają maksymalny wiek 144 Ma (Li i in., 2018), zatem w haśle przyjęto 145 Ma jako górną granicę zasięgu górnej części formacji Shaximiao.