Nhandumirim

Autor:	Kamil Kamiński
Korekta:	Michał Siedlecki

---

Nhandumirim (nandumirim)
Długość	ok. 1 m (młody)
Dieta	?roślinożerny
Miejsce	Brazylia Rio Grande do Sul (formacja Santa Maria)
Czas	Trias 252 Jura 201 Kreda 145 66 ok. 237-227 Ma późny trias (karnik)
Systematyka	Dinosauria Sauropodomorpha/???Theropoda Saturnaliidae
Diagram szkieletowy nandumirima jako przedstawiciela Saturnaliidae.. Autor: Maurissauro.
Mapa znalezisk
Wczytywanie mapy… {"minzoom":false,"maxzoom":false,"mappingservice":"leaflet","width":"auto","height":"350px","centre":false,"title":"","label":"","icon":"","visitedicon":"","lines":[],"polygons":[],"circles":[],"rectangles":[],"wmsoverlay":false,"copycoords":false,"static":false,"zoom":3,"defzoom":14,"layers":["OpenStreetMap"],"overlaylayers":[],"resizable":false,"enablefullscreen":false,"scrollwheelzoom":true,"markercluster":false,"clustermaxzoom":20,"clusterzoomonclick":true,"clustermaxradius":80,"clusterspiderfy":true,"geojson":"","locations":[{"text":"\u003Cb\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003Cp\u003EWaldsanga, Brazylia \u003Csmall\u003E\u003Cbr\u003E\n\u003C/p\u003E\u003C/div\u003E\u003C/b\u003E\u003Chr /\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003C/div\u003E","title":"Waldsanga, Brazylia \n","link":"","lat":-29.6977777777780005408203578554093837738037109375,"lon":-53.7741666666669999585792538709938526153564453125,"icon":""}],"imageoverlays":null}

Wstęp

Nhandumirim to rodzaj wczesnego zauropodomorfa należącego do rodziny Saturnaliidae, żyjącego w późnym triasie na terenie dzisiejszej Brazylii. Było to niewielkie i lekko zbudowane zwierzę. Opisali je w 2019 r. Julio Marsola i współpracownicy.

Etymologia

Nazwa Nhandumirim pochodzi od portugalskiej wersji słów w języku Tupi-Guarani: Nhandu (nandu, rodzaj ptaka biegającego) oraz mirim („mały”). Epitet gatunkowy nawiązuje do Waldsanga – historycznej odkrywki, gdzie znaleziono kości nandumirima.

Materiał kopalny

Holotyp (LPRP/USP 0651) to bardzo fragmentaryczny szkielet pozaczaszkowy, obejmujący trzy kręgi grzbietowe, dwa krzyżowe, siedem ogonowych, szewron, kości miednicy z prawej strony ciała oraz niemal kompletną prawą kończynę tylną. Szczątki należały do osobnika młodego.

Budowa i filogeneza

Nhandumirim był niewielkim, smukłym dinozaurem, prawdopodobnie zdolnym do szybkiego biegu, o czym świadczy wydłużone podudzie w stosunku do uda. Znaleziono tylko nieliczne szczątki tego zwierzęcia, w dodatku należące do osobnika młodocianego. Z tego powodu można by przypuszczać, że był to młody osobnik Saturnalia lub Staurikosaurus, znanych z tych samych okolic. Jednak wg Marsoli i in. (2019) wykazuje on zbyt duże różnice w stosunku do obu tych rodzajów, by można je tłumaczyć ontogenezą. Nhandumirim różnił się od innych wczesnych dinozaurów cechami budowy kręgów ogonowych, miednicy i kończyn tylnych.

Pozycja filogenetyczna nandumirima pozostaje niejasna. Autorzy opisu przeprowadzili dwie analizy. W pierwszej okazał się on prymitywnym teropodem, siostrzanym do Neotheropoda. Jego przynależność do Theropoda wspierają trzy synapomorfie. W drugiej analizie okazało się, że możliwe są trzy pozycje nandumirima na drzewie rodowym dinozaurów: jako takson siostrzany do Saurischia, przedstawiciel Saurischia bliski eoraptorowi, znajdujący się w politomii z Theropoda i Sauropodomorpha oraz jako wczesny teropod. Obecne analizy filogenetyczne wspierają jego pozycję wśród zauropodomorfów, jako takson blisko spokrewniony z saturnalią i chromogizaurem (np.: Müller, 2020; Novas i in., 2021)

Spis gatunków

Nhandumirim	Marsola, Bittencourt, Butler, Da Rosa, Sayao i Langer, 2019
N. waldsangae	Marsola, Bittencourt, Butler, Da Rosa, Sayao i Langer, 2019

Bibliografia

Marsola, J.C.A., Bittencourt, J.S.J., Butler, R., Da Rosa, A.A.S., Sayão, J.M., Langer, M.C. (2019). "A new dinosaur with theropod affinities from the Late Triassic Santa Maria Formation, South Brazil". Journal of Vertebrate Paleontology: e1531878. doi:10.1080/02724634.2018.1531878.

Müller, Rodrigo T. (2020). "A new theropod dinosaur from a peculiar Late Triassic assemblage of southern Brazil". Journal of South American Earth Sciences. 107: 103026. [1]

Novas, Fernando E.; Agnolin, Federico L.; Ezcurra, Martín D.; Müller, Rodrigo T.; Martinelli, Agustìn; Langer, Max (April 2021). "Review of the fossil record of early dinosaurs from South America, and its phylogenetic implications". Journal of South American Earth Sciences. 110: 103341. [2]