Nhandumirim

Autor:	Kamil Kamiński
Korekta:	Michał Siedlecki

---

Nhandumirim (nandumirim)
Długość	ok. 1 m (młody)
Dieta	?mięsożerny/?roślinożerny
Miejsce	Brazylia Rio Grande do Sul (formacja Santa Maria)
Czas	Trias 252 Jura 201 Kreda 145 66 ok. 237-227 Ma późny trias (karnik)
Systematyka	Dinosauria Sauropodomorpha/???Theropoda Saturnaliidae
Diagram szkieletowy nandumirima jako przedstawiciela Saturnaliidae.. Autor: Maurissauro.
Mapa znalezisk
Wczytywanie mapy… {"minzoom":false,"maxzoom":false,"mappingservice":"leaflet","width":"auto","height":"350px","centre":false,"title":"","label":"","icon":"","visitedicon":"","lines":[],"polygons":[],"circles":[],"rectangles":[],"wmsoverlay":false,"copycoords":false,"static":false,"zoom":3,"defzoom":14,"layers":["OpenStreetMap"],"overlaylayers":[],"resizable":false,"enablefullscreen":false,"scrollwheelzoom":true,"markercluster":false,"clustermaxzoom":20,"clusterzoomonclick":true,"clustermaxradius":80,"clusterspiderfy":true,"geojson":"","locations":[{"text":"\u003Cb\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003Cp\u003EWaldsanga, Brazylia \u003Csmall\u003E\u003Cbr\u003E\n\u003C/p\u003E\u003C/div\u003E\u003C/b\u003E\u003Chr /\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003C/div\u003E","title":"Waldsanga, Brazylia \n","link":"","lat":-29.697777777777776719858593423850834369659423828125,"lon":-53.77416666666666600349344662390649318695068359375,"icon":""}],"imageoverlays":null}

Wstęp

Nhandumirim to rodzaj wczesnego zauropodomorfa należącego do rodziny Saturnaliidae, żyjącego w późnym triasie na terenie dzisiejszej Brazylii. Było to niewielkie i lekko zbudowane zwierzę. Opisali je w 2019 r. Julio Marsola i współpracownicy.

Etymologia

Nazwa Nhandumirim pochodzi od portugalskiej wersji słów w języku Tupi-Guarani: Nhandu (nandu, rodzaj ptaka biegającego) oraz mirim („mały”). Epitet gatunkowy nawiązuje do Waldsanga – historycznej odkrywki, gdzie znaleziono kości nandumirima.

Materiał kopalny

Holotyp (LPRP/USP 0651) to bardzo fragmentaryczny szkielet pozaczaszkowy, obejmujący trzy kręgi grzbietowe, dwa krzyżowe, siedem ogonowych, szewron, kości miednicy z prawej strony ciała oraz niemal kompletną prawą kończynę tylną. Szczątki należały do osobnika młodego.

Budowa i filogeneza

Nhandumirim był niewielkim, smukłym dinozaurem, prawdopodobnie zdolnym do szybkiego biegu, o czym świadczy wydłużone podudzie w stosunku do uda. Znaleziono tylko nieliczne szczątki tego zwierzęcia, w dodatku należące do osobnika młodocianego. Z tego powodu można by przypuszczać, że był to młody osobnik Saturnalia lub Staurikosaurus, znanych z tych samych okolic. Jednak wg Marsoli i in. (2019) wykazuje on zbyt duże różnice w stosunku do obu tych rodzajów, by można je tłumaczyć ontogenezą. Nhandumirim różnił się od innych wczesnych dinozaurów cechami budowy kręgów ogonowych, miednicy i kończyn tylnych.

Pozycja filogenetyczna nandumirima pozostaje niejasna. Autorzy opisu przeprowadzili dwie analizy. W pierwszej okazał się on prymitywnym teropodem, siostrzanym do Neotheropoda. Jego przynależność do Theropoda wspierają trzy synapomorfie. W drugiej analizie okazało się, że możliwe są trzy pozycje nandumirima na drzewie rodowym dinozaurów: jako takson siostrzany do Saurischia, przedstawiciel Saurischia bliski eoraptorowi, znajdujący się w politomii z Theropoda i Sauropodomorpha oraz jako wczesny teropod. Obecne analizy filogenetyczne wspierają jego pozycję wśród zauropodomorfów, jako takson blisko spokrewniony z saturnalią i chromogizaurem (Pacheco i in., 2019; Müller i Garcia, 2020; Müller, 2020; Garcia i in., 2021; Novas i in., 2021,)

Spis gatunków

Nhandumirim	Marsola, Bittencourt, Butler, Da Rosa, Sayao i Langer, 2019
N. waldsangae	Marsola, Bittencourt, Butler, Da Rosa, Sayao i Langer, 2019

Bibliografia

Garcia, M. S.; Müller, R. T.; Pretto, F. A.; Da-Rosa, Á. A. S.; Dias-Da-Silva, S. (2021). "Taxonomic and phylogenetic reassessment of a large-bodied dinosaur from the earliest dinosaur-bearing beds (Carnian, Upper Triassic) from southern Brazil". Journal of Systematic Palaeontology. 19 (1): 1–3. [1]

Marsola, J.C.A., Bittencourt, J.S.J., Butler, R., Da Rosa, A.A.S., Sayão, J.M., Langer, M.C. (2019). "A new dinosaur with theropod affinities from the Late Triassic Santa Maria Formation, South Brazil". Journal of Vertebrate Paleontology: e1531878. doi:10.1080/02724634.2018.1531878.

Müller, R. T. (2020). "A new theropod dinosaur from a peculiar Late Triassic assemblage of southern Brazil". Journal of South American Earth Sciences. 107: 103026. [2]

Müller, R. T.; Garcia, M. S. (2020). "A paraphyletic 'Silesauridae' as an alternative hypothesis for the initial radiation of ornithischian dinosaurs". Biology Letters. 16 (8): 20200417 [3]

Novas, F. E.; Agnolin, F. L.; Ezcurra, M. D.; Müller, R. T.; Martinelli, Agustìn; Langer, Max (2021). "Review of the fossil record of early dinosaurs from South America, and its phylogenetic implications". Journal of South American Earth Sciences. 110: 103341. [4]

Pacheco, C., Müller, R., Langer, M., Pretto, F., Kerber, L., da Silva, S.D. (2019).”Gnathovorax cabreirai: a new early dinosaur and the origin and initial radiation of predatory dinosaurs”. PeerJ. [5]