Guaibasaurus
| Autor: | Korekta: |
| Maciej Ziegler | Daniel Madzia, Tomasz Sokołowski, Alan Broka, Marcin Pałdyna, Krzysztof Stuchlik, Mateusz Tałanda |
| Guaibasaurus (guajbazaur) | |
|---|---|
| Długość: | 1,8-2 m |
| Masa: | 15-20 kg |
| Miejsce występowania: | Brazylia - Rio Grande do Sul |
| Czas występowania | 225 Ma
późny trias (wczesny noryk) |
| Systematyka | Dinosauria
? Sauropodomorpha / ? Theropoda |
Rekonstrukcja przyżyciowa Guaibasaurus. [2] | |
| Mapa znalezisk: | |
|
Wczytywanie mapy…
| |
Wstęp
Guaibasaurus ("jaszczur z Guaiba") był bazalnym przedstawicielem dinozaurów gadziomiednicznych z terenu obecnej Brazylii. Żył na początku ery dinozaurów, 225 milionów lat temu.
Materiał kopalny
Znane są szczątki trzech osobników, lecz w żadnym nie zachowała się czaszka.
Holotyp (MCN-PV 2355) to 5 niekompletnych trzonów kręgów grzbietowych, 3 niekompletne piersiowe łuki nerwowe, 5 niekompletnych żeber, 2 niekompletne trzony kręgów krzyżowych, 10 kręgów ogonowych, szewrony, niekompletne: łopatka, kość krucza, kość biodrowa, kość kulszowa, kości ramienne, kompletne kości łonowe, niekompletne kości udowe, kości piszczelowe, kości strzałkowe, kość skokowa i kości stopy.
Paratyp (MCN-PV 2356) to kości kończyny tylnej.
Trzeci osobnik (UFRGS PV0725T) jest bardziej kompletny - nie zawiera jedynie czaszki, szyi i fragmentów kończyn.
Pozycja filogenetyczna
W 1999 roku autorzy opisu dinozaura utworzyli nową rodzinę - Guaibasauridae, do której początkowo zaliczono jedynie guajbazaura. Jednak relacje z innymi dinozaurami gadziomiednicznymi były niejasne. Analizy filogenetyczne plasowały go jako bazalnego teropoda (Yates, 2007; Langer i in., 2007; 2011) albo jako przedstawiciela kladu najbardziej bazalnych zauropodomorfów (Ezcurra, 2010). Sugerowano też, że może chodzić o celofyzoida (Langer, 2004).
W 2007 roku, po opisaniu nowego osobnika porównanie budowy dinozaura, a co za tym idzie także ustalenie jego pozycji stało się łatwiejsze. Okazało się, że wykazuje on cechy zarówno zauropodomorfów, jak i teropodów, co sugeruje, że guajbazaur nie należy do żadnej z tych grup dinozaurów i jest bazalnym przedstawicielem Saurischia. Nowe dane ujawnione w związku z opisaniem szczątków drugiego guajbazaura, wykazały duże podobieństwo do rodzaju Saturnalia, która to jest uważana za jednego z najprymitywniejszych zauropodomorfów. Pomimo tego, że nie przeprowadzono analiz filogenetycznych ani nie zdefiniowano Guaibasauridae, postanowiono włączyć saturnalię do tej rodziny. Uznano też, że znaleziony w Anglii Agnosphitys (który jednak może okazać się chimerą) także powinien należeć do Guaibasauridae. Bonaparte i inni w tej samej pracy uznali, że guajbazaurydy mają więcej cech teropodów. Mimo tego nie zaklasyfikowali oni tej rodziny do teropodów, lecz uznali, że Guaibasauridae są bazalnymi dinozaurami gadziomiednicznymi oraz że przodkowie Theropoda i Sauropodomorpha mieli więcej cech tych pierwszych. Hipoteza za została rozwinięta przez Ezcurrę (2010), którego analiza wykazała, że do Guaibasauridae należą, prócz trzech wyniesionych wcześniej dinozaurów, także Panphagia i Chromogisaurus, tworząc wspólnie wczesne odgałęzienie zauropodomorfów. Analiza Cabreira i in. (2016) umieszcza go poza teropodami i zauropodomorfami - jako ich najbliższego krewnego. Według nich nie tworzy on jednak z innymi dinozaurami osobnej grupy Guaibasauridae.
Spis gatunków
| Guaibasaurus | Bonaparte, Ferigolo i Ribeiro, 1999 |
| Guaibasaurus candelariai | Bonaparte, Ferigolo i Ribeiro, 1999 |
Bibliografia
Cabreira, S.F., Kellner, A.W.A., Dias-da-Silva, S., da Silva, L.R., Bronzati, M., de Almeida Marsola, J.C., Müller, R.T., Bittencourt, J. de S., Jul’Armando Batista, B., Raugust, T., Carrilho, R., Brodt, A., & Langer, M.C. (2016) "A Unique Late Triassic Dinosauromorph Assemblage Reveals Dinosaur Ancestral Anatomy and Diet" Current Biology, 26, 1–6. [3]
Ezcurra, M.D. (2010) "A new early dinosaur (Saurischia: Sauropodomorpha) from the Late Triassic of Argentina: a reassessment of dinosaur origin and phylogeny" Journal of Systematic Palaeontology, 8, 371–425. [4]
Langer, M.C. (2004) "Basal Saurischia" [w:] Weishampel, D.B., Dodson, P. & Osmólska, H. "The Dinosauria" Berkeley and Los Angeles: University of California Press, 25–46
Langer, M.C., Bittencourt, J.S. & Schultz, C.L. (2011) "A reassessment of the basal dinosaur Guaibasaurus candelariensis, from the Late Triassic Caturrita Formation of south Brazil" Earth and Environmental Science Transactions of the Royal Society of Edinburgh, 101, 301–332. doi: 10.1017/S175569101102007X
Langer, M.C., Ramezani, J., & Da Rosa, Á.A. (2018) "U-Pb age constraints on dinosaur rise from south Brazil" Gondwana Research, 57, 133-140. [5]
