Yuzhoulong: Różnice pomiędzy wersjami
m |
m |
||
(Nie pokazano 10 wersji utworzonych przez 3 użytkowników) | |||
Linia 3: | Linia 3: | ||
|Autor = [[Szymon Jagusztyn]] | |Autor = [[Szymon Jagusztyn]] | ||
|Korekta = | |Korekta = | ||
− | |nazwa = '' | + | |nazwa = ''Yuzhoulong'' |
− | |długość = | + | |długość = do 12 m <ref name="dinodata"></ref> |
− | |wysokość = ok. 5 m | + | |wysokość = ok. 5 m (od głowy do ziemi) <ref name="dinodata">https://dinodata.de/animals/dinosaurs/pages_y/yuzhoulong.php</ref> |
− | |masa = | + | |masa = 3 t <ref> https://dinoanimals.com/dinosaurdatabase/yuzhoulong-qurenensis/</ref> |
|dieta = roślinożerny | |dieta = roślinożerny | ||
|miejsce = [[Chiny]] - prowincja Chongqing | |miejsce = [[Chiny]] - prowincja Chongqing | ||
− | <small> | + | <small> dolne osady [[formacja|formacji]] [[Shaximiao]]</small> |
|czas ={{Występowanie|169|161}} | |czas ={{Występowanie|169|161}} | ||
ok. 169-161 [[Ma]]<br> | ok. 169-161 [[Ma]]<br> | ||
Linia 17: | Linia 17: | ||
[[Saurischia]] | [[Saurischia]] | ||
+ | |||
+ | [[Sauropodomorpha]] | ||
[[Sauropoda]] | [[Sauropoda]] | ||
Linia 26: | Linia 28: | ||
[[Macronaria]] | [[Macronaria]] | ||
− | |grafika = Yuzhoulong.jpg | + | |grafika = Yuzhoulong qurenensis.jpg |
− | |podpis = Rekonstrukcja przyżyciowa | + | |podpis = Rekonstrukcja przyżyciowa. Autor obrazu: SpinoDragon145 [https://commons.m.wikimedia.org/wiki/File:Yuzhoulong_qurenensis.jpg#mw-jump-to-license] |
|mapa = <display_points type="terrain" zoom=4> | |mapa = <display_points type="terrain" zoom=4> | ||
29°02′N 105°9′E~ formacja Shaximiao | 29°02′N 105°9′E~ formacja Shaximiao | ||
Linia 34: | Linia 36: | ||
==Wstęp== | ==Wstęp== | ||
''Yuzhoulong'' to rodzaj średniej wielkości zauropoda, żyjącego w [[baton]]ie na terenie Chin. Był on jednym z najprymitywniejszych [[Macronaria|makronarów]]. | ''Yuzhoulong'' to rodzaj średniej wielkości zauropoda, żyjącego w [[baton]]ie na terenie Chin. Był on jednym z najprymitywniejszych [[Macronaria|makronarów]]. | ||
+ | |||
==Etymologia== | ==Etymologia== | ||
− | ''Yuzhoulong'' oznacza dosłownie "smok z Yuzhou", czyli dawnej nazwy prowincji Chongqing, gdzie znaleziono tego dinozaura. | + | ''Yuzhoulong'' oznacza dosłownie "smok z Yuzhou", czyli dawnej nazwy prowincji Chongqing, gdzie znaleziono szczątki tego dinozaura. Epitet gatunkowy ''querensis'' odnosi się do Queren - dawnej nazwy hrabstwa Yunyang. |
+ | |||
==Odkrycie== | ==Odkrycie== | ||
− | W 2016 roku miasteczku Pu'an miało miejsce niezwykłe odkrycie. W nowym dla nauki kamieniołomie został znaleziony dosyć kompletny szkielet dinozaura z | + | W 2016 roku miasteczku Pu'an miało miejsce niezwykłe odkrycie. W nowym dla nauki kamieniołomie został znaleziony dosyć kompletny szkielet dinozaura z dolnych warstw formacji Shaximiao. Po 6 latach żmudnych badań został on opisany na łamach The Royal Society Publishing przez grupę chińskich naukowców. |
+ | |||
+ | ==Materiał kopalny, anatomia i klasyfikacja== | ||
+ | [[Holotyp]] CLGRP V00013 składa się z częściowej czaszki, 12 kręgów grzbietowych, 1 kręgu krzyżowego, 2 kręgów ogonowych, łopatki, kości kruczej, lewej i prawej kości ramiennej, kości promieniowej i łokciowej, kości śródręcza, lewej kości biodrowej, lewych i prawych kości łonowych i kulszowych, kości udowych, lewej strzałkowej i piszczelowej, kilku żeber i szewronów. Należy podkreślić, iż materiał ''Yuzhoulong'' był pomieszany z szczątkami innego zauropoda, a autorzy nie opisali w artykule, w jaki sposób rozróżnili kości tych dwóch osobników.[[Autapomorfia|Autapomorfiami]] są dwa dodatkowe dołki po tylnej stronie kręgów grzbietowych oraz [[wyrostek przedpanewkowy]] prostopadły do głównej powierzchni kości biodrowej. ''Yuzhoulong'' należy do [[Macronaria]], jest blisko spokrewniony z ''[[Camarasaurus]]'', ''[[Bellusaurus]]'' (wg Moore'a i in. [2023] to młodociany [[Mamenchisauridae|mamenchizauryd]] ) oraz ''[[Europasaurus]]'', choć niektóre cechy mogą go zbliżać do [[Diplodocidae|diplodokidów]]. Jest to bardzo zaskakujące, że już w środkowej jurze występowały tak zaawansowane [[Sauropoda|zauropody]]. Z powyższymi dinozaurami łączy go 13 dołków zębowych w kości zębowej, rozwidlony łuk nerwowy [[kręg]]u i zredukowana [[szypułka kulszowa]]. Od [[Europasaurus|europazaura]] różnił się długim, wąskim [[Grzebień karkowy|grzebieniem karkowym]], który stanowił przyczep dla wyjątkowo rozwiniętych ścięgien mięśni karku. | ||
+ | |||
+ | ==Paleoekologia== | ||
+ | ''Yuzhoulong'' był sporej wielkości roślinożercą, żywiącym się liśćmi drzew rosnących w lasach dolnej formacji Shaximiao. Prawdopodobnie jadał twardą roślinność, z racji silnego zgryzu i szerokich, owalnych zębów (na podstawie [[Camarasaurus]]).<ref>Molina-Pérez, R., & Larramendi, A. (2020). "Dinosaur Facts and Figures: The Sauropods and Other Sauropodomorphs". wyd. Princeton University Press.</ref> Współżył z innymi zauropodami: [[Shunosaurus|szunozaurem]] z charakterystyczną buławą, [[Omeisaurus|omeizaurem]] i [[Datousaurus|datouzaurem]]. Nie konkurował o pożywienie z mniejszymi roślinożercami, przedstawicielami [[Neornithischia]] ''[[Agilisaurus]]'' i ''[[Xiaosaurus]]'' oraz [[Stegosauria|stegozaurami]] ''[[Bashanosaurus]]'' i ''[[Huayangosaurus]]''. Na niego polowali olbrzymi drapieżnicy z rodziny [[Metriacanthosauridae|metriakantozaurydów]] w postaci 5-metrowego [[Xuanhanosaurus|ksuanhanozaura]] oraz aż 7-metrowego [[Yangchuanosaurus|jangczuanozaura]]. W tym środowisku żyły również bardziej tajemnicze tetanury – [[Gasosaurus|gazozaur]] i [[Chuandongocoelurus|czuandongocelur]].<ref>Li, K; Liu, J.; Yang, C.; Hu, F. (2011). "Dinosaur assemblages from the Middle Jurassic Shaximiao Formation and Chuanjie Formation in the Sichuan-Yunnan Basin, China". Volumina Jurassica. 9 (9): 21–42.</ref> | ||
+ | ''Yuzhoulong'', a w szczególności ich młode, były narażone na ataki tych drapieżców. Nie odznaczał się znaczną szybkością, ale prawdopodobnie miał większy mózg niż przeciętne zauropody (na podstawie [[Camarasaurus]]).<ref>Molina-Pérez, R., & Larramendi, A. (2020). "Dinosaur Facts and Figures: The Sauropods and Other Sauropodomorphs". wyd. Princeton University Press.</ref> Być może dzięki wzmocnionej kości krzyżowej mógł stawać na dwie nogi, w celu odstraszenia drapieżnika lub dotarcia do liści z koron drzew. Mimo to, jego sposoby obrony przy tak skromnym materiale kopalnym pozostają tajemnicą. Zobacz również [[Huayangosaurus#Paleośrodowisko]]. | ||
+ | ==Spis gatunków== | ||
+ | {| class="wikitable" | ||
+ | |{{V| ''Yuzhoulong''}} | ||
+ | |{{Kpt|Dai, Tan, Xiong, Ma, Li, Yu, Wei, Wang, Yi, Wei, You i Ren}}, [[2022]] | ||
+ | |- | ||
+ | |{{V| ''Y. querensis''}} | ||
+ | |{{Kpt|Dai, Tan, Xiong, Ma, Li, Yu, Wei, Wang, Yi, Wei, You i Ren}}, 2022 | ||
+ | |} | ||
+ | |||
+ | ==Bibliografia== | ||
+ | <small>Dai H, Tan C, Xiong C, Ma Q, Li N, Yu H, Wei Z, Wang P, Yi J, Wei G, You H, Ren X (2022). "New macronarian from the Middle Jurassic of Chongqing, China: phylogenetic and biogeographic implications for neosauropod dinosaur evolution". Royal Society Open Science [[doi:10.1098/rsos.220794]] | ||
+ | |||
+ | Li, K; Liu, J.; Yang, C.; Hu, F. (2011). "Dinosaur assemblages from the Middle Jurassic Shaximiao Formation and Chuanjie Formation in the Sichuan-Yunnan Basin, China". Volumina Jurassica. 9 (9): 21–42. | ||
+ | |||
+ | Molina-Pérez, R., & Larramendi, A. (2020). "Dinosaur Facts and Figures: The Sauropods and Other Sauropodomorphs". wyd. Princeton University Press. | ||
+ | |||
+ | Moore, A.J., Barrett, P.M., Upchurch, P., Liao, C.; Ye, Y., Hao, B., Xu, X. (2023). "Re-assessment of the Late Jurassic eusauropod ''Mamenchisaurus sinocanadorum'' Russell and Zheng, 1993, and the evolution of exceptionally long necks in mamenchisaurids". Journal of Systematic Palaeontology. 21 (1). [[doi:10.1080/14772019.2023.2171818]]. | ||
+ | |||
+ | <references/></small> | ||
+ | |||
+ | [[Kategoria:Dinosauria]] | ||
+ | [[Kategoria:Saurischia]] | ||
+ | [[Kategoria:Sauropodomorpha]] | ||
+ | [[Kategoria:Sauropoda]] | ||
+ | [[Kategoria:Macronaria]] | ||
+ | [[Kategoria:Macronaria bazalne]] | ||
+ | [[Kategoria:Azja]] | ||
+ | [[Kategoria:Chiny]] | ||
+ | [[Kategoria:Jura]] | ||
+ | [[Kategoria:Baton]] | ||
+ | [[Kategoria:Kelowej]] |
Aktualna wersja na dzień 11:20, 1 kwi 2024
Autor: | Szymon Jagusztyn |
Yuzhoulong | |
---|---|
Długość | do 12 m [1] |
Wysokość | ok. 5 m (od głowy do ziemi) [1] |
Masa | 3 t [2] |
Dieta | roślinożerny |
Miejsce | Chiny - prowincja Chongqing |
Czas | |
Systematyka | Dinosauria |
Rekonstrukcja przyżyciowa. Autor obrazu: SpinoDragon145 [1] | |
Mapa znalezisk | |
Wczytywanie mapy…
|
Wstęp
Yuzhoulong to rodzaj średniej wielkości zauropoda, żyjącego w batonie na terenie Chin. Był on jednym z najprymitywniejszych makronarów.
Etymologia
Yuzhoulong oznacza dosłownie "smok z Yuzhou", czyli dawnej nazwy prowincji Chongqing, gdzie znaleziono szczątki tego dinozaura. Epitet gatunkowy querensis odnosi się do Queren - dawnej nazwy hrabstwa Yunyang.
Odkrycie
W 2016 roku miasteczku Pu'an miało miejsce niezwykłe odkrycie. W nowym dla nauki kamieniołomie został znaleziony dosyć kompletny szkielet dinozaura z dolnych warstw formacji Shaximiao. Po 6 latach żmudnych badań został on opisany na łamach The Royal Society Publishing przez grupę chińskich naukowców.
Materiał kopalny, anatomia i klasyfikacja
Holotyp CLGRP V00013 składa się z częściowej czaszki, 12 kręgów grzbietowych, 1 kręgu krzyżowego, 2 kręgów ogonowych, łopatki, kości kruczej, lewej i prawej kości ramiennej, kości promieniowej i łokciowej, kości śródręcza, lewej kości biodrowej, lewych i prawych kości łonowych i kulszowych, kości udowych, lewej strzałkowej i piszczelowej, kilku żeber i szewronów. Należy podkreślić, iż materiał Yuzhoulong był pomieszany z szczątkami innego zauropoda, a autorzy nie opisali w artykule, w jaki sposób rozróżnili kości tych dwóch osobników.Autapomorfiami są dwa dodatkowe dołki po tylnej stronie kręgów grzbietowych oraz wyrostek przedpanewkowy prostopadły do głównej powierzchni kości biodrowej. Yuzhoulong należy do Macronaria, jest blisko spokrewniony z Camarasaurus, Bellusaurus (wg Moore'a i in. [2023] to młodociany mamenchizauryd ) oraz Europasaurus, choć niektóre cechy mogą go zbliżać do diplodokidów. Jest to bardzo zaskakujące, że już w środkowej jurze występowały tak zaawansowane zauropody. Z powyższymi dinozaurami łączy go 13 dołków zębowych w kości zębowej, rozwidlony łuk nerwowy kręgu i zredukowana szypułka kulszowa. Od europazaura różnił się długim, wąskim grzebieniem karkowym, który stanowił przyczep dla wyjątkowo rozwiniętych ścięgien mięśni karku.
Paleoekologia
Yuzhoulong był sporej wielkości roślinożercą, żywiącym się liśćmi drzew rosnących w lasach dolnej formacji Shaximiao. Prawdopodobnie jadał twardą roślinność, z racji silnego zgryzu i szerokich, owalnych zębów (na podstawie Camarasaurus).[3] Współżył z innymi zauropodami: szunozaurem z charakterystyczną buławą, omeizaurem i datouzaurem. Nie konkurował o pożywienie z mniejszymi roślinożercami, przedstawicielami Neornithischia Agilisaurus i Xiaosaurus oraz stegozaurami Bashanosaurus i Huayangosaurus. Na niego polowali olbrzymi drapieżnicy z rodziny metriakantozaurydów w postaci 5-metrowego ksuanhanozaura oraz aż 7-metrowego jangczuanozaura. W tym środowisku żyły również bardziej tajemnicze tetanury – gazozaur i czuandongocelur.[4] Yuzhoulong, a w szczególności ich młode, były narażone na ataki tych drapieżców. Nie odznaczał się znaczną szybkością, ale prawdopodobnie miał większy mózg niż przeciętne zauropody (na podstawie Camarasaurus).[5] Być może dzięki wzmocnionej kości krzyżowej mógł stawać na dwie nogi, w celu odstraszenia drapieżnika lub dotarcia do liści z koron drzew. Mimo to, jego sposoby obrony przy tak skromnym materiale kopalnym pozostają tajemnicą. Zobacz również Huayangosaurus#Paleośrodowisko.
Spis gatunków
Yuzhoulong | Dai, Tan, Xiong, Ma, Li, Yu, Wei, Wang, Yi, Wei, You i Ren, 2022 |
Y. querensis | Dai, Tan, Xiong, Ma, Li, Yu, Wei, Wang, Yi, Wei, You i Ren, 2022 |
Bibliografia
Dai H, Tan C, Xiong C, Ma Q, Li N, Yu H, Wei Z, Wang P, Yi J, Wei G, You H, Ren X (2022). "New macronarian from the Middle Jurassic of Chongqing, China: phylogenetic and biogeographic implications for neosauropod dinosaur evolution". Royal Society Open Science doi:10.1098/rsos.220794
Li, K; Liu, J.; Yang, C.; Hu, F. (2011). "Dinosaur assemblages from the Middle Jurassic Shaximiao Formation and Chuanjie Formation in the Sichuan-Yunnan Basin, China". Volumina Jurassica. 9 (9): 21–42.
Molina-Pérez, R., & Larramendi, A. (2020). "Dinosaur Facts and Figures: The Sauropods and Other Sauropodomorphs". wyd. Princeton University Press.
Moore, A.J., Barrett, P.M., Upchurch, P., Liao, C.; Ye, Y., Hao, B., Xu, X. (2023). "Re-assessment of the Late Jurassic eusauropod Mamenchisaurus sinocanadorum Russell and Zheng, 1993, and the evolution of exceptionally long necks in mamenchisaurids". Journal of Systematic Palaeontology. 21 (1). doi:10.1080/14772019.2023.2171818.
- ↑ 1,0 1,1 https://dinodata.de/animals/dinosaurs/pages_y/yuzhoulong.php
- ↑ https://dinoanimals.com/dinosaurdatabase/yuzhoulong-qurenensis/
- ↑ Molina-Pérez, R., & Larramendi, A. (2020). "Dinosaur Facts and Figures: The Sauropods and Other Sauropodomorphs". wyd. Princeton University Press.
- ↑ Li, K; Liu, J.; Yang, C.; Hu, F. (2011). "Dinosaur assemblages from the Middle Jurassic Shaximiao Formation and Chuanjie Formation in the Sichuan-Yunnan Basin, China". Volumina Jurassica. 9 (9): 21–42.
- ↑ Molina-Pérez, R., & Larramendi, A. (2020). "Dinosaur Facts and Figures: The Sauropods and Other Sauropodomorphs". wyd. Princeton University Press.