2025: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Dinozaury.com
Skocz do: nawigacja, szukaj
m
m (→‎Dinosauria)
 
(Nie pokazano 13 wersji utworzonych przez 3 użytkowników)
Linia 4: Linia 4:
 
*28 sierpnia zmarł [[Rinchen Barsbold]], słynny mongolski paleontolog, będący "założycielem" nowoczesnej paleontologii (zwłaszcza kręgowców) w Mongolii.
 
*28 sierpnia zmarł [[Rinchen Barsbold]], słynny mongolski paleontolog, będący "założycielem" nowoczesnej paleontologii (zwłaszcza kręgowców) w Mongolii.
 
*9 września zmarł [[Mark Norell]], słynny amerykański paleontolog, zajmujący się m.in. "ptakopodobnymi" nieptasimi dinozaurami z Mongolii.
 
*9 września zmarł [[Mark Norell]], słynny amerykański paleontolog, zajmujący się m.in. "ptakopodobnymi" nieptasimi dinozaurami z Mongolii.
 +
* 16 listopada zmarł [[Philippe Taquet]], słynny francuski paleontolog, znany z badań nad afrykańskimi dinozaurami np. ''[[Ouranosaurus]]''.
  
 
==Dinosauria==
 
==Dinosauria==
 
{{Szablon:Pomoc_spis}}
 
{{Szablon:Pomoc_spis}}
−
W 2025 roku opisano '''34''' nowe [[nazwa|nazwy]] [[Dinosauria|dinozaurów]] ('''30''' nowych [[rodzaj|rodzajów]], '''31''' nowych [[gatunek|gatunków]] i '''4''' nowe [[kombinacja|kombinacje]]).
+
W 2025 roku opisano '''43''' nowe [[nazwa|nazwy]] [[Dinosauria|dinozaurów]] ('''37''' nowych [[rodzaj|rodzajowych]], '''40''' nowych [[gatunek|gatunkowych]] i '''4''' nowe [[kombinacja|kombinacje]]).
  
 
Obecnie wszystkie uznawane są za [[Takson ważny|ważne]] [[takson]]y nieptasich dinozaurów.
 
Obecnie wszystkie uznawane są za [[Takson ważny|ważne]] [[takson]]y nieptasich dinozaurów.
Linia 19: Linia 20:
 
! width="100px"|Wiek
 
! width="100px"|Wiek
 
!width="250px" class=unsortable|Uwagi
 
!width="250px" class=unsortable|Uwagi
 +
|- style="background-color:Khaki"
 +
|'''''[[Ahshislesaurus|{{U|Ahshislesaurus wimani}}]]'''''
 +
|{{Kpt|Dalman, Jasinski, Malinzak, Lucas, Kundrát & [[Fiorillo]], 2025}}
 +
|[[Iguanodontia]]: [[Hadrosauridae]]
 +
|[[USA]]
 +
|{{pKreda}}
 
|- style="background-color:Khaki"
 
|- style="background-color:Khaki"
 
|'''''[[Ahvaytum|{{U|Ahvaytum bahndooiveche}}]]'''''
 
|'''''[[Ahvaytum|{{U|Ahvaytum bahndooiveche}}]]'''''
Linia 24: Linia 31:
 
|[[Saurischia]]: ?[[Sauropodomorpha]]
 
|[[Saurischia]]: ?[[Sauropodomorpha]]
 
|[[USA]]
 
|[[USA]]
 +
|{{pTrias}}
 +
|- style="background-color:Khaki"
 +
|'''''[[Anteavis|{{U|Anteavis crurilongus}}]]'''''
 +
|{{Kpt|Martínez, Colombi, [[Ezcurra]], Abelín, Cerda & Alcober}}, 2025
 +
|[[Theropoda]]
 +
|[[Argentyna]]
 
|{{pTrias}}
 
|{{pTrias}}
 
|- style="background-color:Khaki"
 
|- style="background-color:Khaki"
Linia 36: Linia 49:
 
|[[Sauropoda]]: [[Rebbachisauridae]]
 
|[[Sauropoda]]: [[Rebbachisauridae]]
 
|[[Argentyna]]
 
|[[Argentyna]]
 +
|{{pKreda}}
 +
|- style="background-color:Khaki"
 +
|'''''[[Athenar|{{U|Athenar bermani}}]]'''''
 +
|{{Kpt|Whitlock, Garderes, Gallina & Lamanna, 2025}}
 +
|[[Sauropoda]]: [[Dicraeosauridae]]
 +
|[[USA]]
 +
|{{pJura}}
 +
|- style="background-color:Khaki"
 +
|'''''[[Brontotholus|{{U|Brontotholus harmoni}}]]'''''
 +
|{{Kpt|Woodruff, [[Horner]], Goodwin i [[Evans]]}}, 2025
 +
|[[Pachycephalosauria]]: [[Pachycephalosauridae]]
 +
|[[USA]] i [[Kanada]]
 
|{{pKreda}}
 
|{{pKreda}}
 
|- style="background-color:Khaki"
 
|- style="background-color:Khaki"
Linia 92: Linia 117:
 
|[[Chiny]]
 
|[[Chiny]]
 
|{{wJura}}-[[środkowa jura]]
 
|{{wJura}}-[[środkowa jura]]
 +
|- style="background-color:Khaki"
 +
|'''''[[Huayracursor|{{U|Huayracursor jaguensis}}]]'''''
 +
|{{Kpt|Hechenleitner, Martinelli, Rocher, Fiorelli, Juarez, Taborda & Desojo}}, 2025
 +
|[[Sauropodomorpha]]
 +
|[[Argentyna]]
 +
|{{pTrias}}
 
|- style="background-color:Khaki"
 
|- style="background-color:Khaki"
 
|'''''[[Istiorachis|{{U|Istiorachis macarthurae}}]]'''''
 
|'''''[[Istiorachis|{{U|Istiorachis macarthurae}}]]'''''
Linia 122: Linia 153:
 
|[[Indie]]
 
|[[Indie]]
 
|{{pTrias}}
 
|{{pTrias}}
 +
|- style="background-color:Khaki"
 +
|'''''[[Mamenchisaurus|Mamenchisaurus {{U|sanjiangensis}}]]'''''
 +
|{{Kpt|Dai, Hu, Tan, Rei, Ma & Wei}}, 2025
 +
|[[Sauropoda]]: [[Mamenchisauridae]]
 +
|[[Chiny]]
 +
|{{pJura}}
 +
|Dziewiąty? ważny gatunek [[Mamenchisaurus|mamenchizaura]].
 
|- style="background-color:Khaki"
 
|- style="background-color:Khaki"
 
|'''''[[Mexidracon|{{U|Mexidracon longimanus}}]]'''''
 
|'''''[[Mexidracon|{{U|Mexidracon longimanus}}]]'''''
Linia 128: Linia 166:
 
|[[Meksyk]]
 
|[[Meksyk]]
 
|{{pKreda}}
 
|{{pKreda}}
 +
|- style="background-color:Khaki"
 +
|'''''[[Nanotyrannus|Nanotyrannus {{U|lethaeus}}]]'''''
 +
|{{Kpt|[[Zanno]] & Napoli, 2025}}
 +
|[[Theropoda]]: [[Tyrannosauroidea]]
 +
|[[USA]]
 +
|{{pKreda}}
 +
|Drugi ważny gatunek ''[[Nanotyrannus]]''.
 
|- style="background-color:Khaki"
 
|- style="background-color:Khaki"
 
|'''''[[Newtonsaurus|{{U|Newtonsaurus}} cambrensis]]'''''
 
|'''''[[Newtonsaurus|{{U|Newtonsaurus}} cambrensis]]'''''
Linia 134: Linia 179:
 
|[[Wielka Brytania]]
 
|[[Wielka Brytania]]
 
|{{pTrias}}
 
|{{pTrias}}
−
|Duży teropod, znany wcześniej pod nazwą ''"Zanclodon" cambriensis''. Nieformalnie nazwany w [[1995]], przez Pickeringa.
+
|Wcześniej ''"[[Zanclodon]]" cambriensis''.  
 
|- style="background-color:Khaki"
 
|- style="background-color:Khaki"
 
|'''''[[Obelignathus|{{U|Obelignathus}} septimanicus]]'''''
 
|'''''[[Obelignathus|{{U|Obelignathus}} septimanicus]]'''''
Linia 199: Linia 244:
 
|[[Sauropoda]]: [[Titanosauria]]
 
|[[Sauropoda]]: [[Titanosauria]]
 
|[[Rumunia]]
 
|[[Rumunia]]
 +
|{{pKreda}}
 +
|- style="background-color:Khaki"
 +
|'''''[[Utetitan|{{U|Utetitan zellaguymondeweyae}}]]'''''
 +
|{{Kpt|[[Paul]]}}, 2025
 +
|[[Sauropoda]]: [[Titanosauria]]
 +
|[[USA]]
 +
|{{pKreda}}
 +
|- style="background-color:Khaki"
 +
|'''''[[Vitosaura|{{U|Vitosaura colozacani}}]]'''''
 +
|{{Kpt|Jiménez Velandia, Ezcurra, Hechenleitner, Basilici, Martinelli & Fiorelli, 2025}}
 +
|[[Theropoda]]: [[Abelisauridae]]
 +
|[[Argentyna]]
 
|{{pKreda}}
 
|{{pKreda}}
 
|- style="background-color:Khaki"
 
|- style="background-color:Khaki"
Linia 279: Linia 336:
 
|{{pJura}}
 
|{{pJura}}
 
|Najstarszy awial z krótkim ogonem.
 
|Najstarszy awial z krótkim ogonem.
 +
|- style="background-color:Khaki"
 +
|'''''[[Kunpengornis|{{U|Kunpengornis anhuimusei}}]]'''''
 +
|{{Kpt|Huang, Wang, [[Cau]], Mao, Liu & Wang}}, 2025
 +
|[[Ornithothoraces]]: [[Euornithes]]
 +
|[[Chiny]]
 +
|{{wKreda}}
 
|- style="background-color:Khaki"
 
|- style="background-color:Khaki"
 
|'''''[[Novavis|{{U|Novavis pubisculata}}]]'''''
 
|'''''[[Novavis|{{U|Novavis pubisculata}}]]'''''
Linia 285: Linia 348:
 
|[[Chiny]]
 
|[[Chiny]]
 
|{{wKreda}}
 
|{{wKreda}}
 +
|- style="background-color:Khaki"
 +
|'''''[[Pujatopouli|{{U|Pujatopouli soberana}}]]'''''
 +
|{{Kpt|Irazoqui, Acosta Hospitaleche, Gelfo, Paulina Carabajal, Bona & Acosta Burlaille, 2025}}
 +
|[[Ornithothoraces]]: [[Neornithes]]
 +
|[[Antarktyda]]
 +
|{{pKreda}}
 
|- style="background-color:Khaki"
 
|- style="background-color:Khaki"
 
|'''''[[Shuilingornis|{{U|Shuilingornis angelai}}]]'''''
 
|'''''[[Shuilingornis|{{U|Shuilingornis angelai}}]]'''''

Aktualna wersja na dzień 15:59, 27 lis 2025

Historia dinozaurologii
... 2011 • 2012 • 2013 • 2014 • 2015 • 2016 • 2017 • 2018 • 2019 • 2020
2021 • 2022 • 2023 • 2024 • 2025 • 2026 • 2027 • 2028 • 2029 • 2030
2031 • 2032 • 2033 • 2034 • 2035 • 2036 • 2037 • 2038 • 2039 • 2040 ...

Wydarzenia

  • 28 sierpnia zmarł Rinchen Barsbold, słynny mongolski paleontolog, będący "założycielem" nowoczesnej paleontologii (zwłaszcza kręgowców) w Mongolii.
  • 9 września zmarł Mark Norell, słynny amerykański paleontolog, zajmujący się m.in. "ptakopodobnymi" nieptasimi dinozaurami z Mongolii.
  • 16 listopada zmarł Philippe Taquet, słynny francuski paleontolog, znany z badań nad afrykańskimi dinozaurami np. Ouranosaurus.

Dinosauria

Jak czytać spis?

W 2025 roku opisano 43 nowe nazwy dinozaurów (37 nowych rodzajowych, 40 nowych gatunkowych i 4 nowe kombinacje).

Obecnie wszystkie uznawane są za ważne taksony nieptasich dinozaurów.

Nazwa Autorzy Klasyfikacja Kraj Wiek Uwagi
Ahshislesaurus wimani Dalman, Jasinski, Malinzak, Lucas, Kundrát & Fiorillo, 2025 Iguanodontia: Hadrosauridae USA późna kreda
Ahvaytum bahndooiveche Lovelace, Kufner, Fitch, Curry Rogers, Schmitz, Schwartz, LeClair-Diaz, St. Clair, Mann & Teran, 2025 Saurischia: ?Sauropodomorpha USA późny trias
Anteavis crurilongus Martínez, Colombi, Ezcurra, Abelín, Cerda & Alcober, 2025 Theropoda Argentyna późny trias
Archaeocursor asiaticus Yao, Zhao, Ren, Wei & Xu, 2025 Ornithischia Chiny wczesna jura
Astigmasaura genuflexa Bellardini, Filippi, Carballido, Garrido & Baiano, 2025 Sauropoda: Rebbachisauridae Argentyna późna kreda
Athenar bermani Whitlock, Garderes, Gallina & Lamanna, 2025 Sauropoda: Dicraeosauridae USA późna jura
Brontotholus harmoni Woodruff, Horner, Goodwin i Evans, 2025 Pachycephalosauria: Pachycephalosauridae USA i Kanada późna kreda
Cariocecus bocagei Bertozzo, Camilo, Araújo, Manucci, Kullberg, Cerio, Carvalho, Marrecas, Figueiredo & Godefroit, 2025 Ornithopoda: Iguanodontia Portugalia wczesna kreda
Chadititan calvoi Agnolín, Motta, Garcia Marsà, Aranciaga-Rolando, Álvarez-Herrera, Chimento, Rozadilla, Brissón-Egli, Cerroni, Panzeri, Bogan, Casadio, Sterli, Miquel, Martínez, Pérez, Pol & Novas, 2025 Sauropoda: Titanosauria Argentyna późna kreda
Cienciargentina sanchezi Simón & Salgado, 2025 Sauropoda: Rebbachisauridae Argentyna późna kreda
Duonychus tsogtbaatari Kobayashi, Zelenitsky, Fiorillo & Chinzorig, 2025 Theropoda: Therizinosauria Mongolia późna kreda
Dzharacursor bissektensis (Nessov, 1995) Averianov & Sues, 2025 Theropoda: Ornithomimosauria Uzbekistan późna kreda Wcześniej Archaeornithomimus bissektensis.
Emiliasaura alessandrii Coria, Cerda, Escaso, Baiano, Bellardini, Braun, Coria, Gutierrez, Pino, Windholz, Currie & Ortega, 2025 Ornithopoda: Iguanodontia Argentyna wczesna kreda
Enigmacursor mollyborthwickae Maidment & Barrett, 2025 Ornithischia: Neornithischia USA późna jura
Huadanosaurus sinensis Qiu, Wang, Jiang, Meng & Zhou, 2025 Theropoda: Coelurosauria Chiny wczesna kreda
Huashanosaurus qini Mo, Zhou, Fu, Xiong, Hu & Xu, 2025 Sauropoda: Eusauropoda Chiny wczesna jura-środkowa jura
Huayracursor jaguensis Hechenleitner, Martinelli, Rocher, Fiorelli, Juarez, Taborda & Desojo, 2025 Sauropodomorpha Argentyna późny trias
Istiorachis macarthurae Lockwood. Martill & Maidment, 2025 Ornithopoda: Iguanodontia Wielka Brytania wczesna kreda
Jinchuanloong niedu Li, Zhang, Ren, Li & You, 2025 Sauropoda: Eusauropoda Chiny środkowa jura
Joaquinraptor casali Ibiricu, Lamanna, Alvarez, Cerda, Caglione, Cardozo, Luna & Martínez, 2025 Theropoda: Megaraptora Argentyna późna kreda
Khankhuuluu mongoliensis Voris, Zelenitsky, Kobayashi, Modesto, Therrien, Tsutsumi, Chinzorig & Tsogtbaatar, 2025 Theropoda: Tyrannosauroidea Mongolia późna kreda
Maleriraptor kuttyi Ezcurra, Garcia, Novas, Müller, Agnolín & Chatterjee, 2025 ?Saurischia: Herrerasauria Indie późny trias
Mamenchisaurus sanjiangensis Dai, Hu, Tan, Rei, Ma & Wei, 2025 Sauropoda: Mamenchisauridae Chiny późna jura Dziewiąty? ważny gatunek mamenchizaura.
Mexidracon longimanus Serrano-Brañas, Espinosa-Chávez, de León-Dávila, Maccracken, Barrera-Guevara, Torres-Rodríguez & Prieto-Márquez, 2025 Theropoda: Ornithomimosauria Meksyk późna kreda
Nanotyrannus lethaeus Zanno & Napoli, 2025 Theropoda: Tyrannosauroidea USA późna kreda Drugi ważny gatunek Nanotyrannus.
Newtonsaurus cambrensis (Newton, 1899) Evans, Howells, Wintle & Benton, 2025 Theropoda Wielka Brytania późny trias Wcześniej "Zanclodon" cambriensis.
Obelignathus septimanicus (Buffetaut & Le Loeuff, 1991) Czepiński & Madzia, 2025 Ornithischia: Iguanodontia Francja późna kreda Wcześniej Rhabdodon septimanicus.
Petrustitan hungaricus (von Huene, 1932) Díez Díaz, Mannion, Csiki-Sava & Upchurch, 2025 Sauropoda: Titanosauria Rumunia późna kreda Wcześniej Magyarosaurus hungaricus.
Pulaosaurus qinglong Yang, King & Xu, 2025 Ornithischia: Neornithischia Chiny środkowa jura - późna jura
Qianjiangsaurus changshengi Dai, Ma, Xiong, Lin, Zeng, Tan, Wang, Zhang & Xing, 2025 Ornithopoda: Hadrosauroidea Chiny późna kreda
Shri rapax Moutrille, Cau, Chinzorig, Escuillié, Tsogtbaatar, Ganzorig, Mallet & Godefroit, 2025 Theropoda: Dromaeosauridae Mongolia późna kreda Drugi ważny gatunek Shri.
Sinosauropteryx lingyuanensis Qiu, Wang, Jiang, Meng & Zhou, 2025 Theropoda: Coelurosauria Chiny wczesna kreda Drugi ważny gatunek Sinosauropteryx.
Taleta taleta Longrich, Pereda-Suberbiola, Bardet & Jalil, 2025 Ornithopoda: Hadrosauridae Maroko późna kreda
Tameryraptor markgrafi Kellerman, Cuesta & Rauhut, 2025 Theropoda: Carcharodontosauridae Egipt późna kreda Nowa nazwa dla holotypu Carcharodontosaurus saharicus.
Tongnanlong zhimingi Wei, Tan, Jiang, Ding, Li, Wang, Liu, Wei, Li, Liu, Peng, Zhang & Lao, 2025 Sauropoda: Mamenchisauridae Chiny późna jura?
Uriash kadici Díez Díaz, Mannion, Csiki-Sava & Upchurch, 2025 Sauropoda: Titanosauria Rumunia późna kreda
Utetitan zellaguymondeweyae Paul, 2025 Sauropoda: Titanosauria USA późna kreda
Vitosaura colozacani Jiménez Velandia, Ezcurra, Hechenleitner, Basilici, Martinelli & Fiorelli, 2025 Theropoda: Abelisauridae Argentyna późna kreda
Wudingloong wui Wang, Zhang, Wang, Xu, Chen, Feng, Xu, Wang & You, 2025 Sauropodomorpha Chiny wczesna jura
Xingxiulong yueorum Cheng, Wang, Zhang, Wang & Hou, 2025 Sauropodomorpha Chiny wczesna jura Drugi ważny gatunek Xingxiulong.
Yuanmouraptor jinshajiangensis Zou, Chen, Wang, Wang, Zhang, Zhang, Wang, Wu & You, 2025 Theropoda: Carnosauria Chiny środkowa jura
Yuanyanglong bainian Hao, Li, Wang, Wang, Ma, Qinggele, Pei, Zhao & Xu, 2025 Theropoda: Oviraptorosauria Chiny wczesna kreda
Zavacephale rinpoche Chinzorig, Takasaki, Yoshida, Tucker, Buyantegsh, Mainbayar, Tsogtbaatar & Zanno, 2025 Pachycephalosauria Mongolia wczesna kreda
Zhongyuansaurus junchangi Zhang, Jia, Xu, You, Gao, Liu, Li & Wang, 2025 Thyreophora: Ankylosauria Chiny wczesna kreda Drugi ważny gatunek Zhongyuansaurus.

Dinosauromorpha

Nazwa Autorzy Klasyfikacja Kraj Wiek Uwagi
Gondwanax paraisensis Müller, 2025 Silesauridae: Sulcimentisauria Brazylia środkowy trias - późny trias
Itaguyra occulta Paes Neto, Pretto, Martinelli, Battista, Garcia, Müller, Schmitt, Melo, Francischini, Schultz, Pinheiro, Soares & Kellner, 2025 Silesauridae Brazylia późny trias

Mezozoiczne Avialae

Nazwa Autorzy Klasyfikacja Kraj Wiek Uwagi
Baminornis zhenghensis Chen, Wang, Dong, Zhou, Xu, Deng, Xu, Zhang, Wang, Du, Lin, Lin & Zhou, 2025 Avialae Chiny późna jura Najstarszy awial z krótkim ogonem.
Kunpengornis anhuimusei Huang, Wang, Cau, Mao, Liu & Wang, 2025 Ornithothoraces: Euornithes Chiny wczesna kreda
Novavis pubisculata O'Connor, Atterholt, Clark, Zhou, Peng, Zhang & You, 2025 Ornithothoraces: Enantiornithes Chiny wczesna kreda
Pujatopouli soberana Irazoqui, Acosta Hospitaleche, Gelfo, Paulina Carabajal, Bona & Acosta Burlaille, 2025 Ornithothoraces: Neornithes Antarktyda późna kreda
Shuilingornis angelai Wang, Cau, Wang, Kundrát, Zhang, Liu & Chiappe, 2025 Ornithothoraces: Gansuidae Chiny wczesna kreda
Źródło: „https://encyklopedia.dinozaury.com/index.php?title=2025&oldid=37266”